Çerkesler listesi
Bu liste Çerkes kökenli olan kayda değer bazı kişileri içermektedir.
Politikacılar
|
- Ahmed Mahir Paşa – Mısır Başbakanı (1944–1945)
- Mahmud Sami el-Barudî – Mısır Başbakanı[1]
- Ismael Babouk - İlk Amman belediye başkanı[2]
- Riyaz Paşa – Mısır Başbakanı[3][4]
- Ali Mahir Paşa – Mısır Başbakanı
- Said el Müfti - Ürdün Başbakanı[5]
- Ali Fethi Okyar – Türkiye'nin ikinci başbakanı ve Atatürk'ten sonra TBMM'nin ilk başkanı
- İhsan Sabri Çağlayangil - Eski Dışişleri Bakanı
- Hikmet Aslanoğlu - Başbakan Yardımcısı, Balıkesir Senatörü
- Bekir Sami Kunduh - Eski Dışişleri Bakanı
- Sadettin Tantan - Eski İçişleri Bakanı
- Emin Şirin
- Önder Sav – Türk politikacı
- Cem Özdemir – Alman Yeşil Partisi'nin eşbaşkanı, Alman Hükumeti'nde politikacı
- Khaled Mohieddin – Mısır'da bir politikacı
- Toujan al-Faisal – Ürdün'de çok bir politikacı ve insan hakları savunucusu, 1977-1993 Ürdün Parlamentosu üyesi, parlamentoya seçilen ilk kadın politikacı
- Bassam Abdel Majeed – Suriye Eski İçişleri Bakanı ve Askeri Polis Kurumu Müdürü
- Hussein Onn – politikacı, Eski Malezya Başbakanı, Babaannesi Çerkes
- Mustafa Özyürek – Türk politikacı
- Hüsamettin Özkan - Eski Bakan ve Başbakan Yardımcısı
- Nazım Ekren - Eski Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
- Zekeriya Temizel - Eski Bakan
- Mustafa Sabri Efendi - Osmanlı Şeyhülislamı ve politikacı
- Hasan Fehmi Güneş - Eski İçişleri Bakanı
- Hamdullah Suphi Tanrıöver - Türk edebiyatçı, yazar, öğretmen, milletvekili ve politikacı. Annesi Çerkes kökenlidir.
- Mehmet Sefa Sirmen - Türk politikacı ve eski belediye başkanı
- Cahit Tutum - Eski politikacı ve milletvekili.
- Fethi Okyar - asker, diplomat ve Türkiye Cumhuriyeti başbakanı[6]
- Deniz Baykal - avukat, siyasetçi ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski genel başkanı[7]
- Recep Peker - Türkiye Cumhuriyeti başbakanı. (Yarı Çerkez - yarı Lezgi)[8]
- Necmettin Erbakan - Siyasetçi, mühendis, akademisyen ve Türkiye Cumhuriyeti başbakanı. Babası Türk olup, annesi Çerkes kökenlidir.[9][10][11]
Sadrazamlar
Devlet Başkanları
- Aslan Dzharimov - Adıge Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı
- Hazret Sovmen - Adıge Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı
- Aslan Tkhakushinov - Adıge Cumhuriyeti'nin üçüncü Cumhurbaşkanı
- Valery Kokov - Kabardino Balkarya'nın ilk Cumhurbaşkanı
- Arsen Kanokov - Kabardino Balkarya'nın ikinci Cumhurbaşkanı
- Murat Kumpilov - Adıgey Cumhuriyeti'nin mevcut Cumhurbaşkanı
- Ahmet Necdet Sezer - Türkiye Cumhuriyeti'nin onuncu Cumhurbaşkanı[12][13]
- Hacı Karandıqo Berzeg - halk büyüğü, askeri komutan ve son Çerkesya Konfederasyonu başkanı[14][15]
Kraliyet
- İnal Nexu - Çerkesya prensliğini sıfırdan kuran Orta Çağ Çerkes prensi[16]
- Maria Temryukovna – İlk Rus Çarı İvan Vasiliyeviç'in eşi
- Sabiha Sultan – Sultan Abdülmecit'in oğlu Şehzade Süleyman Efendi'nin eşi. Enver Paşa'nın kayınvalidesidir. Abhaz Barkan-ipa ailesindendir.
- Emine Nazikeda – Vahdettin'in eşi ve Baş Kadınefendi. Osmanlı Devleti'ndeki son Baş Kadınefendi'dir. Padişah kızları Prenses Sabiha Sultan ve Prenses Fatma Ulviye Sultan'ın annesidir. Abhaz aristokratlarından Marşan ailesindendir.
- Melek Tourhan – Mısır ve Sudan Sultanı Hüseyin Kamil'in eşi.
- Piristû Kadın Efendi – Osmanlı padişahı Abdülmecit'in eşi ve II. Abdülhamit'in manevi annesi.
- Gülüstü Kadın Efendi – Son Osmanlı padişahı Mehmet Vahidettin'in annesi ve Sultan Abdülmecit'in eşi.
- Mahidevran Sultan - Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi .[17][18]
Mısır Memlûk Sultanları
- Berkuk - Çerkes kökenli Burci Hanedanı'nın ilk Memluk hükümdarı
- Sultan Kayıtbay (Kaytukuo)
- Farac
- Mansur Abdülaziz
- Muavyed Şeyh
- Muzaffer Ahmed
- Seyfeddin Tatar
- Salih Muhammed
- Aziz Yusuf
- Zahir Çakmak
- Fahreddin Osman
- İnal (1453)
- Muavyed Ahmed
- Zahir Bilbay
- Nasır Muhammed
- Barsbay (Barsbiy)
- Zahir Kansu (Kanshaw)
- Eşref Canbulat
- Adil Tumanbay (Dumenbiy)
- Kansu Gavri (Kanshaw Ghuri)
- Tomanbay (Dumenbiy) - Çerkes kökenli Burci Hanedanı'nın son Memluk hükümdarı
Askerler
- Sefer Bey Zanuqo - asilzade, bağımsızlık aktivisti, Çerkes bağımsızlık hareketinin yurtdışı temsilcisi[19]
- Hacı Kızbeç - Rus-Çerkes Savaşı sırasında en etkili Çerkes liderlerinden birisi[20]
- Canberdi Gazali - Memluk komutanı, Osmanlı Devleti Şam valisi.
- Abaza Hasan Paşa - Osmanlı Devleti dönemi vali, vezir ve askeri.
- Abaza Mehmet Paşa - Osmanlı veziri, valisi ve kumandanı.
- Cemal Paşa
- Çerkes Ethem
- Çerkes Reşit
- Eşref Sencer Kuşçubaşı
- Yakup Cemil - İttihat ve Terakki'nin fedailerinden. Osmanlı subayı. (Yarı Çerkez, yarı Lezgi)
- Ahmet Şükrü Oğuz
- Ahmet Fevzi Big
- Alexander Bekovich-Cherkassky
- Salah Salem
- Gamal Salem
- Hüseyin el Şafii
- Zekeriya Muhiddin
- General Aziz Ali el-Mısri
- Çetin Doğan
- Doğan Güreş
- Aydoğan Babaoğlu
- Doğu Aktulga
- Talat Aydemir
- Cemal Madanoğlu
- Burhanettin Bigalı
- Umar Mihayshi
- Halit Karsıalan
- Ali Sait Akbaytogan
- Deli Fuad Paşa
- Ahmet Anzavur
- Abuk Ahmet Paşa
- İsmail Hakkı Berkok
- Ömer Yaver Paşa
- Mürsel Bakü
- Aşir Atlı
- İsmail Canbulat
- Köprülü Damadı Abaza Siyavuş Paşa
- Rüştü Kobaş
- Rasim Betir
- Cemil Cahit Toydemir
- Fuat Balkan
- Bekir Sami Kunduk
- Osman Onarok
Kültürel Figürler
- Tevfik Esenç - Ubıhçayı konuşan son kişi.
- Abdurrahman Gürses - Reis-ül Kurra
- Zahid el Kevseri - Son dönem Osmanlı alimi. Maturidi-Hanefi ekolünün temcilcilerinden.
- Kazanoko Jabağ - birleşik Kafkasya fikirleri ile öne çıkan Çerkes filozof, halk şairi ve diplomat.[21]
Film, Televizyon, Sahne
- Ali İhsan Varol - sunucu, yapımcı, oyuncu ve senarist[22]
- Bedri Ruhselman - Neo-spiritüalist, Psikiyatr
- Hussein Fahmy- Mısır'da oyuncu
- Mervat Amin - Mısır'da oyuncu
- Zafer Ergin - Arka Sokaklar dizisinde Rıza baba rolünü oynayan oyuncu.
- Sadi Celil Cengiz - Türkiye'de İşler güçler dizisi oyuncusu.
- Mehmet Aslantuğ – Türkiye'de oyuncu
- Sultana - Şarkıcı - Söz Yazarı
- Najdat Anzour - Suriye'de televizyon ve film yönetmeni
- Ediz Hun – Türkiye'de oyuncu (Baba Çerkez - Anne Türk)[23]
- Türkân Şoray – Türkiye'de oyuncu (Baba Kabardey - Anne Türk)[24]
- Nazan Şoray - Türkiye'de oyuncu (Baba Kabardey - Anne Türk)
- Ufuk Özkan - Türkiye'de oyuncu[25]
- Ludmilla Tchérina – Uluslararası üne sahip balerin, oyuncu, sanatçı, heykeltıraş, kraliyet ailesi mensubu
- Sinan Albayrak – Türkiye'de oyuncu[26]
- Derya Arbaş – Çeyrek Çerkez(Ubıh-Abaza), çeyrek Tatar ve yarı Kızılderili oyuncu[27]
- Burcu Esmersoy – Türkiye'de sunucu, yapımcı, Miss Turkey International 1997 unvanına sahip tescilli manken
- Cem Özer – Türkiye'de oyuncu
- Halit Kıvanç - Türk radyo ve televizyon ve eski maç sunucusu, gazeteci.
- Şansal Büyüka – Türkiye'de televizyon sunucusu, spor eleştirmeni
- Sine Büyüka – Türkiye'de spiker, sunucu ve şarkıcı
- Bergüzar Korel – Türkiye'de oyuncu (Baba Çerkes - Anne Türk)
- Yavuz Seçkin - Türkiye'de komedyen
- Tanju Korel – Türkiye'de oyuncu ve yönetmen
- Sevtap Parman – Türkiye'de oyuncu ve şarkıcı
- İpek Özkök – Türkiye'de oyuncu, manken
- Rutkay Aziz – Türkiye'de oyuncu
- Doğa Rutkay – Türkiye'de oyuncu
- Janset Paçal – Türkiye'de aktris[28]
- Meral Okay – Türkiye'de senarist, oyuncu
- Ömür Atay – Türkiye'de yönetmen
- Müşerref Tezcan – Türkiye'de oyuncu
- Nalan Altınörs – Türkiye'de oyuncu
- Suna Keskin – Türkiye'de oyuncu
- Cihan Ünal
- Tan Sağtürk – Türkiye'de balet, oyuncu
- Vatan Şaşmaz - Türkiye'de oyuncu
- Atalay Demirci - Türkiye'de stand up sanatçısı [29]
- Kenan Ece - Türkiye'de oyuncu[30]
- Faruk Peker - Türk manken, senarist ve sinema sanatçısı
- Gupse Özay - Türkiye'de aktris[31]
- İrem Sak - Türkiye'de oyuncu[31]
- Atilla Saral - Türkiye'de oyuncu, manken
- Zerrin Tekindor - Türkiye'de ressam, oyuncu
- Hadise - Şarkıcı [32]
- Elçin Sangu - Türkiye'de oyuncu
- Neslihan Atagül- Türk oyuncu
Mankenler ve Güzellik Yarışması Kraliçeleri
- Deniz Akkaya – Türkiye'de eski top model, aktris, sunucu[33]
- Keriman Halis Ece – 1932 Türkiye Güzeli, 1932 Kâinat Güzeli (ilk) manken, piyanist
- Asuman Krause – Yarı Çerkez yarı Alman eski top model, sunucu[30]
- Ece Gürsel – Yarı Çerkez, Türkiye'de top model[34]
- Zerrin Arbaş – Yarı Çerkez(Ubıh, Abaza), yarı Tatar Türkiye'de balerin, 1965 Türkiye Güzeli (Miss Turkey)[27]
- Sinemis Candemir – (Kabartay) Best Model of Turkey unvanına sahip profesyonel manken[26]
Sanat İnsanları
Ressamlar
- Mihail Chemiakin - Rusya'da ressam, sahne tasarımcısı, heykeltıraş ve yayımcı
- Avni Arbaş – (Ubıh, Abaza) Türkiye'de ressam, Derya Arbaş'ın dedesi, Zerrin Arbaş'ın babası[27]
- Avni Lifij – Türkiye'de ressam
Müzisyenler
- Sati Kazanova - Rusya'da pop müzik sanatçısı, manken
- Müslüm Magomayev - Sovyetler Birliği Halk Sanatçısı ve aynı zamanda Kızıl Bayrak İşçi Nişanı ödülü sahibi Azerbaycanlı şarkıcı
- Aydemir Mugu – Rusya'da şarkıcı
- Timur Şaov – Rusya'da şair, şarkı sözü yazarı, şarkıcı
- Yuri Temirkanov – Rusya'da müzik adamı ve Saint Petersburg Filarmonik Orkestrası'nın 1988'den beri müzik direktörü
- Aslan Tlebzu – Rusya'da halk müziği şarkıcısı
- Zamudin Guçev – Rusya'da sanatkâr ve müzisyen
Yazarlar
- Kuba Shaaban- yazar, şair, müzisyen, tarihçi.
- Nadine Haobsh – Amerika'da blogger, güzellik ve bakım konusunda uzman gazeteci, yazar, sunucu
- Mohydeen Izzat Quandour – Hollywood camiasında çok sayıda uluslararası ödül sahibi yazar, film yapımcısı ve yönetmeni, müzisyen, entelektüel
- Murat Bardakçı – Türkiye'de gazeteci, müzisyen, tarihçi, sunucu (Yarı Çerkez yarı Kırımlı
- Hıncal Uluç – Türkiye'de gazeteci ve yazar
- Kandemir Konduk – Türkiye'de piyes ve senaryo yazarı
- Ahmet Tezcan – Türkiye'de gazeteci, sunucu
- Ruhat Mengi – Türkiye'de gazeteci, yazar, köşe yazarı, sunucu
- Rauf Tamer – Türkiye'de çevirmen, gazeteci, yazar
- Sebahattin Selek – Türkiye'de yazar
- Sezgin Burak – Türkiye'de çizgi film tasarımcısı ve karikatürist. Abhaz Loh-ipa ailesindendir.
- Taha Akyol – Türkiye'de gazeteci ve yazar
- Hakan Albayrak - Türkiye'de gazeteci ve yazar
- Kandemir Konduk - Türkiye'de yazar
- Aytunç Altındal - Türkiye'de gazeteci ve yazar
- Erol Anar - karikatürist ve yazar
- Cevdet Said - Suriye'de tarihçi, filozof ve yazar
- Nâzım Hikmet -Türkiye'de yazar[35][36][37][38]
- Safiye Can - Almanya'da yazar, şair ve çevirmen
Sporcular
- Nurettin Zafer - Dünya Olimpiyat Şampiyonu Güreşçi
- Haydar Zafer - Dünya Olimpiyat şampiyonu Güreşçi
- Adil Candemir - Olimpiyatlar'da Türkiye adına yarışan gümüş madalya sahibi güreşçi
- Mehmet Okur - Özellikle Türkiye ve ABD'de NBA'de oynayan basketbolcu (Anne Çerkez - Baba Boşnak)
- Mahmut Atalay – Güreşçi, 1968 Olimpiyatları'nda altın madalya sahibi, Türkiye adına dünya şampiyonu
- Hamit Kaplan – Güreşçi, 1956 Olimpiyatları'nda altın madalya sahibi, Türkiye adına dünya şampiyonu
- Erdal Keser – Eski futbolcu ve teknikdirektör
- Bibras Natho – İsrail millî futbol takımının eski kaptanı
- Fakhraldien Gor – Avukat, olimpiyat sporcusu, uzun atlama dalında Arab ülkeleri ve Batı Asya şampiyonu, Ürdün Olimpiyat Komitesi üyesi
- Yaşar Doğu – Güreşçi, Türkiye adına dünya ve olimpiyat şampiyonu
- Can Bartu - Türk futbolcu
- Hakan Ünsal - Türk futbolcu
- Umut Nayir - Türk futbolcu
- Ayetullah Bey - Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran 3 kişiden birisi, Fenerbahçe'nin 2 numaralı üyesi ve 2. Başkanı
İş insanları
- Wagih Abaza - Mısır'da iş adamı, Fransız otomotiv markası Peugeot'nun Mısır'daki sahibi
- Erol Olçok - Siyasal iletişim danışmanı, Recep Tayyip Erdoğan'ın eski iletişim danışmanı
Osmanlı yöneticileri
- Çerkes İskender Paşa - Van, Erzurum, Diyarbakır ve Mısır beylerleyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı
- Mehmed Şemseddin Paşa - Osmanlı devlet adamı
- Seydi Ahmet Paşa - Budin valisi olarak da görev yapmış Osmanlı devlet adamı
Ayrıca bakınız
- Çerkesler
- Çerkesya
Kaynakça
- "Mahmud Sami el-Barudî". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Ismael Babouk". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Riyaz Paşa". 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Riyad Pasha". 19 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Said el-Müfti". 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Google Kitaplar'da Türkiye Kurtuluş Savaşı'nda Çerkes göçmenleri
- "Çerkes asıllı Türkler". 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- http://books.google.ru/books?id=vyo7AQAAMAAJ&q=T%C3%BCrkiye+Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1'nda+%C3%87erkes+g%C3%B6%C3%A7menleri&dq=T%C3%BCrkiye+Kurtulu%C5%9F+Sava%C5%9F%C4%B1'nda+%C3%87erkes+g%C3%B6%C3%A7menleri&hl=ru&sa=X&ei=ZigzU-DnIsWt4AS-nYHYDA&ved=0CC4Q6AEwAA Türkiye Kurtuluş Savaşı'nda Çerkes göçmenleri
- "Necmettin Erbakan Kimdir?". 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Necmettin Erbakan". 26 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "13 Aralık 2010 - Aksiyon dergisi röportajı: "Bir yanımız anne tarafından Çerkez"". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2020.
- Circassian Diaspor: Israeli Circassians, Turkish People of Circassian Descent, Mehmed VI, Nāzim Hikmet, Hadise, Mehmet Oz, Kāzim Karabekir. Books LLC. ISBN 9781233081905.
- "Hacı Karandıqo Berzeg".
- "Giranduko Berzeg". Muammer Dursun Erer. 2013. 24 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Взгляд на османские и кавказские дела". 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Bazı yayın organlarında Çerkes Bitu Mustafa Paşa'nın kızı olduğu şeklinde yer almıştır.Mahidevran Sultan ve Üç Hanım Kızlar'ın sırrını Fransa'dan gelen mektup çözdü, Zaman gazetesi, 23.11.2014 26 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mahidevran Hatun'un Sırrını Çözen Mektup, Haber Artıbir, 24.11.2014 4 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Edadil Açba, Kanuni Sultan Süleyman'ın Çerkes Eşi, Jineps Gazetesi, Haziran 2014". 4 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2020.
- "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- "Hacı Kızbeç".
- "Казаноко Джабаги - Большая Советская энциклопедия - Словари и Энциклопедии". www.endic.ru. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- "Ali İhsan Varol". 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Ediz Hun'dan Kürt sorununa çözüm önerisi!". medyafaresi.com. 18 Ekim 2011. 15 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2012.
- "Ben bir Kabartay Çerkezi'yim". Sabah. 16 Ekim 2006. 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Ufuk Özkan: Cevahir'i bekledim". Bugün. 17 Ekim 2010. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2013.
- "Çerkez ünlülerin anadil yorumu". Sabah. 12 Nisan 2011. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Avni'nin Atları..." Cumhuriyet. 3 Temmuz 2005. 21 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Çerkez kızı Janset". Radikal. 15 Haziran 2002. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- "Canlıda aşk kıvılcımları!". Vatan. 22 Eylül 2010. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Yalan Dünya'nın Çerkez güzelleri". Hürriyet. 18 Şubat 2012. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "HADİSE ANNEMDE BABAMDA ÇERKES". Nartajans. 11 Aralık 2011. 9 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2015.
- "'Çerkez olmakla övünüyorum'". Posta. 28 Ocak 2012. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- ""Ya Çerkez dayılarım çekip beni vursaydı"". Gazete Habertürk. 17 Ekim 2009. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012.
- "Nâzım Hikmet". 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Vera Tulyakova Hikmet, Nâzımʾla söyleşi 9 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cem Yayınevi, 1989, p. 257.
- Hikmet Akgül, Nâzım Hikmet: siyasi biyografi 17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Çiviyazilari, 2002, p. 50.
- "Vera tulyakova hikmet nazım la son söyleşimiz". www.issuu.com. Hüseyin Şenol. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2015.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.