Avni Arbaş
Avni Arbaş (1919, İstanbul[1] - 16 Ekim 2003; Foça, İzmir[2]), Türk ressamdır.
| Avni Arbaş | |
|---|---|
 Avni Arbaş'ın kendi portresi 1975, Karton/ Pastel 63x57 cm. | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum |
1919 İstanbul |
| Ölüm |
16 Ekim 2003 (84 yaşında) Foça, İzmir |
| Uyruk | Türk |
| Çocukları | Zerrin Arbaş |
| Alanı | Resim |
| Sanat eğitimi | Devlet Güzel Sanatlar Akademisi |
İlköğrenimine babasının görevi nedeniyle bulunduğu Aydın’da başladı. İlk resim öğretmeni sayılabilecek babasının 1929 yılında Sivas’ta ölümü üzerine annesi ile birlikte geldiği İstanbul’da Galatasaray Lisesi’ne kayıt oldu. O günün Galatasaray Lisesi öğrencileri ve günümüz ressamları Cihat Burak ile Selim Turan’la birlikte asker ressamlardan Mehmet Ali Bey’in öğrencisi oldu. Dönemin Akademi hocaları İbrahim Safi ile Naci Kalmukoğlu’nun atölyelerinde çalıştı. 1937 yılında şimdiki adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi olan dönemin Devlet Güzel Sanatlar Akademisi orta kısmına girmek üzere Galatasaray Lisesi’nden ayrıldı. İbrahim Çallı ve Leopold Levy’nin atölyelerinde çalışan Arbaş, Akademi’de kaldığı dokuz yılın son dönemlerinde Devlet Resim ve Heykel Sergilerine katıldı. 1946 yılında okulu bitirdikten sonra; dönemin Maarif Vekili (Millî Eğitim Bakanı) Hasan Ali Yücel’in çabalarıyla düzenlenen “Yurt Gezileri”ne katılarak Siirt’e gitti.
Fransız Hükümeti’nin bursu ile Paris’e giden sanatçı 1951 yılında Türkiye’de Maya Galerisi’nde, 1954 yılında ise Paris’te Mahmut Makal’ın “Bizim Köy” adlı kitabından esinlenerek yaptığı çalışmaları ile ilk sergilerini açtı. 1943 yılında evlendiği eşi Zerrin’in ölümü üzerine 1958 yılında Henriette Lapouge ile ikinci evliliğini yaptı. 1966 yılında Henri Montherlant’ın 3. cildini onbeş Litho (Taş baskı) çalışmasıyla resimledi.
Fikret Mualla, Hakkı Anlı, Abidin Dino, Selim Turan, Remzi Raşa, Nejat Devrim, Mübin Orhon ve Albert Bitran ile beraber Paris Türk Ekolü pentür sanatçılarındandır.
1977 yılında Türkiye’ye döndü, ancak; askerliğini yapmadığı gerekçesiyle vatandaşlığını kaybettiğini öğrenince sıkıntılar yaşadı. Verdiği mücadele sonunda vatandaşlığını yeniden elde etti. Bu dönemde ağırlıklı olarak Mustafa Kemal portrelerinin yanı sıra, "İstanbul" ve "Boğaz" konulu yapıtlar üretti. Paris’te iken zaman zaman Paris’e uğrayan Nâzım Hikmet’in karakalem portrelerini de çalışan sanatçı, 2003 yılında kansere yenik düşerek; yaşamını sürdürdüğü İzmir’in Foça ilçesinde 84 yaşında öldü.
Ferit Edgü’nün gözü ile Avni Arbaş
Modern resmin ustaları arasında Avni Arbaş’a en yakın sanatçının Picasso olduğunu belirten Edgü, ‘Resim, benden daha güçlü, ne isterse yaptırıyor bana” diyen Picasso’nun tam tersine, Arbaş’ın “Resme söz geçirmeye çalıştığını” söylüyor. Sanatçının, öğrencilik döneminden yıllar sonra gerçekleştirdiği gerek desenlerinde, gerek yağlıboyalarında beli bir ustalığın izlerini taşıdığını ekleyen Edgü, Arbaş’ın sanat çizgisini ise şöyle değerlendiriyor...". Bu resimlerde gördüğüm bir şey var ki, o, pek o kadar olağan değil. Avni’nin Türkiye’de, daha sonra Fransa’da, daha sonra yine Türkiye’de geçen, uzun sanat yaşamı boyunca, Akademi’deki gençlik yıllarında tuttuğu yoldan ayrılmamış olması. Kuşkusuz, aradan geçen yıllar boyunca hep aynı resmi yaptı demiyorum. Ama, her zaman, aynı anlayışta resimler yaptı, diyorum.
Ölümünden sonraki online sergiler
- 2008 Arda Sanat Galerisi
- 2008 Artisan Sanat Galerisi
- 2008 Artisan Sanat Galerisi
- 2008 Derinlikler Sanat Merkezi
- 2008 Olcay Art
- 2008 Artisan Sanat Galerisi
- 2008 Pınar Art
- 2008 Antik Park Fine Art and Antiques
- 2007 Evin Sanat Galerisi
- 2007 Artisan Sanat Galerisi
- 2007 Artisan Sanat Galerisi
- 2006 Artisan Sanat Galerisi
- 2006 Artisan Sanat Galerisi
- 2006 Cumalı Sanat Galerisi
- 2006 Galeri D
- 2006 Artisan Sanat Galerisi
- 2005 Artı Mezat
- 2005 Artisan Sanat Galerisi
- 2005 Maçka Mezat
- 2005 Alif ART
- 2005 İstanbul Grafik Sanatlar Müzesi
- 2004 Krişna Sanat Merkezi
- 2004 Artisan Sanat Galerisi
- 2004 Artisan Sanat Galerisi
- 2004 Artium Sanatevi
- 2003 Artı Mezat
- 2003 dem-art Sanat Galerisi
- 2003 Artisan Sanat Galerisi
- 2002 Artisan Sanat Galerisi
- 2002 dem-art Sanat Galerisi
- 2001 dem-art Sanat Galerisi
Kişisel Sergiler
- 1998 Millî Reasürans Sanat Galerisi/Retrospektif, İst.
- 1995 Artisan Sanat Galerisi, İstanbul
- 1992 Garanti Sanat Gal./Küçük Retrospektif, İstanbul
- 1991 Artisan Sanat Galerisi, İstanbul
- 1987 Artisan Sanat Galerisi, İstanbul
- 1987 Artisan Sanat Galerisi, Ankara
- 1983 Artisan Sanat Galerisi, Ankara
- 1982 Urart Sanat Galerisi, İstanbul
- 1981 Artisan Sanat Galerisi, Ankara
- 1979 Artisan Sanat Galerisi, Ankara
- 1978 Bedri Rahmi Galerisi, İstanbul
- 1977 Vakko Sanat Galerisi, Ankara
- 1975 Galerie Esteve, Paris
- 1972 Gallery Herbert Benevy,New York
- 1970 The Vernon Manor, Ohio
- 1965 Galerie Dina Vierny, Paris
- 1962 Galerie Dina Vierny, Paris
- 1961 Gallery Nicole, New York
- 1958 Musée Grimaldi, Antibes (Abidin Dino’yla birlikte)
- 1956 Galerie Dina Vierny, Paris
- 1954 Galerie Octobon, Paris
- 1953 Galerie La Roue, Paris
- 1951 Maya Sanat Galerisi, İstanbul (Türkiye’deki ilk sergisi)
Karma sergilerden seçmeler
- 1986 "İstanbul`da Bahar" Edpa Sanat galerisi İstanbul
- 1968 Galerie La Muraille, Besançon
- 1965 "Paris`te Yaşayan Türk Ressamları "Alman Kül. İstanbul
- 1956 Ecole de Paris 56 Galeri Carpentier, Paris
- 1940 Liman Sr., Yeniler Grubuy`la Matbuat Müdürlüğü Salonu, İstanbul
Hakkında yazılanlar
- Başkaldıran Atların Ressamı, Yaşar Yılmaz ISBN 9789753902007
- Avni Arbaş, Ferit Edgü ISBN 9754583161
Kaynakça
- "Avni Arbaş". Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Sanal Müze. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015.
- "Ressam Avni Arbaş vefat etti". NTV. 16 Ekim 2003. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015.
