Bilecik (il)

Bilecik, eski adıyla "Ertuğrul",[2] Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nde yer alan bir ildir.

Bu madde Bilecik il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için Bilecik (anlam ayrımı) sayfasına gidiniz.
Bilecik
İl

İlin Türkiye'deki konumu
Ülke Türkiye
Coğrafi bölge Marmara Bölgesi
İdare
 • Vali Bilal ŞENTÜRK [1]
Yüzölçümü
 • Toplam 4,307 km² (1.662 mil²)
Rakım 513 m (1.683 ft)
Nüfus
 • Toplam 209.925
 • Kır
 46.416
 • Şehir
 163.509
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu 228
İl plaka kodu 11

İl Nüfusu: 219.427'dir.[3] Bu nüfusun %82,6'sı şehirlerde yaşamaktadır (2016). İlin yüzölçümü 4.307 m²'dir. İlde km²'ye 52 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 98'dir.) İl merkezinin denizden yüksekliği: 513 m.'dir.

2016 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 11 belediye, bu belediyelerde 61 mahalle ve ayrıca 245 köyü vardır.

Şeyh Edebali'nin türbesi buradadır. Bilecik, Marmara Bölgesi'nin güney doğusunda yer almaktadır. Bilecik; Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege Bölgelerinin kesiştiği noktadadır. Şehir en eski bilinen adları "Agrilion" ve "Belekoma"dır. Bilecik, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurulduğu topraklardır.

Bilecik'te Batı Anadolu ağzı kullanılmaktadır.[4]

Yönetim
Ayrıca bakınız: Bilecik'in ilçeleri

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclisleri oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[5][6]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Bilecik Valisi, 1972-Çaykara doğumlu Bilal ŞENTÜRK ’dür. 27 Aralık 2018’de İçişleri Bakanlığı Personel Genel Müdürü iken atanmıştır.[7]

Bilecik Belediye Başkanı, 1965-Bilecik doğumlu Semih Şahin(CHP), 31 Mart 2019 seçimlerinde %50,64 oy oranıyla seçilmiştir.[8]

2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Bilecik İl Genel Meclisi üye sayısı, 10 AK PARTİ, 7 CHP, 2 İYİ Parti ve 2 MHP olmak üzere 21’dir. Bilecik Belediye meclisi ise 15 CHP ve 10 AK PARTİ olmak üzere 25 üyeden oluşur.[9]

2018 Türkiye genel seçimleri sonucuna göre Bilecik'in  Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki üye sayısı 2'dir: AK Parti (Selim Yağcı) ve CHP (Yaşar Tüzün) [10]

İlçeler
Ana madde: Bilecik'in ilçeleri

Bilecik'in ilçeleri Bozüyük, Gölpazarı, İnhisar, Osmaneli, Pazaryeri, Söğüt ve Yenipazar'dır.

  • Bozüyük: Bozüyük Frigler döneminde oluşmuş bir yerleşim merkezidir. 1908’den sonra Ertuğrul Livası’na bağlanarak Kaza merkezi yapılmıştır. Bozüyük Bilecik’in il olması ile birlikte 1924 yılında ilçe statüsüne kavuşturulmuştur. Bozüyük ilçesi birçok fabrikasıyla üretim merkezi durumundadır.
  • Gölpazarı: Bizanslılar döneminde Harmankaya Tekfurluğu’na bağlı olan Gölpazarı, Osman Gazi tarafından alınmıştır. Gölpazarı kuruluşundan itibaren sıra ile Resulşel, Dönen ve Akçaova (Akçaoba) adlarıyla anılmış, son olarak Gölpazarı adını almıştır. Gölpazarı civarında meyvecilik yaygındır.
  • İnhisar: İnhisar önceleri Söğüt’e bağlı bir bucak iken mütevazı nüfusuna rağmen coğrafi konumu dikkate alınarak 1991 yılında ilçe yapılmıştır.
  • Osmaneli: Osmaneli çok eski bir yerleşim yeridir. Trakyalılar, Romalılar ve Bizans'a ait kalıntılar bunu göstermektedir. İlçede her yıl karpuz festivali düzenlenmektedir.
  • Pazaryeri: Pazaryeri'nde ilk yerleşim 1273 yılında olmuştur. Pazaryeri'nde hediyelik ve turistik toprak ev eşyası ve ağaç eşya yapımcılığı da sürdürülmektedir.Ünü civar illere yayılmış olan Pazaryeri Bozası çok lezzetlidir. Ayrıca bira mayası üretimi için kullanılan şerbetçiotu bitkisinin Dünya'da en kaliteli yetiştirildiği bölge Pazaryeri'dir.
  • Söğüt: Söğüt, Ertuğrul Gazi tarafından bir kuşatma ve mücadele sonucunda 1232 yılında Bizanslılardan alınmıştır. Ertuğrul Gazi Türbesi'nin de içinde bulunduğu ilçe önemli bir turizm merkezidir. Her yıl Söğüt Şenlikleri düzenlenmekte ve çok büyük katılım olmaktadır.
  • Yenipazar: Eski adı Kırka olan Yenipazar, Cumhuriyetten önce Bolu'nun Göynük ilçesine bağlıydı. 1926’da bucak olarak Gölpazarı’na bağlanmış, 1988’de de ilçe olmuştur.
Bilecik panaroması

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 4 Şubat 2020 verileri[11])

Bilecik ili nüfusu: 219.427'dir. Bu nüfusun %84,83'ü şehirlerde yaşamaktadır (2019 sonu).

İlin yüzölçümü 4.177 km2'dir. İlde  km2'ye 53 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 99’dur.)

İlde yıllık nüfus % 1,80 oranında azalmıştır.  Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Bozüyük (% 1,51), İnhisar (-% 19,02)

04 Şubat 2020 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 11 belediye, bu belediyelerde 62 mahalle ve ayrıca 244 köy vardır.

2019 yılı sonunda Bilecik ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[12]
İlçe Nüfus

2018

 Nüfus

2019

 Nüfus

Artışı %

 Belediye

Sayısı

 Mahalle

Sayısı

 Köy

Sayısı

 Köy

Nüfusu

 Şehir

nüfusu

 Şehirde

oturan %

 Alanı

 km2[13]

  km2'ye

düşen kişi

Bozüyük 74.441 75.566 1,51 2 14 44 4.285 71.281 94,33 860 88
Gölpazarı 10.591 10.464 -1,20 1 5 48 3.517 6.947 66,39 670 16
İnhisar 2.981 2.414 -19,02 1 4 9 1.379 1.035 42,87 244 10
Merkez ilçe 81.723 78.533 -3,90 3 20 46 7.711 70.822 90,18 793 99
Osmaneli 20.976 21.105 0,61 1 4 27 5.551 15.554 73,70 490 43
Pazaryeri 10.527 10.301 -2,15 1 6 24 3.935 6.366 61,80 324 32
Söğüt 19.244 18.167 -5,60 1 5 23 5.025 13.142 72,34 523 35
Yenipazar 2.965 2.877 -2,97 1 4 23 1.881 996 34,62 273 11
BİLECİK   223.448 219.427 -1,80 11 62 244 33.284 186.143 84,83 4.177 53

İlin yıllara göre nüfusları
Bilecik il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1965[14]139.04166
  %26     36.356
102.685     %74  
1970[15]138.85666-%0
  %31     43.601
95.255     %69  
1975[16]137.12071-%1
  %34     47.219
89.901     %66  
1980[17]147.00172%7
  %39     56.981
90.020     %61  
1985[18]160.90971%9
  %44     71.521
89.388     %56  
1990[19]175.52669%9
  %51     90.373
85.153     %49  
2000[20]194.32672%11
  %64     124.380
69.946     %36  
2007[21]203.77770%5
  %71     145.126
58.651     %29  
2008[22]193.16972-%5
  %71     137.677
55.492     %29  
2009[23]202.06171%5
  %73     148.330
53.731     %27  
2010[24]225.38168%12
  %77     173.389
51.992     %23  
2011[25]203.84971-%10
  %75     153.017
50.832     %25  
2012[26]204.11671%0
  %76     154.952
49.164     %24  
2013[27]208.88871%2
  %77     160.798
48.090     %23  
2014[28]209.92571%0
  %78     163.509
46.416     %22  
2015[29]212.36171%1
  %79     167.692
44.669     %21  

Konum
Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[30] Alanı km² Rakım mt. Merkeze Uzaklık km[31] Ulaşan Yollar[31]
Bilecik Merkez 793 513 -02, -03=>11-04, 11-27
Bozüyük 1926 860 757 34 E E90 / -07, -03, 11-25, 11,28
Gölpazarı 1926 670 539 43 -03, 11-01
İnhisar 1990 244 208 57 -03=>11-27=>11-26
Osmaneli 1926 490 107 33 -03=>11-02
Pazaryeri 1953 324 806 30 -03=>11-51
Söğüt Cumh.önce 523 682 30 -03=>11-27, =>11-25
Yenipazar 1987 273 622 79 -03=>11-01
BİLECİK Cumh.önce 4.179

Spor
Ana madde: Bilecik'te spor

2018-2019 Sezonu sonunda, Futbol takımı Bozüyük Vitraspor, BAL (Bölgesel Amatör Lig)'i grubunda 12.sırada tamamlamıştır. Voleybol kadınlar 2. Liginde Bozüyük İdmanyurdu, 1.lige çıkmıştır. Bilecik'in basketbol ve voleybol bölgesel liglerinde 2 takımı daha liglere katılmıştır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda, Bozüyük Vitraspor 3.turda Denizlispor'a elenmiştir.

Bilecik'in önemli spor tesisleri, Şeyh Edebali Stadı (5.150), Bozüyük İlçe Stadyumu (4.100), Bilecik Kapalı Spor Salonu (2.000), Merkez kapalı Yüzme Havuzu-y.olimpik (500).

Kaynakça
  1. "bilecik.gov.tr, Bilecik Valisi, Erişim:06 Mart 2020". 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2020.
  2. "Bilecik'te isim tartışması". Milliyet. 16 Eylül 2014. Erişim tarihi: 2 Ocak 2016.
  3. yerelnet.org.tr, Bilecik Nüfusu, Erişim:06 Mart 2020
  4. Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996)
  5. "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
  6. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
  7. http://www.bilecik.gov.tr/vali
  8. http://www.bilecik.bel.tr/icerik/21/137/bilecik-belediye-baskani-ozgecmis.aspx
  9. "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
  10. "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
  11. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr 25 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TUİK 4 Şubat 2020 verileri
  12. "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020.
  13. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020.
  14. "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  18. "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  19. "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  20. "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  21. "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  22. "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  23. "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  24. "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  25. "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  26. "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  27. "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  28. "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  29. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  30. İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  31. Karayolları Genel Müdürlüğü

Dış Bağlantışlar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.