Yehova
Yehova (İbranice: יְהֹוָה), İsrail (Samiriye) ve Yehuda krallıklarının Ulusal Tanrısı.[1][2] İsmin kökeni Demir Çağı'na, bazı kaynaklara göre de Geç Bronz Çağı'na kadar uzanmaktadır.[3] Yahveh, eski kutsal metin literatüründe, gökteki orduyu İsrail'in düşmanlarına karşı yönlendiren bir fırtına ve savaşçı tanrısıydı;[4][5] o zamanlar İsrailliler, El, Aşera ve Baal[6] dahil olmak üzere çeşitli Kenanlı tanrı ve tanrıçaların yanında, ona tapıyorlardı.[7][8]
Bilimciler arasındaki fikir birliği, Tetragrammaton'un Tevrat'ın redaksiyonu sırasında (MÖ 6. yüzyıl) tarihsel seslendirilmesinin büyük olasılıkla 'Yahveh' olduğudur. Tarihsel seslendirmesi kayboldu çünkü İkinci Tapınak Yahudiliği'nde, MÖ 3. ila 2. yüzyıllarda Tetragrammaton'un telaffuzundan kaçınıldı ve Adonai ("Lordum") ile değiştirildi.
Karakter yapısı
Yahova Elohim'in aksine kindar, saldırgan, İsrail karşısında diğer ulusları aşağılayan bir savaş tanrısıdır.[10]
Etimoloji
İsrailliler Bronz Çağı'nda Kenan olarak ortaya çıkar. ancak Kenan tanrıları arasında başlangıçta Yehova yoktur.[11][12]
Kenan panteonunda baş tanrı El'dir ve bir teoriye göre Yehova'nın anlamı İsrail'in yerdeki ordularıyla birlikte yürüyen El'in göksel ordusunu anlatan el dū yahwī ṣaba’ôt (Sığınak veya barınakları yaratan El) ifadesinin kısaltılmış şeklidir.[13]
Yehova kelimesinin Latin harfleriyle yazımında kullanılan harflerden birisi "v" değil "w"dur. Türk alfabesinde "w" harfi yer almadığı için Türkçe kaynaklarda "v" harfiyle yazılabilmektedir. Bu kelime, orijinalinin yalnızca dört sessiz harfle (YHWH) yazılabildiği İbranice bir kelimedir, Yahveh ve Tetragrammaton olarak da bilinir fakat Tetragrammaton'un orijinal telaffuzu bilinmemektedir. İsmin genel olarak bilinen anlamı "Varlığı ne olursa olsun var olanları getirir"dir fakat bu söylem kesin olarak kabul edilmemektedir. Bu ismin geleneksel tercümesi İngilizce Kitab-ı Mukaddes'te şu şekilde geçmektedir: "Ben kimim" veya "Ben benimdir."[14][15]
İsmi geçen dinler
Yahudilik
Yahudilikte üstte anlatıldığı gibi "Her şeyi yaratan O'dur" ve Tanrı'nın ismidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Miller & Hayes 1986, s. 110.
- The Jewish Study Bible, Oxford University Press, 2004, pp. 111–112
- Miller 2000, s. 1.
- Smith 2001, ss. 146.
- Hackett 2001, ss. 158–59.
- Smith 2002, s. 7.
- Smith 2002, s. 8,33–34.
- Smith 2002, s. 8, 135.
- Edelman 1995, s. 190.
- "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.
- Day 2002, s. 15.
- Dever 2003, s. 228.
- Miller 2002, s. 2.
- Exodus 3:14 in KJV, Douay-Rheims, Revised Standard Version, English Standard Version, New American Standard Bible, New Jewish Publication Society of America Version, etc.: rendered in the NKJV as the "Self-existent One"
- "Yahweh." Encyclopædia Britannica Online. 10 Dec. 2009
- http://www.kingjamesbibleonline.org/jehovah/
- "Yahve ismi hakkında bilgi verir misiniz? Türetilebiliyor mu? Başka dillerde karşılığı olabiliyor mu?"