Hindistan

Hindistan ya da resmî adıyla Hindistan Cumhuriyeti (Hintçe: भारत गणराज्य Bhārat Gaṇarājya; İngilizce: Republic of India), Güney Asya'da bulunan bir ülkedir. Dünyanın en büyük yedinci coğrafi alanı ve en büyük ikinci nüfusuna sahip olan ülkedir. Ulusal marşları Jana Gana Mana'dır. Ülkede resmi dilleri İngilizce ve Hintçe oluşturur, ancak 22 adet tanınmış bölgesel dil de bulunur. Hindistan'da baskın din Hinduizm olup, ülke Endonezya ve Pakistan'dan sonra sayıca en kalabalık Müslüman nüfusa sahiptir. Hindistan nominal fiyatlarla dünyanın en büyük on ikinci ekonomisine ve satın alma gücü paritesine göre dünyanın en büyük dördüncü ekonomisine sahiptir.

Hindistan

Hindistan Cumhuriyeti
Slogan
"Satyameva Jayate" (Sanskrit)
Sanskritçe: सत्यमेव जयते  (Devanāgarī)
Yalnız doğruluk kazanır"
Millî marş
Jana Gana Mana
Sen İnsanların Kafasında Kural
[[Dosya:Vande Mataram
I bow to thee, Mother
|80px]]
Başkent Yeni Delhi
28°36.8′K 77°12.5′D
En büyük şehir Mumbai
Resmî diller Hintçe, İngilizce
Hükûmet Federal Cumhuriyet
 Cumhurbaşkanı
Ram Nath Kovind
 Başbakan
Narendra Modi
 Su (%)
9,56
Nüfus
 2011 sayımı
1.210.854.977[1][2] (2.)
 Yoğunluk
409,1/km2 (1.059,6/sq mi) (19.)
GSYİH (SAGP) 2020 tahminî
 Toplam
8,683 trilyon $[3] (3.)
 Kişi başına
6.283 $[3] (124.)
GSYİH (nominal) 2020 tahminî
 Toplam
2,59 trilyon $[3] (6.)
 Kişi başına
1.876 $[3] (142.)
Gini (2013) 33.9[4]
orta · 79.
İGE (2019)  0.645[5]
orta · 131.
Para birimi Hint rupisi (₹, INR)
Zaman dilimi UTC+05:30
 Yaz (YSU)
kullanılmamaktadır
Şebeke gerilimi 230 V–50 Hz
Trafik akışı sol
Telefon kodu +91
ISO 3166 kodu IN
İnternet alan adı .in

Dünyanın en büyük demokrasisidir. Güneyinde Hint Okyanusu, batısında Umman Denizi ve doğusunda Bengal Körfezi'nin bulunmasıyla birlikte Hindistan'ın deniz kıyısı 7.517 kilometre uzunluktadır. Batısında Pakistan, kuzeydoğusunda Çin, Nepal ve Bhutan ve doğusunda Bangladeş ve Myanmar ülkeleri ile sınır paylaşmaktadır. Ayrıca Sri Lanka, Maldivler ve Endonezya'ya çok yakındır.

İndus Vadisi Uygarlığı, tarihi ticaret yolları ve büyük imparatorlukların yer aldığı bölge olan Hint Yarımadası, uzun tarihin çoğu boyunca ticari ve kültürel zenginliği için biliniyordu. Hindistan, dünyanın en önemli dinlerinden olan Hinduizm, Budizm, Jainizm ve Sihizmin doğum yeridir. Ayrıca, Zerdüştlük, Yahudilik, Hristiyanlık dinleri M.S. birinci yüzyıldan itibaren ülkeye gelerek bölgenin çeşitli kültürünü şekillendirdi.

Hindistan, 28 tane eyalet ve birlik bölgesinden oluşan ve parlamenter demokrasi olan bir cumhuriyettir. Borsa sayılarına göre dünyanın en büyük on ikinci ekonomisine ve dünyanın en büyük dördüncü satın alma gücü paritesine sahiptir. 1991'den beri uygulanan ekonomik inkılapları nedeniyle dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birisidir. Buna rağmen yoksulluk ve kötü beslenme oranları hâlâ çok yüksek, okuryazarlık ise çok düşüktür. Çin ile birlikte dünya gezegeninde nüfusu 1 milyar sınırının üstündeki iki ülkeden birisi olarak önemli bir yere sahip olan Hindistan, daha yüksek olan nüfus artış hızı sebebiyle yakın bir gelecekte dünyanın en kalabalık ülkesi olacaktır.

Etimoloji

Hindistan ismi eski Farsçada Indus adından türetilmiştir. Bu isim eskiden İndus Nehri ve çevresi için kullanılan bir isimdi. Eski Yunanlar ise Hindistanlıları Indoi olarak isimlendirmişlerdir. Hindistan adı Hindistan anayasasında ve Hindistan'daki birçok yerel dilde Bharat olarak geçer. Bharat adı Hinduların efsanevî kutsal kralları olan Kral Bharata isminden türetilmiştir. Farsçada bir kelime olan Hindistan adı ilk zamanlarda Kuzey Hindistan için kullanılmış olsa da zamanla bütün Hindistan için kullanılan bir terim olmuştur.

Tarihi

İdari bölümler

Hindistan, yirmi sekiz tane eyalet ve yedi tane birlik bölgesinden oluşan bir Federal Cumhuriyettir. Her eyalet, Puduçeri ve Delhi kendi seçilen hükümetlerine sahiptir. Diğer beş birlik bölgesinin kendi atanmış memurları vardır ve böylece doğrudan Cumhurbaşkanı'nın idaresi altındadır. 1956'da uygulanan "States Reorganisation Act"'ine göre eyaletler, dillere göre oluşmakta ve günümüzde de bu uygulama devam etmektedir. Eyaletler ve birlik bölgeleri 610 tane ilçeye de bölünür.

Hindistan eyalet ve bölgeleri

Eyaletler:

  1. Andhra Pradeş
  2. Arunaçal Pradeş
  3. Assam
  4. Bihar
  5. Chhattisgarh
  6. Goa
  7. Gucerat
  1. Haryana
  2. Himaçhal Pradeş
  3. Cemmu ve Keşmir
  4. Carkhand
  5. Karnataka
  6. Kerala
  7. Madhya Pradeş
  1. Maharaştra
  2. Manipur
  3. Meghalaya
  4. Mizoram
  5. Nagaland
  6. Orissa
  7. Pencap
  1. Racastan
  2. Sikkim
  3. Tamil Nadu
  4. Tripura
  5. Uttar Pradeş
  6. Uttarakhand
  7. Batı Bengal

Birlik bölgeleri:

  1. Andaman ve Nikobar Adaları
  2. Çandigarh
  3. Dadra ve Nagar Haveli
  4. Daman ve Diu
  5. Lakşadvip
  6. Delhi Bölgesi
  7. Puduçeri
Güney Hindistan sahil
Kuzey Hindistan'da Dağlar
Hindistan Parlamentosu

Demografi

Hindistan 1,2 milyar nüfusu ile dünyadaki en büyük ikinci ülkedir. Son 50 yılda tıbbi gelişmeler, tarımsal verimlilik ve Yeşil Devrim nedeniyle Hindistan'da büyük bir nüfus artışı olmuştur. Hindistan'da kentsel nüfus 1991-2001 arasında %31,2 artarak çok büyük bir artış göstermiştir. 2001 yılında yapılan sayıma göre Hindistan nüfusunun %70'i kırsal kesimde, 285 milyon Hindistanlı ise kentlerde yaşıyor. Bombay, Delhi ve Kalküta Hindistan'ını en büyük üç şehridir. Hindistan'da okuryazarlık oran kadınlarda %53,7, erkeklerde %75,3 toplam nüfusta ise 64,8'dir.

Sayımlar 1 Mart 1991 ve 1 Mart 2001, hesaplama ise 1 Ocak 2006 tarihlidir. Nüfus rakamları sadece şehrin nüfusuna dairdir, etrafındaki yerleşim alanlarının nüfusunu kapsamaz.

Hindistanın Şehirleri
Sıralama Şehir Nüfus Eyalet / Birleşik Bölge
1991 sayımı 2001 sayımı 2006 hesaplaması
1. Mumbai 9.925.891 11.914.398 12.883.645 Maharashtra
2. Delhi 7.206.704 9.817.439 11.215.130 Delhi Bölgesi
3. Bengaluru 2.908.018 4.292.223 5.104.047 Karnataka
4. Kalküta 4.399.819 4.580.544 4.638.350 Batı Bengal
5. Chennai 3.857.529 4.216.268 4.352.932 Tamil Nadu
6. Ahmedabad 2.966.312 3.515.361 3.769.846 Gucerat
7. Haydarabad 3.059.262 3.449.878 3.632.094 Andhra Pradeş
8. Pune 1.702.376 2.540.069 3.043.128 Maharashtra
9. Surat 1.498.817 2.433.787 3.022.821 Gucerat
10. Kanpur 1.879.420 2.532.138 2.898.859 Uttar Pradeş
11. Jaipur 1.518.235 2.324.319 2.817.522 Rajasthan
12. Lakhnau 1.619.115 2.207.340 2.541.101 Uttar Pradeş
13. Nagpur 1.624.752 2.051.320 2.272.891 Maharashtra
14. Indore 1.091.674 1.597.441 1.901.271 Madhya Pradeş
15. Patna 917.243 1.376.950 1.660.126 Bihar
16. Bhopal 1.062.771 1.433.875 1.643.049 Madhya Pradeş
17. Ludhiana 1.042.740 1.395.053 1.584.743 Punjab
18. Thane 803.389 1.261.517 1.548.351 Maharashtra
19. Agra 891.790 1.259.979 1.475.091 Uttar Pradeş
20. Vadodara 1.046.009 1.306.035 1.435.716 Gucerat
21. Pimpri-Chinchwad 517.083 1.006.417 1.366.010 Maharashtra
22. Nashik 656.925 1.076.967 1.348.872 Maharashtra
23. Faridabad 617.717 1.054.981 1.344.436 Haryana
24. Kalyan-Dombivali 1.014.557 1.193.266 1.278.933 Maharashtra
25. Ghaziabad 542.992 968.521 1.264.968 Uttar Pradeş
26. Merath 753.778 1.074.229 1.262.757 Uttar Pradeş
27. Rajkot 559.407 966.642 1.237.157 Gucerat
28. Varanasi 940.778 1.100.748 1.179.484 Uttar Pradeş
29. Amritsar 708.835 975.695 1.123.365 Punjab
30. Allahabad 792.858 990.298 1.094.199 Uttar Pradeş
31. Visakhapatnam 752.037 969.608 1.087.237 Andhra Pradeş
32. Aurangabad 573.272 872.667 1.055.728 Maharashtra
33. Jabalpur 764.586 951.469 1.049.768 Madhya Pradeş
34. Haora 950.435 1.008.704 1.031.223 Westbengalen
35. Solapur 604.215 873.037 1.030.655 Maharashtra
36. Srinagar 702.478 894.940 996.400 Jammu ve Kashmir
37. Navi Mumbai 307.724 703.947 979.458 Maharashtra
38. Ranchi 626.262 846.454 970.602 Jharkhand
39. Coimbatore 816.321 923.085 968.524 Tamil Nadu
40. Chandigarh 569.374 808.796 942.769 Chandigarh
41. Jodhpur 666.279 846.408 940.513 Rajasthan
42. Gauhati 590.114 808.021 923.348 Assam
43. Madurai 940.989 922.913 905.649 Tamil Nadu
44. Maisuru 480.692 742.261 902.986 Karnataka
45. Gwalior 690.765 826.919 895.900 Madhya Pradeş
46. Vijayawada 701.827 825.436 886.519 Andhra Pradeş
47. Hubballi-Dharwad 648.298 786.018 853.730 Karnataka
48. Jalandhar 509.510 701.223 807.409 Punjab
49. Selam 499.024 693.236 801.137 Tamil Nadu
50. Bhubaneshwar 411.542 647.302 794.039 Orissa
51. Thiruvananthapuram 636.928 744.739 793.841 Kerala
52. Tirucchirappalli 660.405 746.062 782.442 Tamil Nadu
53. Kota 537.371 695.899 780.296 Rajasthan
54. Aligarh 480.520 667.732 775.694 Uttar Pradeş
55. Bareli 587.211 699.839 756.432 Uttar Pradeş
56. Muradabad 465.210 641.240 742.090 Uttar Pradeş
57. Mira Bhayandar 175.605 520.301 740.038 Maharashtra
58. Bhiwandi 379.070 598.703 736.978 Maharashtra
59. Raipur 438.639 605.131 699.683 Chhattisgarh
60. Gorakhpur 505.566 624.570 686.562 Uttar Pradeş
61. Bhilai Nagar 396.698 553.837 643.975 Chhattisgarh
62. Jamshedpur 460.577 570.349 627.761 Jharkhand
63. Amravati 421.576 549.370 617.885 Maharashtra
64. Koçi 564.589 596.473 606.223 Kerala
65. Cuttack 403.418 535.139 606.184 Orissa
66. Bikaner 416.289 529.007 587.937 Rajasthan
67. Bhavnagar 402.338 510.958 566.241 Gucerat
68. Warangal 454.291 528.570 564.826 Andhra Pradeş
69. Dehradun 293.808 447.808 542.267 Uttarakhand
70. Gunturu 471.051 514.707 534.020 Andhra Pradeş
71. Ulhasnagar 369.077 472.943 527.749 Maharashtra
72. Shiliguri 364.167 470.275 527.223 Westbengalen
73. Ajmer 402.702 485.197 525.927 Rajasthan
71. Durgapur 425.836 492.996 525.047 Westbengalen
74. Kolhapur 406.370 485.183 523.722 Maharashtra
76. Asansol 437.121 486.304 508.320 Westbengalen
77. Sangli-Miraj 314.790 436.639 505.711 Maharashtra
78. Jamnagar 341.637 447.734 503.563 Gucerat

Dil

Bombay Borsası
Tavuskuşu Hindistan'ın ulusal kuşudur.
2016 yılı Hindistan Diller
SıraDil 2016 yılı 24 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
(toplam nüfus 1.004,59 milyon)
Konuşan SayısıYüzdesi
1Hintçe[6]422.048.642%41,03
2Bengalce83.369.769%8,11
3Teluguca74.002.856%7,37
4Marathi71.936.894%6,99
5Tamilce60.793.814%5,91
6Urduca51.536.111%5,01
7Gujarati46.091.617%4,48
8Kannada dili37.924.011%3,69
9Malayalam33.066.392%3,21
10Oriya33.017.446%3,21
11Pencapça29.102.477%2,83
12Assamca13.168.484%1,28
13Maithili12.179.122%1,18
14Santali6.469.600%0,63
15Keşmirce5.527.698%0,54
16Nepali2.871.749%0,28
17Sindhi2.535.485%0,25
18Konkani2.489.015%0,24
19Dongri2.282.589%0,22
20Meitei (Manipuri)1.466.705*%0,14
21Bodo1.350.478%0,13
22Sanskritçe14.135N

Din

2011 nüfus sayımına göre Hindistan'da en çok takipçisi olan din %79.8 oranı ile Hinduizm olmaktadır. Hinduizmi, İslam (14.23%), Hristiyanlık (%2.3), Sihizm (%1.72), Budizm (%0.7), Jainizm (%0.36) ve diğer dinler (0.9%) takip etmektedir.[7] Ülke, dünyanın en büyük Hindu, Sih, Jainist, Zerdüştçü ve Bahai nüfusunu barındırmaktadır. Ayrıca dünyada en çok Müslümanın yaşadığı üçüncü ülke olup bu açıdan sadece çoğunluğu Müslüman olmayan ülkeler içerisinde değerlendirildiğinde birincidir.[8][9]

Kültür

Hint sineması, Hint mutfağı, Hint müziği ve Hint dansı, Hindistan kültürünün önemli temsilcileri arasında yer almaktadır

Hint sineması

Hindistan Kültürü ve yaşamı Hindistan dışında özellikle Hint Filmleri ile tanınmıştır. Hindistanın değişik bölgelerinde farklı film prodüksiyonları vardır. Bunlardan en önemlisi Mumbai'deki Bollywood film endüstrisidir. Bollywood adı Hollywood ve Bombay (Mumbai) isimlerinden oluşturulmuştur.

Hint mutfağı

Genelde bol baharatlı yemekler yapılır. Et olarak yalnızca tavuk ve deniz ürünleri kullanılır, bakliyat, meyve ve baharat ağırlıklı bir mutfaktır. Tatlıdan tavuğa kadar bütün yemekler baharatlıdır. Tatlılar tarçın ağırlıklı, tuzlular köri (zerdeçal) ağırlıklıdır ancak bunların yanı sıra Hint mutfağında yüzlerce çeşit baharat vardır. Hinduizm inancı nedeniyle inek eti asla kullanılmaz. Dindarlık seviyelerine göre bazı Hindular her türlü hayvansal gıdadan uzak durur. Özellikle güneyde hindistan cevizi ve muz ile bunlardan üretilen ürünler yaygın kullanılır. Mercimek ve pirinç de tüm ülkede çok yaygın kullanılır. Tavuk kullanımı kuzeyde daha çoktur. Ülkede uluslararası fast food zincirleri dahi vejetaryen/vegan menüler sunmaktadır.

Ekonomi

Hindistan ekonomisi, nominal olarak dünyanın yedinci büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından üçüncü büyük ekonomisidir.[10] Ülkenin ekonomisi 20 yıldır ortalama %7 oranında büyümekte olup yeni sanayileşen ülke olarak sınıflandırılmaktadır. Hindistan ekonomisi 2014 yılının son çeyreğinde Çin'i geçerek dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomisi haline geldi.[11]

İngiliz işgali bittikten sonra korumacılık, ithal ikameciliği, Fabian sosyalizmi ve sosyal demokratik ilham politikaları Hindistan'ı bir süre için yönetmişti. Ekonomi daha sonra geniş düzenleme, korumacılık, büyük tekellerin kamu mülkiyeti, yaygın yolsuzluk ve yavaş büyüme ile tanımlanmıştı.[12][13][14] 1991'den bu yana, ekonomik serbestleştirme, ülkeyi pazar odaklı bir ekonomiye doğru yöneltti.[12][13] 2008 yılına gelindiğinde, Hindistan dünyanın en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yerini almıştı. 2008-2009 döneminde büyüme %7.0'a gerileyerek yavaşlamış ancak 2009-2010 döneminde daha sonra %7.4'e yükselirken, mali açığın aynı dönemde %5.9'dan %6.5'e yükseldiği görülmüştür. Hindistan'ın cari açığı bir önceki çeyrekte %3.2 iken 2. çeyrekte GSYİH'ya oranı %4.1 seviyesine yükselmişti. 2012-13 yılları için işsizlik oranı, Hindistan Hükûmeti Çalışma Bürosuna göre, UPS yöntemi[15] ile ülke genelinde %4.7 idi ve hesaplamanın %3'ü NSSO yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Hindistan'ın tüketici fiyat enflasyonu 2009-2013 döneminde %8.9 ile %12 arasında değişiyordu.[16]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "Population Enumeration Data (Final Population)". 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. 22 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2016.
  2. "A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901" (PDF). 2011 Census Data. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2016.
  3. "World Economic Outlook Database, October 2020". IMF.org. International Monetary Fund. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
  4. "Income Gini coefficient". United Nations Development Programme. 10 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.
  5. "Human Development Report 2020" (PDF) (İngilizce). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020.
  6. includes Batı Hindi, Doğu Hindi, Bihari, Rajasthani ve Pahari.
  7. "C −1 Population by religious community – 2011". Office of the Registrar General & Census Commissioner. 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2015.
  8. "Global Muslim population estimated at 1.57 billion". The Hindu. 8 Ekim 2009. 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2020.
  9. "India Chapter Summary 2012" (PDF). United States Commission on International Religious Freedom. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2020.
  10. "India". International Monetary Fund. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2016.
  11. "DNA,Indian economy overtaken china growth rate". 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2020.
  12. "Economic survey of India 2007: Policy Brief" (PDF). OECD. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
  13. Edward A. Gargan (15 Ağustos 1992). "India Stumbles in Rush to a Free Market Economy". The New York Times. 8 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2011.
  14. "India's Rising Growth Potential" (PDF). Goldman Sachs. 2007. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2009.
  15. "Report on Employment & Unemployment Survey (2012–13)" (PDF). Bureau of Labour Statistics, Indian Government. Ocak 2014. 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.
  16. Inflation, consumer prices (annual %) 2 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The World Bank (2014)

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.