F1 (İstanbul metrosu)

F1 (Taksim - Kabataş) Füniküler Hattı, İstanbul'da yer alan yeraltı demiryolu hatlarından biridir. Günlük ortalama 30 bin yolcuyla, iki istasyon arasında 400 sefer yapar. Tamamı yer altında olan ve aralarında kot farkı bulunan iki merkezi birbirine bağlayan F1 hattı, Tünel'den 131 yıl sonra İstanbul'da yapılan ikinci füniküler sistemidir. Hat, hafta içinde 06:00-00:00 saatleri arasında yoğun zamanlarda 5 dakikada bir sıklıkla çalışır.


F1 (Taksim - Kabataş) Füniküler Hattı
Genel bilgiler
Tip Füniküler
Sistem İstanbul metrosu
Durum İşletmede
Bölge İstanbul, Türkiye
Terminal Taksim
Kabataş
İstasyonlar 2
Sefer sıklığı 3 dakika
Yolculuk süresi 2 dakika
Website www.metro.istanbul
İşletim
Açılış 29 Haziran 2006
Sahibi İstanbul Büyükşehir Belediyesi
İşletmeci(ler) Metro İstanbul
Teknik
Hat açıklığı Standart (1435 mm)
Güzergâh haritası
Taksim
Kabataş

İstasyonlar

Sayı İstasyon Aktarma Tür Notlar
1 Taksim  · Yer altı Taksim Meydanı
2 Kabataş  ·  · İDO (Kabataş Terminali) · Şehir Hatları (Kabataş İskelesi)

Geçmişi

İstanbul ulaşımında raylı sistemler arasına entegrasyonu sağlamak, raylı sistemleri deniz ulaşımı ile birleştirmek ve bağlantı yollarındaki motorlu kara taşıtı dolaşımını azaltmak amacıyla Taksim ile Kabataş arasındaki eğimli alanda bir füniküler sistem kurma düşüncesi ortaya atılmıştır. Proje için ilk somut adım, yapım işlemlerinin 22 Ocak 2002 tarihinde 12.895.263.538.107 TL+ 9.800.159,24 $+KDV bedelle Yapı Merkezi İnş. San. A.Ş. ve Garaventa AG ortak girişimine ihale edilmesiyle atılmıştır. 18 ayda bitirilmesi öngörülen hattın iş teslim tarihi son uzatma süresiyle birlikte 27 Mart 2006 tarihinde olmuştur. Hatta ilk araçlar 3 Aralık 2005 günü indirilmiş ve 5 Ocak 2006'da hatta ilk deneme sürüşü yapılmıştır. Hattın resmî açılışı dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Valisi Muammer Güler ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın da katılımıyla 29 Haziran 2006 perşembe günü Kabataş İskelesi önünde düzenlenen törenle yapılmıştır.

Yapımı

F1 hattı, M2 ile T1 hatlarını birbirine bağlaması ve yolcuların Kabataş'ta bulunan İDO iskelesiyle Anadolu Yakası ve Boğaziçi yerleşim birimlerine kısa sürede ulaştırılabilmesi amacı güdülerek oluşturulmuştur. Deniz seviyesinde yer alan Kabataş semti ile denizden yüksekliği yaklaşık 70 metre olan taksim semtlerini %22.19'luk eğime sahip bir tünelle yeraltından birbirine bağlar. Hattın yapımı süresince 87.000 m³ katı atık çıkarılmış, 30.000 betonarme betonu, 34.000 püskürtme betonu, 4.000 ton betonarme demiri, 4.500 metre fore kazık, 5.100 metre mini kazık, 6.000 metre şemsiye borusu, 6.600 metre zemin ankrajı, 10.400 metre ayna çivisi, 9.300 adet kaya bulonu, 27.000 m² su yalıtımı, 750 metre hat işi ve 2 adet makas kullanılmıştır.

Aktarma olanakları

M2 hattını kullanan yolcular Taksim Metro İstasyonunda indirimli aktarmayla istasyonun ikinci katında yer alan Taksim Füniküler İstasyonuna aktarma yapabilirler. Füniküler istasyonuna tek ulaşım yolu budur. Taksim metro istasyonuna İstiklal Caddesi, Atatürk Kültür Merkezi, Taksim Gezi Parkı ve Talimhane girişlerinden erişilebilir. Taksim metro ve füniküler istasyonları aynı yapı kompleksi içinde bulunduğundan M2 hattının tüm duraklarından bu hatta geçiş yapılabilir. Ayrıca Taksim Meydanı'nda, İETT'nin otobüs duraklarındaki elli yedi otobüs hattına ve T2 (Taksim - Tünel) Nostaljik Tramvay Hattının Taksim istasyonuna ulaşılabilir. Hattın Kabataş ayağındaysa İstanbul'un en çok kullanılan raylı sistem hattı T1'e aktarma olanağı bulunur. Kabataş füniküler istasyonundan tramvay durağına doğrudan giriş vardır. Bu sayede yolcular M2 hattının Hacıosman Metro İstasyonundan başlayarak M1 hattıyla Atatürk Havalimanı ve Bağcılar, T1 hattıyla Bağcılar ve T4 hattıyla da Mescid-i Selam'a dek kesintisiz raylı sistem ulaşımından yararlanabilmektedirler. Kabataş'ta ayrıca İDO'nun Bostancı - Kabataş ve Kabataş - Adalar hatlarına aktarma yapma olanağı vardır. Eminönü ve Beşiktaş yönüne gitmek için Kabataş'tan kalkan ya da Kabataş'tan geçen on bir otobüs hattından da yararlanılabilir.

Teknik Özellikler

F1 hattında 34,55 metre boylarında, 2,90 metre genişliğinde iki vagonlu iki araç seti kullanılmaktadır. İnsansız işleyebilen araçların boş hâlde ağırlığı 40 ton, yolcu kapasitesi 56'sı oturan, 319'u ayakta toplam 375'tir.

Tek bir yönde saatte 7500 yolcu taşıyabilecek biçimde tasarlanan hatta iki istasyon arası 110 saniye de alınmaktadır. Her bir istasyonda 69 saniye süresince bekleyen araçlarla hatta her 3 dakikada bir araç kalkmaktadır.

Hatta Kabataş istasyonu ray kotu, -11,10 m, Taksim istasyonu ray kotu +63,85 m, istasyonlararası kot farkı 74,95 m, maksimum eğim % 22,19, toplam hat uzunluğu 646,5 m, ortalama peron boyu ise 40 metredir. Eğimli hatta yolcuların eğimi ve eğimden doğabilecek rahatsızlıkları en alt düzeyde hissetmeleri için araçlar özel tasarlanmıştır. Basamak ve seviye farkı sisteminin kullanıldığı araçlarda yolcuların ayakta gidebilmesine olanak sağlanmaktadır.

F1 hattında standart füniküler sistemlerde olduğu gibi çekme halatlarıyla birbirine bağlanmış iki tren karşılıklı çalışmaktadır. Taksim istasyonunda yer alan ve elektrikli motorla çalışan bir makara yardımı ile çekme halatı vagonları çekmektedir. Araçlar birbirine halatla bağlı olduğu için araçların hareketleri eşzamanlıdır. Yani bir istasyondan araç kalktığında diğer istasyona yeni araç varmıştır. Araçların çalışabilmesi için kapıların tümüyle kapalı olması gerekir. Hat ilk açıldığı dönemde halatların sarıldığı makara ve makarayı sabitleyen demir tutamak, uluslararası ölçünler gereğince birbirinden kolaylıkla ayırt edilebilecek iki renkte; sarı ve lacivert renklerde boyanmıştır. Ancak bu renkler, Türkiye'deki futbol kulüplerinden birinin simgesel renkleri olması nedeniyle tepki toplamış ve bunun sonucunda renkler değiştirilerek desenli tema uygulanmıştır.

Görseller

Kaynakça

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.