Homofobi
Homofobi, eşcinsellere veya eşcinselliğe karşı duyulan [1][2] nefret, korku, hoşnutsuzluk veya ayrımcılıktır.[1][2][3] Geniş manası ile diğer cinsel yönelimlere sahip olan LGBT kişileri de içerir. Sıfat olarak, homofobik şeklinde kullanılır. Homofobik davranış ilkelerini sergileyen kişinin gerçekleştirdiği eylemler bütünü "homofobi" sadece psikiyatrik bir kavram değildir. Her 48 saatte bir, eşcinsel bir kişinin, homofobiyle bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğü tahmin edilmektedir.[4] Uluslararası Af Örgütü'ne göre yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere şiddet uygulanmaktadır ve sekiz ülkede eşcinsellere idam cezası verilmektedir.[5]
Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) |
---|
Cinsel yönelim |
|
Tarih |
|
Kültür |
Haklar |
|
Toplumsal tutum |
|
Ön yargı / Şiddet |
|
Akademik alanlar ve söylev |
|
LGBT portali |
Etimoloji
Homofobi sözcüğü ilk kez 1969'da bir Time dergisi makalesinde kullanılmıştır. Yunanca homos (aynı) kökünden gelen homoseksüel ile phobos (korku) sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir.[1][6] Yunanca homo- (aynı) öneki zaman zaman Latince Homo (insan) sözcüğü ile karıştırılır.
Homofobiye ilişkin ilk psikolojik kavramsallaştırmalarda, homofobi olgusu, zihinsel bir düzensizlik olarak ve eşcinsellere/eşcinselliğe ilişkin irrasyonel korkularla ilişkilendirilerek anlaşılmaya çalışılmaktaydı; bu anlamda diğer fobi türleri gibi,son çözümlemede bireysel düzeyde cereyan eden bir düşünce bozukluğu olarak ele alındı.[7] Günümüzde ise bireysel düzeydeki irrasyonel bir korku veya inanç yerine kültür ve anlam sistemleriyle, kurumlar ve sosyal geleneklerle ilişkili olarak ele alınması gereken, politik bir alanda oluşan, gruplar arası bir sürece işaret etmektedir.[8]
Türk Dil Kurumu sözlüğünde "homofobi" kelimesi bulunmamaktadır,[9] ama Dil Derneği sözlüğünde "eşcinsellik korkusu" olarak tanımlanır.[10]
Homofobik hakaretler
Homofobi uluslararası bir kavramdır ve birçok dilde homofobik argo sözcükler ve hakaretler mevcuttur. Türkçede sıklıkla homofobik şekilde kullanılan ibne sözcüğü, TDK sözlüğüne göre "edilgin eşcinsel erkek" anlamına gelir[11] ve kökeni "kız çocuk" anlamına gelen[12] Arapça ابنة (ubne) kelimesidir.[11] Gündelik kullanımda ibne kelimesi, eşcinsel olmasa bile birisini aşağılamak için sıkça kullanılmaktadır. Türkçede bazı diğer homofobik sözcükler top[13], oğlancı[14] ve kulampara[15] dır.
Bazı devletlerde homofobik hakaretler "nefret suçu" kapsamına girer ve cezai yaptırımla karşılaşılabilir.
Nedenleri
Homofobinin nedenleri toplumsal, dini, ideolojik ya da psikolojik olabilir. Homoseksüel ilişki birçok dinde veya mezhepte lanetlenmiş, dini metinlerde Sodom ve Gomora örneğinde olduğu gibi homoseksüelliğin kabul gördüğü toplumların tanrı tarafından cezalandırıldığı öne sürülmüştür. Küçük yaştan itibaren kendini dinsel öğretinin içinde bulan birey, okudukları ve duyduklarının ışığında küçük yaşta homofobik yaklaşımlar içerisine girebilir.
Homofobinin kökenleri psikolojik olabilir. Örneğin kendisinin eşcinsel olduğundan şüphelenen ve bu durumdan endişelenen birey, bu korkusunu homofobi olarak dışa vurabilir.
Hukuki durum
Suç statüsü
Birçok ülkede eşcinsellik bir suç olarak kabul edilmektedir, fakat son yıllarda bu ülkelerin sayısı hızla düşmektedir.[16] Uluslararası Af Örgütü'ne göre 2007'den beri yaklaşık 70 ülkede eşcinselliğe ceza verilmektedir.[5]
Hapis cezası
Sağdaki haritada göründüğü gibi Hindistan, Afrika'nın bazı bölgeleri, Guyana, Jamaika, Kuzey Kore, Malezya, Papua Yeni Gine, bazı Orta Asya devletleri ve birçok Müslüman ülkede (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) eşcinsellik kanunen hapis cezasıyla cezalandırır.
İdam cezası
Eşcinsel ilişki veya herhangi bir livâta hareketinde bulunanlara idam cezası verilen ülkeler şunlardır: Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Moritanya, Nijerya'nın kuzeyindeki bazı eyaletleri, Somali, Sudan, Katar ve Yemen.[5] [17]
Birleşik Arap Emirlikleri'nde nikâhdışı cinsel ilişkiler idam cezası ile cezalandırılabilir. Federal Ceza Kanunu'nun, kadınların ve erkeklerin ırzına geçilmesi hakkındaki 354. maddesinin, iki erkek arasında rıza ile gerçekleşen ters ilişkiyi de kapsadığı düşünülebilir.
Afganistan gibi şeriatla yönetilen ve eşcinsellik hakkındaki yasaların belli olmadığı bazı ülkelerde livâta, recm ile idam cezasıyla cezalandırılır.
Katar Sadece Müslümanlara uygulanan şeriat kanunlarına göre evlilik dışı tüm ilişkiler cinsel yönelime bakılmadan ölüm cezasıyla cezalandırılabiliyor.[17]
Irak Yürürlükte bir yasa bulunmasa da, şeriat kanunlarına dayandırılarak bazı militanlar tarafından öldürülen ve bazı yargıçlar tarafından ölüm cezası verilen eşcinseller var.[17]
Homofobik cinayetler
Eşcinselliğin kanunen yasak olmadığı fakat homofobinin çok yaygın olduğu bazı ülkelerde LGBT kişileri hedef alan cinayet sayısı oldukça yüksektir. Bunlar genellikle nefret suçu kapsamında değerlendirilir. Örneğin 2007 yılında 122 homofobik cinayet işlenen Brezilya, dünyanın en yüksek LGBT cinayeti oranına sahiptir. Bu ülkedeki kurbanların neredeyse yarısı transeksüellerdir. Resmî istatistikler bulunmadığı için bazı LGBT eylemcileri bu sayının daha yüksek olduğunu ileri sürmektedir. Brezilya'dan sonra, senede 35 homofobik cinayetle Meksika ve bundan sonra 25 cinayetle Amerika Birleşik Devletleri gelir.[18]
İşyerinde ayrım
Uluslararası Çalışma Örgütü tarafından hazırlanan 10 Mayıs 2007'de sunulan bir rapora göre LGBT kişiler işyerlerinde sıklıkla ayrım veya sözlü, psikolojik ve fiziksel tacize maruz kalmaktadırlar. Tüm dünyada birçok iş adayı sırf LGBT oldukları için işverenler tarafından reddedilmektedir.[19] Bu nedenle özellikle homofobinin yaygın olduğu ülkelerde LGBT kimseler arasında işsizlik, geçim sıkıntısı veya iş bulabilmek için cinsel yönelimini gizlemek oldukça yaygındır.
Dünyada homofobi
Türkiye
Türkiye'de eşcinsellik kanunen yasak değildir ancak homofobi oldukça yaygındır. Pew Research Center tarafından yapılan bir ankete göre "Eşcinsellik, toplum tarafından kabul edilmesi gereken bir hayat biçimi mi?" sorusuna halkın %14'ü evet demiştir (%57'si hayır demiş, geri kalanı soruyu cevaplamamıştır).[20] Bu oran gelişmiş ülkelere göre çok düşüktür ve Orta Doğu'da da İsrail (%38 evet)[20] ve Lübnan'dan (%18 evet)[20] sonra gelmektedir. Bahçeşehir Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yılmaz Esmer'in 2009 yılında hazırladığı "Radikalizm ve Aşırıcılık" adlı araştırması kapsamında 34 ilde 1715 kişiye sorulan "Kiminle komşu olmak istemezsiniz?" sorusuna katılımcıların %87'si "eşcinsel" kişiler olarak yanıt verdi.[21]
Türkiye'de de eşcinsellik genel olarak normal dışı ve kabul edilemez olarak algılanmaktadır.[22] Bazı eşcinseller toplumsal baskı nedeniyle, ailelerinden dışlanmakta, işlerini kaybetmekte, toplumun düşmanca davranışlarına maruz kalmakta ve baskı görmektedir. Bu önyargılı tutum ve davranışlar nedeniyle Türkiye'de birçok eşcinsel birey, aile içinde, ilişkilerinde ve kendi cinsel yönelimini bilen arkadaşları içinde huzursuz hissetmektedirler. Bu yaşantılar bireylerin, depresyon, kaygı gibi psikolojik sorunları heteroseksüellere oranla daha fazla yaşamalarına neden olmaktadır.[22]
Yasal olarak eşcinselliği ya da eşcinsel örgütlenmeyi yasaklayan herhangi bir yasa yoktur. Ancak 29 Mayıs 2008'de merkezi İstanbul'da olan Lambdaistanbul adlı bir LGBT hakları grubu, Anayasa'nın ailenin korunmasına ilişkin 41. maddesi ile Türk Medeni Kanunu'nun Hukuka veya ahlaka aykırı amaçlarla dernek kurulamaz hükmünü içeren 56. maddesine aykırı olduğu sebebiyle mahkeme kararı tarafından kapatıldı.[23] Bu karar birçok insan hakları örgütü tarafından eleştirildi. Özellikle İnsan Hakları İzleme Örgütü, mahkemenin taraflı davrandığını ve bu kararın demokratik haklara ve örgütlenme özgürlüğüne karşı olduğunu söyledi.[24]
2010 Mart ayında AK Partili Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf'ın "Eşcinsellik hastalıktır ve tedavi edilmelidir," şeklindeki sözleri çeşitli LGBT örgütler ve insan hakları savunucuları tarafından eleştirildi.[25]
Batı Avrupa
Birçok Batı Avrupa devletinde homofobinin nefret suçu kapsamında olmasına ve cezai yaptırımlar bulunmasına rağmen homofobi hâlen diğer Avrupa devletlerinde de mevcuttur.
6 Ekim 2002'deki bir kamusal etkinlikte, eşcinsel Paris belediye başkanı Bertrand Delanoë karnından bıçaklandı. Delanoë tehlikeyi atlattı ve birkaç gün sonra görevine geri döndü. Saldırgan ilk sorgusunda "siyasetçilerden ve özellikle eşcinsellerden" nefret ettiğini söyledi.[26][27]
Homofobiye bağlı intihar oranı özellikle eşcinsel gençlerde çok yüksektir. Birleşik Krallık'ta Stonewall adlı eşcinsel hakları örgütü tarafından yapılan bir ankete göre genç eşcinsellerin %17'si ölümle tehdit edilmiş ve %12'si cinsel istismar yaşamıştır.[28] Bazı araştırmalara göre İrlanda'da eşcinsel gençlerin üçte biri intihar etmeye çalışmış; İskoçya'da 15 ve 26 yaşları arası eşcinsellerin yarısı intihar etmeyi düşünmüş; Fransa'da 20 yaşın altındaki eşcinsel erkeklerin %27'si intiharı denemiş; İtalya'da eşcinsellerin %13'ü intihar etmeye çalışmıştır. Belçika'da 15 ve 25 yaşları arasındaki eşcinsel gençlerin intihar riski oranı diğer kişilere nazaran beş kat daha yüksektir.[29][30] Almanya'da 15 ve 27 yaşları arası eşcinsellerin %18'i en az bir kere intihar etmeyi denemiş, %66'sı kendi aileleri tarafından fiziksel veya sözlü istismar yaşamış, %27'si öğretmenler tarafından baskı görmüştür. 2007'de yapılan bir araştırmaya göre eşcinsellerin en az %30'da biri son 12 ay içerisinde hakarete maruz kalmış, tehdit edilmiş veya saldırıya uğramıştır.[31]
Bazı ülkelerde okullarda homofobiyi önlemek için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin İspanya'da DecideT adlı LGBT hakları grubu homofobik baskı ve yıldırmayı engellemek amacıyla bir rehber yayınladı.[32]
Batı Avrupa'da homofobi, sporda da çok yaygındır. Özellikle ragbi, futbol gibi maço kabul edilen spor camialarında çok sınırlı sayıda sporcu eşcinselliğini açığa vurmaya cesaret edebilmiştir. Bunun istisnalarından futbolcu Justin Fashanu, 1990 yılında eşcinselliğini ilân ettikten sonra hayranlarından, ailesinden ve takım arkadaşlarının dışlama ve hakaretlerine maruz kaldı. Kardeşi John Fashanu, onu alenen kardeşlikten reddetti.[33] Justin Fashanu 3 Mayıs 1998'de intihar etti[31] ve geride şu notu bıraktı:
"...Suçlu olduğumu sanıyorum. Arkadaşlarımı ve ailemi daha çok utandırmak istemiyorum... Umut ediyorum ki çok sevdiğim İsa Mesih beni nezaketle karşılar, nihayet huzur bulurum."[34] |
Arnavutluk millî futbol takımının eski menajeri Otto Barić, kendi takımında eşcinsel bir futbolcunun yer almasına asla izin vermeyeceğini ilân etti; 31 Temmuz 2007'de, UEFA tarafından homofobi nedeniyle 3.000 Euro para cezasına çarptırıldı.[35]
Sporda homofobi sadece futbola has bir şey değil. Eşcinsel olan Berlin belediye başkanı Klaus Wowereit, şehrin yerel buz hokeyi takımını olan Berliner Eisbäre'nın maçlarından birini seyretmeye gittiği zaman karşı takımın taraftarları "Hauptstadt der Schwulen, wir sind die Hauptstadt der Schwulen" ('İbnelerin başkenti') şeklinde tezahürat yaptılar.[31]
Güney Afrika
Güney Afrika'da eşcinsel evliliğin yasal olması ve birçok antihomofobi yasanın mevcut olmasına rağmen Güney Afrika toplumu arasında eşcinsellik konusu hakkında hâlâ olumsuz görüşler tutulur. Lezbiyenlere erkekler tarafından yapılan "düzeltici tecavüz" ülkede çok yaygın bir nefret suçudur.
İran
İran'da eşcinsellik idam cezasıyla cezalandırılmaktadır.[36][37][38] Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad İran'da "böyle bir fenomen" bulunmadığını iddia etmiştir.[39][40] 19 Temmuz 2005'te Meşhed kentinde, eşcinsel ilişkide bulundukları gerekçesiyle Mahmud Asgari ve Ayaz Marhoni, 228 kere kamçılanıp büyük bir kalabalığın önünde asılarak idam edildiler.[41][42] Onları kurtarmak amacıyla yapılan uluslararası başvurular yanıtsız kaldı.[43][44] İran hükûmeti bu adamları, küçük bir çocuğa tecavüz ettikleri için astığını ileri sürdü, fakat sonradan İranlı kaynaklar bunu yalanlayarak ve hükûmetin bu iddiaları uydurduğunu iddia etti.[45]
Polonya
Polonya homofobi sebebiyle sıkça eleştirilmektedir. Eleştirilerden (özellikle insan hakları örgütleri ve AB kurumları) bir tanesi cumhurbaşkanı Lech Kaczyński'nin başkent Varşova'da ve Poznań kentinde bir gey onur yürüyüşünün yapılmasına izin vermemesine yöneliktir. Hukuk ve Adalet Partisi'nden olan Kaczyński, Cumhurbaşkanlığı için aday olunca Polonya'da birçok eşcinselin ülkeyi terk edeceğini söylemişti. Bu hükûmetin idaresi altında aşağıdaki ifadeler kullanılmıştır:[46][47][48]
"Eğer biri diğerlerine eşcinselliğini bulaştırmaya çalışırsa, devletin araya girmesi gerekir." | |
–Kazimierz Marcinkiewicz, Polonya başbakanıyken. |
"Eşcinselliğin vahşi propagandasını, hoşgörü istekleriyle karıştırmayın. Bu bir tür deliliktir ve bundan dolayı hükûmet, şüphesiz onlar (eşcinseller) için karanlık bir gece olacaktır." | |
–Kazimierz Michał Ujazdowski, Kültür Başkanı ve Hukuk ve Adalet Partisi'nin bir üyesi. |
"Eşcinsel davranışlar felaket, boşluk ve soysuzlaşmaya yol açar." | |
–Teresa Łecka, Millî Öğretmen Eğitimi Merkezi'nin başkanı. |
"Eğer anormal kişiler gösteri yaparlarsa, coplanmaları gerekir." | |
–Wojciech Wierzejski, Polonya Parlamentosu'nun bir üyesi, Varşova'da yasaklanan gey onur yürüyüşü hakkındaki görüşleri. |
"Eşcinsel evlilikler yasallaştırılamaz, zira uygarlığımızı tehdit etmektedirler." | |
–Bir eğitim sorumlusu. |
Rusya
27 Mayıs 2007'de, gey ve lezbiyenlerden oluşan bir grup, Moskova Şehir Konseyi'ne yasaklanan gey onur yürüyüşünün serbest bırakılması için dilekçe vermeye çalıştıklarında aşırı milliyetçiler ve Ortodoks radikaller tarafından hakaret ve saldırıya uğradılar.[49] Yetkililer 20 eşcinseli tutukladılar.[49] Moskova belediye başkanı yürüyüşü "şeytanî bir hareket" olarak tanımladı.[49]
Avrupa'daki eşcinsellerin yakından takip ettiği Eurovision Şarkı Yarışması'nın 2009'da Moskova'da yapılacak olması, Rusya'daki eşcinselleri "Slavic Pride" adı altında bir onur yürüyüşü yapmaya cesaretlendirmişti. Ancak bu yürüyüşün yapılmasına izin verilmedi. 16 Mayıs 2009'da "yasadışı" şekilde toplanan göstericiler polis tarafından şiddet kullanılarak dağıtıldı, 40 kadar eylemci tutuklandı.[50]
Ayrıca bakınız
- Düzeltici tecavüz
- LGBT'lere yönelik şiddet
- LGBT'lere yönelik ayrımcılık
- Bifobi
Kaynakça
- "homophobia." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- "Homophobia 21 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Merriam-Webster Dictionary. 12 Ekim 2008.
- "Homophobia 5 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Babylon Dictionary. 12 Ekim 2008.
- (İspanyolca) El Mundo 24 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Cada 48 horas se produce un asesinato homófobo en el mundo
- (İspanyolca) El País - AI denuncia que más de 70 países persiguen aún a los gays y ocho los condenan a muerte
- Oxford English Dictionary 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. de belirtildiğine göre: Time 31 Oct. 61/3 (1969) "Such homophobia is based on understandable instincts among straight people, but it also involves innumerable misconceptions and oversimplifications."
- Şah, U. (2012). Eşcinselliğe, biseksüelliğe ve transseksüelliğe ilişkin tanımlamaların homofobi ve LGBT bireylerle tanışıklık düzeyi ile ilişkisi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 32(2), 23-49.
- Göregenli, M. (2006). Gruplararası ilişki ideolojisi olarak homofobi. Kaos GL, Geylerin ve lezbiyenlerin sorunları ve toplumsal barış için çözüm arayışları içinde (142-148). Ankara: Kaos GL Kitapları.
- Türk Dil Kurumu 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sesli Türkçe Sözlüğü
- Dil Derneği sözlüğünde Homofobi 19 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kelimesi. 12 Ekim 2008'de erişilmiş.
- Türk Dil Kurumu 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - ibne
- Vikisözlük'te ابنة kelimesi.
- Top - Bakınız: Türk Dil Kurumu 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Vikisözlük
- Oğlancı - Bakınız: Vikisözlük
- Kulampara - Bakınız: Türk Dil Kurumu 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İspanyolca) El Mundo 6 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - La homosexualidad sigue estando penalizada en 83 países
- "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
- (Fransızca) Têtu 12 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Le Brésil, «champion du monde d'assassinats d'homosexuels»
- (İspanyolca) El País 13 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Ni gordos, ni gays, ni fumadores
- (İngilizce) Pew Research Center - Pew Global Attitudes Project 2007 14 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Can Dündar'ın sunduğu "Radikalizm ve aşırıcılık" araştırması konulu Neden programının metni". NTVMSNBC. 2 Haziran 2009. 12 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2009.
- Nuray Sakallı, The relationship between sexism and attitudes toward homosexuality in a sample of Turkish college students, Journal of Homosexuality, 2002, 42. sayı.
- BBC Türkçe 9 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Lambdaistanbul'a kapatma kararı
- İnsan Hakları İzleme Örgütü - Türkiye: Yargı Taraflı Davrandı ve Lambda İstanbul'un Feshine Karar Verdi 7 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Homofobi bir hastalık mı?". Radikal. 21 Mart 2010. 30 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2010.
- (İngilizce) BBC News 6 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Paris mayor's attacker 'hated gays'.
- (İspanyolca) NaciónGay 8 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - El agresor del alcalde de París anuncia que no le gustan los políticos y particularmente los gays.
- (İngilizce) 365Gay.com 29 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - 17 Percent Of UK Gay Students Threatened With Death
- (İngilizce) C. Bagley ve P. Tremblay 6 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Suicidal behaviors in homosexual and bisexual males.
- (İngilizce) C. Bagley ve P. Tremblay 13 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - GLB Suicide Problems in Europe?.
- (Almanca) Die Zeit gazetesinin "Schwulsein heute - ganz normal? 9 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." makalesi.
- (İspanyolca) Enkidu Magazine 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - DecideT edita la primera guía multimedia para evitar la homofobia en la escuela.
- (İngilizce) BrianDeer.com 15 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Brian Deer on Justin Fashanu, page 3
- (İngilizce) Vicky Powell, "Suicide note increases speculation over death of Justin Fashanu", Gay Times, 237. sayı, Millivres Yayımcılık, Haziran 1998
- (İspanyolca) El País gazetenin basılmış sürümünün 31 Temmuz 2007 sayısındaki "Multado por homofobia el técnico de Albania" adlı makale.
- (İngilizce) IRQO.net - Islamic Republic of Iran's punishment code on Homosexuality 27 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Advocate.com - A tale of persecution in Iran 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Gay City News - Human Rights in Iran 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İspanyolca) El País - no tenemos homosexuales como en su país (EEUU). No tenemos ese fenómeno
- MedyaKronik - İran'da eşcinseller var! 29 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 31 Ekim 2008 tarihinde erişildi.
- (İspanyolca) El País - Irán ahorca a dos hombres por mantener relaciones homosexuales
- (İngilizce) Gay City News - Two Hangings and Iranian Homosexuality 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Kim, R (2005.), The Nation - "Witness to an Execution" 4 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) New York Blade Online - Mixed reports on Iranian teen hangings 31 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) 365Gay.com 26 Temmuz 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Uluslararası Af Örgütü - Polonya ve Letonya'da homofobi 19 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İspanyolca) AGmagazine 25 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Ex comunismo y homofobia en el este de Europa
- (İspanyolca) 20minutos.es 6 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Un responsable de educación polaco dice que el matrimonio homosexual no puede legalizarse porque "destruirían nuestra civilización"
- (İspanyolca) El País - Detenidos veinte activistas tras el orgullo gay en Moscú 7 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2009.
Ek okumalar
- N. Güney, E. Kargı, A Çorbacı-Oruç, Üniversite öğrencilerinin eşcinsellik konusundaki görüşlerinin incelenmesi, Türk HIV/AIDS Tıp Dergisi, Hacettepe Üniversitesi HIV/AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi, 2004 İnternette okuyun.3 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış bağlantılar
- Homofobi Kimin Meselesi?
- NTVMSNBC sokağa soruyor - Türkiye'de homofobi üzerine19 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bir video.
- Homofobi karşıtı bir AntiHomofobi.org