Üniter devlet
Üniter devlet, merkezi idarenin üstünlüğüne dayalı ve idari birimlerin (ulusal ölçeğin altındaki birimlerin) sadece merkezi yönetimin devretmeyi uygun gördüğü yetkileri kullanabildiği, tek bir birim olarak yönetilen devlet. Dünya devletlerinin büyük çoğunluğu üniter devlettir.

Üniter devlet kavramı
Üniter devlette, devlet bölünmez bir bütündür. Fakat, üniter devlette de “il” ve “ilçe” gibi idarî bölümler bulunabilir. Ancak bunlar, basit idarî bölümlemelerdir. Bunların sadece idarî yetkileri vardır. Yasama ve yargı yetkileri yoktur. Bunların hepsi aynı egemenliğe tâbidir. Aynı anayasa ve aynı kanunlar, kısacası aynı hukuk kuralları uygulanır.Yerel yönetimler iç işlerinde sosyal hayatı düzenleyen basit düzenlemelere gidebilir (trafik kuralları gibi) fakat bağımsız hukuki düzenlemeler yapamaz.
Türkiye'de üniter devlet
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 3’üncü maddesine göre, “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür”. Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olması onun “üniter devlet” olması demektir.[1] Türkiye Devleti, üniter bir devlettir; yani kendi bünyesinde farklı kanunların geçerli olduğu farklı yönetim bölgeleri yoktur. "Federatif" yapılar yoktur. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yetkisi tüm Türkiye topraklarını kapsar ve her Türk vatandaşı bu topraklar üzerinde eşit muamele görür. Söz konusu üniter devlet yapısı, Türkiye'nin bölünmez bütünlüğünün ve iç huzurunun en büyük teminatıdır.[2]
Türkiye'de üniter devlet yapısı; merkezi idarenin merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatları ile yerel yönetim teşkilatlarından oluşmaktadır.
Üniter Cumhuriyetler
Afganistan
Angola
Arnavutluk
Azerbaycan
Bangladeş
Belarus
Benin
Bolivya
Botsvana
Bulgaristan
Burkina Faso
Burundi
Cezayir
Cibuti
Çad
Çekya
Çin Halk Cumhuriyeti[3]
Dominika
Dominik Cumhuriyeti
Doğu Timor
Ekvador
El Salvador
Endonezya
Eritre
Ermenistan
Estonya
Fiji
Fildişi Sahili
Filipinler
Finlandiya
Fransa Cumhuriyeti
Gabon
Gambiya
Gana
Guatemala
Gine
Gine-Bissau
Guyana
Güney Afrika
Güney Kore
Gürcistan
Haiti
Hırvatistan
Honduras
İran
İrlanda
İsrail
İtalya
İzlanda
Kamerun
Kazakistan
Kenya
Kırgızistan
Kiribati
Kolombiya
Kongo Cumhuriyeti
Kosta Rika
Kuzey Kore
Küba
Laos
Letonya
Liberya
Libya
Litvanya
Lübnan
Macaristan
Madagaskar
Kuzey Makedonya
Malavi
Maldivler
Mali
Malta
Marshall Adaları
Mısır
Moritanya
Mauritius
Moldova
Moğolistan
Karadağ
Mozambik
Myanmar
Namibya
Nauru
Nikaragua
Yeşil Burun Adaları
Orta Afrika Cumhuriyeti
Panama
Paraguay
Peru
Polonya
Portekiz
Romanya
Ruanda
Samoa
San Marino
São Tomé ve Príncipe
Senegal
Sırbistan
Seyşeller
Sierra Leone
Singapur
Slovakya
Slovenya
Sri Lanka
Surinam
Suriye
Şili
Tacikistan
Tanzanya
Tayvan
Togo
Trinidad ve Tobago
Tunus
Türkiye Cumhuriyeti
Türkmenistan
Uganda
Ukrayna
Uruguay
Özbekistan
Vanuatu
Vietnam
Yunanistan
Yemen
Zambiya
Zimbabve
Üniter Monarşiler
Andorra
Antigua ve Barbuda
Bahreyn
Bahamalar
Barbados
Belize
Bhutan
Birleşik Krallık[4]
Vatikan
Brunei
Danimarka
Fas
Grenada
Hollanda
İspanya
İsveç
Jamaika
Japonya
Kamboçya
Katar
Kuveyt
Lesotho
Lihtenştayn
Lüksemburg
Monako
Norveç
Umman
Papua Yeni Gine
Saint Lucia
Saint Vincent ve Grenadinler
Suudi Arabistan
Solomon Adaları
Tayland
Tonga
Tuvalu
Ürdün
Yeni Zelanda[5]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- "Türk Anayasa Hukuku Sitesi, Üniter Devlet İlkesi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012.
- "TC. Devletinin nitelikleri, Devletin üniter yapısı". 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2013.
- Roy Bin Wong. China Transformed: Historical Change and the Limits of European Experience. Cornell University Press.
- "Social policy in the UK". An introduction to Social Policy. Robert Gordon University - Aberdeen Business School. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
- "Story: Nation and government – From colony to nation". The Encyclopedia of New Zealand. Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage. 29 Ağustos 2013. 7 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2014.
Dış bağlantılar
- "Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku, Bursa, Ekin Kitabevi Yayınları, 2000, s.115-119". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010.
- "İngilizce Vikipedi Üniter Devlet maddesi". 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012.