Avrupa Birliği vize politikası

Aşağıdaki kategorilerdeki bireyler, Schengen Alanı'na, Bulgaristan, Kıbrıs, Hırvatistan ve Romanya'ya vizesiz girebilmektedirler:

• AB, AEA ve İsviçre vatandaşları

Geçerli bir pasaport veya ulusal kimlik kartı olan tüm Avrupa Birliği üye ülkelerinin vatandaşları, Avrupa Ekonomik Alanı (İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç) ve İsviçre girip vizesiz Schengen Alanı'nda, ve ayrıca Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya'da ikamet edebilirler.

• Tanınmayan seyahat belgeleri

Aşağıdaki seyahat belgeleri herhangi bir Schengen ülkesi tarafından kabul edilmeyip, Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya içinde vize seyahat belgeleri geçerli olmamaktadır.

• Kuzey Kıbrıs pasaportu
• Sahra pasaportu

Buna ek olarak, aşağıdaki ülkelerin pasaportları Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya ya da herhangi bir Schengen ülkesi tarafından egemen devletlerin pasaportu olarak ve geçerli seyahat belgeleri olarak kabul edilmemektedir.

• Abhazya pasaportu
• Dağlık Karabağ pasaportu
• Somaliland pasaportu
• Güney Osetya pasaportu
• Transdinyester pasaportu

İstatistikler

2015 yılında 15.446.676 vize başvurusu yapılmış ve 14.308.392 Schengen vizesi çıkartılmıştır.[1][2]

Çoğu vize aşağıdaki ülkelerden başvurulmuştur.

Başvuru yapan ülke	Başvuru sayısı	Red oranı	Birden çok giriş vizesinin paylaşımı
Rusya	3,415,432	1.3%	68.1%
Çin	2,308,591	2.8%	18.3%
Ukrayna	1,188,357	3.4%	56.8%
Türkiye	862,184	3.9%	59.0%
Belarus	753,937	0.3%	66.3%
Hindistan	659,038	6.5%	44.5%
Cezayir	529,658	26.9%	39.7%
Fas	426,530	12.1%	44.7%
Suudi Arabistan	351,395	2.4%	80.7%
Tayland	246,025	3.4%	24.6%
Birleşik Krallıkta ikamet edenler [3]	239,201	2.6%	41.7%
Birleşik Arap Emirlikleri	192,812	12.0%	46.2%
Kuveyt	184,996	3.5%	80.4%
Güney Afrika	183,972	1.5%	68.4%
İran	158,889	13.9%	23.0%
Tunus	155,454	14.1%	40.4%
Mısır	153,336	11.4%	33.7%
Endonezya	142,447	1.0%	50.1%
Kazakistan	140,964	1.9%	18.9%
Kolombiya	127,264	3.3%	71.0%
Filipinler	124,071	5.8%	51.9%
Lübnan	116,986	10.5%	48.6%

Vizeyi veren ülke	Vize başvurularının sayısı	Verilen vize sayısı	Reddetme oranı
Avusturya	259,167	247,800	3.3%
Belçika	239,500	197,495	14.0%
Çekya	421,355	406,598	3.1%
Danimarka	123,951	115,469	5.1%
Estonya	130,197	127,543	1.7%
Finlandiya	784,286	771,997	1.2%
Fransa	3,356,165	2,997,410	9.9%
Almanya	2,022,870	1,872,322	5.6%
Yunanistan	876,786	842,276	3.2%
Macaristan	290,798	282,305	2.8%
İzlanda	3,987	3,960	0.3%
İtalya	2,023,343	1,898,065	5.5%
Letonya	164,000	162,099	1.1%
Litvanya	423,189	419,470	1.4%
Lüksemburg	10,267	10,169	1.0%
Malta	39,445	28,748	25.2%
Hollanda	520,809	474,191	7.5%
Norveç	185,557	163,568	4.6%
Polonya	970,907	944,821	2.6%
Portekiz	192,220	168,183	12.2%
Slovakya	76,491	74,419	2.9%
Slovenya	26,895	21,940	6.8%
İspanya	1,629,753	1,470,892	7.6%
İsveç	192,852	166,131	10.0%
İsviçre	481,886	429,399	6.1%

Genel olarak, Schengen bölgesi içinde bir havaalanı üzerinden geçen bir yolcu, Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya'dan geçerken airside vize gerekmez. Ancak, 5 Nisan 2010 tarihinde, havaalanı transit ortak vizesi Avrupa Birliği tarafından tanıtıldı. Şu anda, aşağıdaki 12 ülkenin vatandaşlarının Schengen bölgesi içinde herhangi bir havalimanından transit geçiş yaparken bir havaalanı transit vizesine sahip olmaları gerekmektedir.

Afganistan  Bangladeş  Kongo DC

Eritre  Etiyopya  Gana

İran  Irak  Nijerya

Pakistan  Somali  Sri Lanka

Bu 12 ülkenin vatandaşları aşağıdaki belli şartları sağlamaları durumunda havaalanı transit vizesinden muaftırlar:

• Schengen vizesi, AB üyesi bir devlet tarafından verilen uzun süreli bir vize ya da ikamet iznine sahip ise
• AB üyesi bir devlet veya Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması, Kanada, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri veya bu ülkelerden birine ait geçerli bir vizeye sahip ise
• Bir AB vatandaşının aile üyesi ise,
• Diplomatik pasaport sahibi ise veya
• Bu ülkelerden birinin uyruğunda olup Uluslararası Sivil Havacılık Şikago Sözleşmesi'ne taraf olan uçuş mürettebatı ise.

Avrupa Birliği, Avrupa Birliği vatandaşları ve ortak ülkenin vatandaşlarına vizelerde kolaylaştırma anlaşmaları imzalamıştır. Kolaylaştırılmış işlemler ile daha hızlı vize işlem süreleri, azaltılmış vize ücreti veya ücretsiz vize başvuru işlemleri, istenilen belgelerin listesini azaltmasını sağlamaktadır. Anlaşmaların yürürlükte olduğu ülkeler aşağıdadır:[4]

Ülke	Yürürlüğe giriş
Arnavutluk	2008
Ermenistan	2014
Azerbaycan	2014
Bosna-Hersek	2008
Yeşil Burun Adaları	2014
Kuzey Makedonya	2008
Gürcistan	2011
Moldova	2013
Karadağ	2008
Sırbistan	2008
Rusya	2007
Ukrayna	2013

6 Mayıs 2015 tarihinde geçerli olmak üzere karşılıklı vizesiz anlaşma Birleşik Arap Emirlikleri ile imzalandı.[5][6] 26 Mayıs 2015 tarihinde derhal geçerli olmak üzere karşılıklı vizesiz anlaşma Doğu Timor ile imzalandı.[7] 28 Mayıs 2015 tarihinde karşılıklı vizesiz anlaşma Dominika, Grenada, Samoa, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago ve Vanuatu vatandaşları için yürürlüğe girmiştir.[8] Tonga ile vize muafiyet anlaşması 21 Kasım 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.[9] Kolombiya ile benzer bir vize muafiyet anlaşması 3 Aralık 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.[10] Palau ile vize muafiyet anlaşması 8 Aralık 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.[11] Peru ile Anlaşma 2016 15 Mart tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kiribati ile 23 Haziran 2016, Marşal Adaları ile 28 Haziran 2016 ve Tuvalu vatandaşları için 2 Temmuz 2016 tarihinde anlaşmalar yürürlüğe girerek Avrupa Birliği'nin Schengen ülkeleri için vize zorunluluğu kaldırılmıştır. 20 Eylül 2016 tarihinde Mikronezya Federal Devletleri ile anlaşma yapılarak vize zorunluluğu kaldırılmıştır.

25 Şubat 2013'te, Gürcistan ile vize uygulamasının serbestleştirilmesi üzerine bir eylem planı başlatıldı. Aralık 2015'te Avrupa Komisyonu, Gürcistan'ın vize serbestleştirme kriterlerine uyduğu sonucuna vardı. Mart 2016'da, Komisyon, vize şartlarının Gürcistan'ı da içerecek şekilde değiştirilmesi yönünde bir teklif sundu. Gürcistan'da vize muafiyeti hakkı 28 Mart 2017'de yürürlüğe girdi. Ukrayna için vize muafiyeti hakkı 11 Haziran 2017'de yürürlüğe girdi.

5 Ağustos 2015 tarihinde, Avrupa Komisyonu, Çin ile diplomatik pasaport sahipleri için kısa süreli vize muafiyet anlaşması müzakerelerinin açılmasını onaylayan bir tavsiye sundu.[12]   Anlaşma sonradan 29 Şubat 2016 tarihinde her iki tarafça imzalanmış ve 2 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.[13] Anlaşma İngiltere ve İrlanda için geçerli değildir.[14]

22 Kasım 2010 tarihinde, Avrupa Konseyi ve Ukrayna "kısa süreli seyahat için vizesiz rejim kurulmasına yönelik Ukrayna için bir eylem planı" açıkladı.[15] 15 Aralık 2011 tarihinde,[16] AB-Rusya zirvesi sonrasında verilen açıklamada, Avrupa Komisyonu Başkanı, Rusya ile "vizesiz seyahat yolunda Ortak Adımlar" ın lansmanını doğruladı. 14 Haziran 2012 tarihinde, Kosova, AB ile vize uygulamasının kaldırılmasına ilişkin bir yol haritası aldı.[17] Gürcistan ile vize serbestleştirme konusunda bir eylem planı 25 Şubat 2013 tarihinde başlatıldı. Aralık 2013 yılında bir geri kabul anlaşması imzaladıktan sonra, AB "vizesiz rejim yolunda Yol Haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize diyaloğu başladı ancak yaşanan siyasi gelişmeler nedeniyle Türkiye ile vize serbestliği anlaşması hâlen gerçekleştirilemedi.[18]

7 Kasım 2012 tarihinde, Avrupa Komisyonu, 16 ada ülkelerinden gelen vatandaşlar için vizesiz seyahati tanıtmak için bir öneri açıkladı. 5 Karayip ülkesi (Dominika, Grenada, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler ve Trinidad ve Tobago), 10 Pasifik ülkesi (Kiribati, Marshall Adaları, Mikronezya, Nauru, Palau, Samoa, Solomon Adaları, Tonga, Tuvalu ve Vanuatu) ve Doğu Timor. Şubat 2014 yılında Avrupa Parlamentosu da üç diğer ülkeyi dahil ederek liste değiştirilmiştir: Kolombiya, Peru, ve Birleşik Arap Emirlikleri.[19][20][21] Komisyon, ayrıca vize muafiyeti konusunda ikili anlaşmalar konusunda müzakerelerin açılmasından önce yeni bir maddede belirtilen kriterlere ilişkin Kolombiya ve Peru'nun durumu değerlendirdi.[22] Anlaşmalar Haziran 2015 yılında Kolombiya ve Peru ile parafe edildi ve 2015 yılında daha sonra vize muafiyetinin yürürlüğe girmesi bekleniyor.[23][24] 7 Nisan 2017 itibarıyla Nauru, vize muafiyet anlaşması imzalamamış olan 19 ülkeden sadece biridir.

2012 yılı sonlarına doğru İsveç ve Almanya dahil bazı ülkeler, vize nedeniyle ağırlıklı olarak Romanlar tarafından sığınma başvurularının sayısında önemli bir artış olduğunu, ayrıca Sırp ve Makedon vatandaşlarına yeniden vizeye dahil edilmesi gerektiğini önerdi.[25] Şu anda Avrupa Birliği 2017 yılında, şu ülkelerle karşılıklı vizesiz rejimi sunmak niyetindedir:

•  Ermenistan – 2018'de AB ve Ermeni yetkililer vize serbestleştirme planlarını açıkladılar.
•  Çin – 5 Ağustos 2015 tarihinde Avrupa Komisyonu, Çin ile diplomatik pasaport sahipleri için kısa süreli vize muıafiyet anlaşması müzakerelerinin açılmasını onaylayan bir tavsiye sundu.[26]
•  Ekvador – 2018'de İspanya, Ekvador vatandaşları için vize muafiyeti talebinde bulundu.[27]
•  Endonezya – 10 Temmuz 2015 tarihinde, Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans tarafından karşılandı ve Endonezya Pasaport hamillerinin Schengen Alanı'na vizesiz giriş olasılığı hakkında konuştular. Endonezya vatandaşlarına yönelik vize ret oranı 2014 yılında sadece yüzde 1,1 gibi oldukça düşük olması ve Endonezya vatandaşlarının göç ihlalinin çok düşük olduğu kaydedildi. Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, Romanya ve İsviçre gibi bazı Schengen üyesi devletler Endonezya'nın Schengen Alanı'na vizesiz girişine destek vermişlerdir.[28][29][30][31][32][33]

5 Kasım 2015 tarihinde Lüksemburg'da yapılacak Avrupa Birliği-ASEAN bakanlar toplantısının oturum aralarında sırasında, Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi tarafından bildiriyi incelenmek üzere teklif edilen ülkelerin listesinde Endonezya'yı dahil etmiştir. Endonezya'nın önerisi önümüzdeki yılın başlarında meclisine sunulacaktır. Avrupa Konseyi çalışma sonrası Endonezya'nın uygunluğunu gözden geçirmek için üç ana kuruluşa (Frontex, Europol ve Avrupa İltica Destek Ofisi) bu ülkenin durumunu soracaktır. Çalışmanın sonuçları olumlu olursa Konsey ve Avrupa Komisyonu Schengen vizesi muafiyeti konusunda Endonezya'nın durum değişikliği ile ilgili yeni bir düzenleme önerecektir.[34][35][36]

25 Şubat 2016 tarihinde, Endonezya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Arrmanatha Nasır, Endonezya'nın zaten vize muafiyeti almak için AB Komisyonu'ndan ve Schengen ülkelerinin neredeyse üçte ikisinin onayını aldığını iddia etti. AB'de vize muafiyet işlemi oldukça karmaşık ve bölgede yeni göç sorunları bulunmaktadır ve bu yüzden uygulama yakın gelecekte olmayacaktır.[37] Bu arada Endonezya Belçika Büyükelçisi Patrick Herman, tüm paydaşların gerekli anlaşmaları sonuçlandırmak için çalışıldığını vize muafiyeti anlaşmasınında en kısa sürede ulaşılacağına emin olduğunu belirtti.[38]

•  Kosova– 14 Haziran 2012 tarihinde Kosova, AB ile vize uygulamasının kaldırılmasına ilişkin bir yol haritası aldı. Aralık 2015 yılında Avrupa Komisyonu kalan sekiz gereksinimin bulunduğu listeyi, vize serbestleştirme yol gereklerini yerine getirmesi için Kosova'nın ilerlemesi konusunda üçüncü ve final raporunu kabul etmiştir.[39][40][41] 2018'de bir AB raporu, Kosova'nın vize serbestisi için gerekli tüm koşulları yerine getirdiği sonucuna vardı.[42]
•  Nauru – 2012 yılında AB, çeşitli ada ülkelerinin vatandaşları için vizesiz seyahat yapılmasını önermiştir.[43] Nauru hariç tüm ada ülkeleri 2016 yılına kadar gerekli anlaşmaları imzaladı.
•  Rusya – 15 Aralık 2011 tarihinde, AB-Rusya zirvesi sonrasında verilen açıklamada, Avrupa Komisyonu Başkanı, Rusya ile "vizesiz seyahat yolunda Ortak Adımlar" lansmanını doğruladı fakat Kırım ilhakı yüzünden Mart 2014 yılı içinde görüşmeler askıya alındı.[44]
•  Türkiye – Aralık 2013 yılında bir geri kabul anlaşması imzaladıktan sonra, AB "vizesiz rejim yolunda Yol Haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize diyaloğu başladı. 2-3 yıl içinde Türkiye ile vizesiz anlaşmaya varmak için bir plan bulunmaktadır. AB, Türkiye'nin vize serbestleştirme konusunda yerine getirilmesi Avrupa'ya mülteci ve göçmenlerin akını kaynaklanıyor hızlandırmak için hazır olduğunu duyurdu. 29 Kasım 2015 tarihinde yapılan AB-Türkiye zirvesine katılan tüm üye Devletlerin Vize Yol Haritasının yerine getirilmesini hızlandırmak için Türkiye tarafından verilen taahhütleri memnuniyetle karşıladı. Ancak özellikle terörle mücadele yasasının değiştirilmesi konusundaki anlaşmazlık bu sürecin durma noktasına gelmesine sebep olmuştur.[45]
•  Birleşik Krallık – 2019 yılında AB, İngiltere'nin AB'den çekilmesinin ardından AB tek pazarında hareket özgürlüğünü kaybedeceği için geçiş dönemi sonunda yürürlüğe girmesi amacıyla tüm İngiliz vatandaşlarına kısa süreli konaklamalar için vizesiz seyahat izni veren bir düzenlemeyi onayladı.[46]

2018'de AB, ETIAS (Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi) adı verilen vizeden muaf ziyaretçilerin elektronik yetkilendirilmesi amacıyla bir sistem kurmak için yönetmelikleri onayladı.[47] Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Yeni Zelanda tarafından uygulanan diğer elektronik seyahat yetkilendirme sistemlerine benzemektedir. Schengen Bölgesi, Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs ve Romanya'ya seyahat edecek ziyaretçiler için 2021'de faaliyete geçmesi bekleniyor.[48][49]

ETIAS, Avrupa mikro-devletleri (Andorra, Monako, San Marino ve Vatikan) hariç, vizeden muaf ülkelerin vatandaşlarından ve ikamet izni olmayan AB tek pazar vatandaşlarının aile üyelerinden talep edilecektir. Ancak, böyle bir ikamet iznine sahip aile üyelerinden, vize, oturma izni, yerel sınır trafik izinleri, herhangi bir AB tek pazar ülkesi tarafından düzenlenen mülteci veya vatansız olanların sahip olduğu seyahat belgelerinden veya uçak-gemi gibi mürettebat üyeleri veya diplomatik veya resmî görevlilerden istenmeyecektir.

Potansiyel ziyaretçilerin çevrimiçi bir başvuru yapmaları gerekir ve 18 ila 70 yaşları arasında olanlardan ücret talep edilecektir. Sistemin, elektronik veritabanlarında arama yaparak ve anında yanıt vererek, uygulamaların büyük çoğunluğunu otomatik olarak işlemesi beklenmektedir, ancak bazı kişilerin başvurularında manuel işleme gerekiyorsa dört gün sürebilir. Onaylanırsa, yetkilendirme üç yıl veya daha önce varsa seyahat belgesinin son kullanma tarihine kadar geçerli olacaktır.

Aşağıdaki umuma mahsus pasaport hamili 62 ülke vatandaşları serbest dolaşım hakkına sahiptirler:[50]

• Svalbard'ın vize politikası
• Birleşik Krallık'ın vize politikası
• İrlanda'nın vize politikası

2. Persons holding a Hong Kong Special Administrative Region passport. See also British National (Overseas) for persons residing in Hong Kong holding a form of British nationality.
3. Persons holding a Macau Special Administrative Region passport.
4. Cook Islanders, Niueans and Tokelauans also use New Zealand passports.
5. Visas are required from Serbian citizens holding passports issued by the Serbian Coordination Directorate.
6. The visa waivers granted by the Avrupa Birliği, the Birleşik Krallık ve İrlanda to Taiwan passport holders have not altered the Avrupa Birliği member states' non-recognition of Taiwan as a sovereign country. For this reason, Taiwan is listed in Annex II by the European Commission under the heading "entities and territorial authorities that are not recognised as states by at least one member state", by Bulgaria as "China, Taipei" (mfa.bg 28 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) and by Romania under the heading "Special Administrative Regions of the People's Republic of China"(mae.ro 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).
7. Only for holders with their personal ID numbers stipulated in their respective passports. Taiwan issues passports without ID numbers to some persons not having the right to reside in Taiwan, including nationals without household registration and certain persons from Hong Kong, Makao, and mainland China.[55][56]