Realizm (sanat)

Giuseppe Pellizza da Volpedo, Dördüncü Güç

Angelo Morbelli, Çeltik Topalyıcıları

İtalya'da 19..yy ikinci yarısı içinde gerçekçilik birçok ressam için temel ilham kaynağı olmuş, bu sanat anlayışında eserler vermişlerdir. Empresyonizmin bir emsali olarak da görülen “Macchiaioli” ismiyle bilinen çağdaş İtalyan resim hareketi, Fransız gerçekçiliği ile özdeşleşmiştir. İtalya'da gerçekçi temalar Giuseppe Pellizza da Volpedo, Angelo Morbelli, Gioacchino Toma, Antonio Rotta, Antonio Mancini ve Macchiaioli ressamlarından örneğin: Giovanni Fattori, Cristiano Banti, Silvestro Lega, Telemaco Signorini tarafından ele alındı.[11][12][13]20.yy İtalya'sında realizm akımını takip eden ressamlardan en bilineni eserlerinde dışavurumcu bir üslupla gerçekçi anlayışı sentezlemiş olan Renato Guttuso'dur

Constantin Meunier, Döküm işçisi, (1886), Leuven Müzesi

Van Gogh, Tohum Eken, 1881, Van Gogh Müzesi

Hollanda’da realizmin izlerini Lahey okulunda görebiliriz ayrıca Van Gogh da sanat hayatının başlangıcında gerçekçiliğin etkisinde kalmış ve bu türden eserler vermiştir. Hollanda’da Lahey Okulu terimi, esas olarak 1870 ile 1920 yılları arasında çalışan ve merkezi Lahey'de olan bir grup Hollandalı sanatçıya atıfta bulunur. Lahey Okulu özellilkle Fransız Barbizon okulundan etkilenen ve onlar gibi açık havada peyzaj resimler yapan ressamlardan oluşur. İçlerinde Van Gogh’un kuzeniyle evlenmiş olan ressam Anton Mauve’de yer alır. Mauve peyzajla beraber pastoral bir atmosfer de köylü betimlemeleri de yapacaktır. Van Gogh'un sanat hayatının başlangıcında da Anton Mauve’nun etkisi büyüktür. Van Gogh, Mauve’nin atölyesinde resimler yapmış ve boya eğitimi almıştır.[14][15] Van Gogh ayrıca Millet’nin eserlerinden içerik ve üslupsal olarak etkilenmiş, o da Millet gibi köylüleri, emekçi sınıftan insanları betimleyen gerçekçi anlayışta yapıtlar üretmiştir.

Belçika’da gerçekçi anlayışın 19.yy da ki ilk önemli temsilcisi kuşkusuz heykeltraş-ressam Constantin Meunier’dir. Gustave Courbet’nin Taş kırıcılar adlı eserle karşılaşması sanat hayatını derinden etkilemiştir. Eserin etkisiyle heykel sanatın’dan çok resim sanatına önem vermiştir. Maden sahneleri, madenci betimlemeleriyle ünlü sanatçı bu konu dahilinde ilerleyen zamandan heykellerde üretmiştir.[16]Ayrıca Belçikalı ressam Eugène Laermans'da gerçekçi geleneğe bağlı dışavurumcu üslupta eserler vermiştir. Örneğin: "Grev Akşamı" (1893), Göçmenler (1896).

Kilisede Üç Kadın, Wilhelm Leibl, (1881), Hamburger Kunsthalle

Demir Haddehanesi– Eisenwalzwerk, Adolph Menzel, (1872–75), Alte Nationalgalerie

Wessling Gölü Kıyısındaki Marangozlar, Wilhelm Trübner, (1876)

Berlin'de Dokumacıların Yürüyüşü , Käthe Kollwitz - (1897)

Alman gerçekçiliği genellikle 1850'den 1900'e toplumsal gerçekliğe objektif yaklaşan, çağın tanığı olan ve halk tabakalrına eserlerinde yer vererek baskın Romantik eğilimden kopan bir dizi Alman sanatçının eserlerini tanımlamak için kullanılır. Alman romantizminin etkisinin yitirilmeye başlandığı noktada, yani 19.yy’ın ikinci yarısında Fransız realist ressamların eserleri özellikle de Courbet’nin realist anlayışı burada bazı ressamlarda etkisini göstermiştir. Caspar David Friedrich gibi sanatçıların duygusal yoğunluğunu reddeden Alman realistleri, gündelik hayatın sahnelerine ve gerçekliğin doğasına dair araştırmalara yöneldiler. [17]

Fransa'daki 1848 Devrimi'nin Almanya'da yansımaları oldu ve onlarca yıllık siyasi pasifliğin ardından, sanayi çağının başladığını açık bir şekilde ilan eden ülke çapında bir huzursuzluk dalgası yayıldı. Yeni standartlar bulma çabasıyla geçmişe dönen 19. yüzyıl başlarının idealizmi, yerini yeni bir gerçekçiliğe bıraktı ve bu, kısa sürede edebiyat ve güzel sanatlar için kabul edilen tema haline geldi. 1839'da Daguerre'nin fotoğrafı icadıyla, sanatçının gözleri, şimdiye kadar önemsiz ve dolayısıyla temsil edilmeye değer olmadığı için reddedilen nesnel gerçekliğin değerine açıldı. Estetik ve tarihi idealler reddedildi ve bunların yerine yeni bir idealler dizisi koymak istemeyen realist sanatçılar, resimlerini yalnızca gerçekte var olanı temsil etmeye adadılar. [18]

19.yy Alman realizminde öne çıkan iki isim Adolph von Menzel ve Wilhelm Leibl’dı. Onların yanısıra “Leibl-Kreis” (Leibl Toluluğu, Leibl Çamberi) adı verilen ve Wilhelm Leibl ile çalışmalar yürüten ressamlar, Carl Schuch, Wilhelm Trübner, Otto Scholderer, and Hans Thoma’nın da adlarını anmak gerekir.

Adolph Menzel – Eisenwalzwerk, (Demir Haddehanesi ), 1872–75 adlı eseri, sıcak bir fırının üzerinde çalışan demir işçileri kalabalığını; yoğun chiaroscuro ile empresyonist duman geçişlerini birleştirir. [19] Sanatçı bu çalışma sahnesinde işin zorluğunu, çalışanlarda bıraktığı etkiyi, mekânın ve ışığın dramatizasyondan yararlanarak saf, yalın ve objektif bir dille anlatmaya çalışmıştır. Her ne kadar Fransız realistlerinin etkisi altında kalmış olsa da gerçekçi resimlerden daha çok tarihi türde ve anıtsal eserler vermiştir.

Almanya Berbling'deki köy kilisesinde bir sıra halinde oturan üç nesil Alman köylüsünü tasvir eden Kilisede Üç Kadın (Die drei Frauen in der Kirche) Wilhelm Leibl’ın en ünlü eserlerinden biridir. Leibl bu ve bunun benzeri Almanya da köy ve kasaba halkını tasvir ettiği eserler üretmiştir. Münih’te Courbet’nin resim sergisini gezen ve Courbet’le de tanışan Wilhelm Leibl’ın sanatsal çizgisini geliştirmesinde bu tanışma etkili olmuştur. [20] Wilhelm Trübner, Carl Schuch ve Albert Lang Leibl’la beraber Bernried'deki yürüyüşler sırasında birlikte manzara resimleri yapmışlardır. [21] Özellikle Leibl etkisiyle gerçekçi ve izlenimci sanat anlayışına yönelmişlerdir. Daha sonra Hans Thoma ile tanışan topluluk; Leibl, Trübner, Schuch, Lang ve Thoma birlikte "Leibl çemberi" olarak bilinen sanatçı grubunun çekirdeğini oluşturacaktır.

Almanya'da realizm 20.yy da Modernizmin etkisiyle farklı form arayışlarına başvuran ekspresyonist akımla bütünleşti. Yeni Nesnellik Alman sanat hareketi içinde, Almanya'da Birinci Dünya Savaşı sonrası dönemdeki sinizmi ve hayal kırıklığını ifade etmek için gerçekçi bir tarzda çalıştı.[22] 20.yy'ın ilk yarısında Almanya'da gerçekçiliğin izlerine Yeni Nesnellik akımınının temsilcilerinde özellikle Otto Dix'in ve George Grosz'un ve yine ekspresyonizmden etkilenmiş kadın ressam ve heykeltraş Käthe Kollwitz'in eserlerinde rastlanabilir.

Ford Madox Brown, Emek, (1852-1863)

Hubert von Herkomer,Grev, (1891)

Walter Langley, Gelgitler Arasında, (1901)

Frank Holl, Köy Cenazesi, (1872)

Britanya'da Birleşik Krallık'ın resim sanatında usta sanatçılar çıkarması romantik akımdan sonra da devam etmiştir. Gerçekçiliğin adaya etkisi büyük olmuş bir sonraki kuşağa sesini duyuran Ön-Rafaelloculuk sanatçılarında bile gerçekçi sanat anlayışının izleri görülmüştür. 19.yy İngiliz resminde gerçekçi türde resimler vermiş başlıca ressamlar arasında; Ford Madox Brown, Hubert von Herkomer, Frank Holl, Luke Fildes, William Holman Hunt, ayrıca Newlyn Okulu ressamlarından Stanhope Forbes, Frank Bramley, Walter Langley, Henry Herbert La Thangue, Elizabeth Forbes sayılabilir.

Kır sahneleri ve taşra insanının tasvirleri hem İngiltere'de hem de sanayileşen Avrupa'da oldukça popüler bir konu haline geldi. [23] Barbizon Okulu'nun ve gerçekçilerin etkisiyle birçok sanatçının ve öğrencinin kırsalda çalışmaya başlamaları taşra insanlarıyla tanışmalarına sağladı. [24] Cornwall'daki Newlyn Okulu, taşra hayatının kaba basitliğini gözler önüne seren Jules Bastien-Lepage tarzından büyük ölçüde etkilenmişti. [25] Newlyn Okulu tarafından tanıtılan teknikler ve Edgar Degas'nınkiler gibi diğer benzer Fransız izlenimci stilleri, Walter Sickert gibi ülkenin başka yerlerindeki ressamlar tarafından da benimsendi. [26]

Sosyal konuların tasvir edildiğinde eserler sayıca artmaya başlamıştı. 1874 Kraliyet Akademisi yaz gösteriminde, toplam 1.433 olan eserlerin yaklaşık dörtte birinin gerçekçi türde eserler olduğundan söz etmektedir Treuherz. [27]

Gerçekçi ve natüralist yorumlara Ön-Rafaelloculuk ressamlarının işlerinde de rastlanabilir. Eserlerinde biçimsel olarak detaycı bir tasvirin peşinde koşmuşlardır [28]

İngiliz resim hareketi olan Ön-Raphaelocu Kardeşliğin en bilinen isimlerinden biri Ford Madox Brown ‘un bazı eserleri bu türün içine (gerçekçiliğe) dahil edilebilir. [29] Öte yandan Ön-Rafaeloculuk’un Ortaçağ kültürüne yaptığı vurgu, doğanın bağımsız gözlemini önemseyen gerçekçilik ilkeleriyle çatışıyordu. Ön Raphaelite Kardeşliği ilk aşamalarında, iki çıkarımın birbiriyle tutarlı olduğuna inanıyordu, ancak daha sonraki yıllarda hareket bölündü ve iki ayrı yöne doğru ilerledi. Realistler Hunt ve John Everett Millais tarafından yönetilirken, “Ortaçağcılar” Dante Gabriel Rossetti ve takipçileri Edward Burne-Jones ve William Morris tarafından yönetildi. [30] Özellikle William Holman Hunt’ın aslını yakalamaya çalışan pastoral yaşam tasvirleri sanatçının gerçekçi bil dil tutturmasını sağlamıştır. Britanya resminin öncü ressamlarından Ford Madox Brown’un Emek/Work ve İngiltere’nin Sonu /The Last of England adlı resimleri, Ada ülkesinin en bilinen gerçekçi eserleri olmuştur. “İngiltere’nin Sonu” ülkesini son kez gören göçmen çifte odaklanmıştır. Eserde ön planda yer alan figürlerin, yeni bir ülkeye göç etmek zorunda kalmaları, yüzlerindeki melonkolik ifadeyle yansıtılmış. Emek/Work adlı eserde sanatçı iki ayrı sınıfı yol işçilerini ve burjuvaziyi aynı kadrajda sahnelemiştir. 1873'te, 1880'lerde daha da kötüleşen ekonomik bunalımın ardından Herkomer, işsiz insanların iş bulmak için yollara düştüğünü gördü. 1885'te Hubert von Herkomer'ın yaptığı “Zor Zamanlar" adlı resim, bir taşra yolunda iş bulmak için bekleyen bir işçiyi, eşi ve yanında iki küçük çocuğu ile birlikte tasvir etmektedir. Herkomer'in bir önemli gerçekçilikle ilintili eseri dramatik bir tablosu, kendi deneyimlerine dayanan ve göçmenleri 1855'ten 1892'ye kadar giriş limanı olan New York'ta Castle Gardenda, kümelenmiş yeni bir yaşam umuduyla gösteren 1884 tarihli “Batı'ya Sürükleniş'tir/Pressing to the West”. [31]Ayrıca Grev(1891) adlı eser Herkomer'in gerçekçi çizgiye sadık kaldığı en önemli eserlerdendir.

Frank Holl 1869'da, sosyal reformcu William Luson Thomas tarafından haftalık olarak yayınlanan resimli bir dergi olan The Graphic dergisinin kadrosuna katıldı. Sonraki beş yıl boyunca Holl, dergideki hikayeleri anlatmak için kullanılan bir dizi resim üretti. Frank Holl, dergide Luke Fildes ve Hubert von Herkomer gibi siyasi bağlılığını paylaşan diğer genç sanatçılarla birlikte çalıştı. Üç adam genellikle gravürlerini büyük ölçekli yağlı boya tablolar olarak yeniden işlediler ve birlikte gerçekçi hareketinin bilinen örneklerini ürettiler. [32] Frank Holl 'un The Graphic için yaptığı görevlerden biri Newgate Hapishanesine bir ziyaret içeriyordu. Oradayken bir kadın ve çocuklarının bir mahkumu ziyaret ettiğini gördü. Daha sonra bu olayı, çoğu eleştirmenin Holl'un en iyi tablosu Newgate: Committed for Trial adlı eserinin konusu olarak kullandı. Holl, esaret duygusunu yakalama çabasıyla Newgate Hapishanesi'yle ilgili resmi “Newgate, Committed for Trial”ı boyar. Bir eleştirmen şöyle yazmıştır: "Bu güzel eserdeki karakterler o kadar gerçektir ki (Newgate: Committed for Trial), yıkılmış hırslar, kırılan ev bağları, küçümsenen ve ayaklar altına alınan bağlılık hakkında anlatılacak bir hikâye olduğunu hissettiriyor".[33]

Sosyalist Gerçekçilik, 1934 yılında Maksim Gorki tarafından 1. Sovyet Yazarlar Birliği Kurultayında ilan edilen sanat yöntemi ve yönüdür. Kuramsal kaynakları Rus devrimci demokratlara ve Marksçı felsefeye dayanan Sosyalist gerçekçilik, Sovyetler Birliği'nde devrim döneminin sanatı haline gelmiştir. Eleştirel gerçekçilik, bir bütün olarak burjuva edebiyatı ve sanatı bulunduğu çevrenin toplumsal gerçekliğinin bir eleştirisini de birlikte getirir. Sosyalist gerçekçilik ise, bir bütün olarak toplumcu sanat ve edebiyatın, sanatçının ya da yazarın, emekçi sınıfının ve doğmakta olan toplumcu düzenin amaçlarıyla temelde uyumlu olduğunu gösterir. Bu ayrılığın, yalnızca anlatım biçimlerinin değil, yeni bir tutum sonucu olduğu gerçeği, Josef Stalin zamanında yöneticilerin sanat işlerine sık sık karışmaları yüzünden gölgelenmekteydi. Yöntemsel açıdan eleştirel gerçekçiliğin bir sonraki aşamasını gösteren Sosyalist gerçekçilik, Sovyet edebiyatının ve edebiyat eleştirisinin temel yöntemi olarak sanatçılardan gerçeğe bağlı, doğru, tarihsel somut bir aktarımının yapılmasını savunur.[38]

Bu sanat akımının özünde sanat toplum içindir anlayışı vardır.