Nevada

Nevada Birleşik Devletler'in en kurak eyaletidir. Genellikle çöl ve yarı kurak iklim bölgelerinden oluşur ve bu sebeple yaz döneminde 52 °C'a ulaşan, kışın ise -46 °C'a düşen sıcaklık değerlerine rastlanır. Kuzey bölgelerde kış uzun ve oldukça soğuk geçerken güney bölgelerde kısa ve yumuşaktır. Eyaletin büyük bir kısmında çok az yağış görülür ve bu az yağış genellikle Sierra Nevada dağlarına (doğu ve kuzeydoğu yamaçlarına) düşer. Yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık 18 cm'dir. En fazla yağış alan bölgedeyse bu değer 100 cm'ye kadar ulaşır. Eyalette bugüne dek ölçülmüş en yüksek sıcaklık değeri 29 Haziran 1994'te Laughlin'de tespit edilmiş olup 52 °C'dur. En düşük sıcaklık ise 8 Ocak 1938'de San Jacinto'da kaydedilmiş olup -46 °C'dur. 52 °C'luk sıcaklık değeri Birleşik Devletler'de şimdiye dek ölçülmüş olan en yüksek 3. değer olup Kaliforniya ( 57 °C) ve Arizona'nın (53 °C) ardından gelir.

Eyalet 17 ilçeye (County) bölünmüştür.

• Humboldt 1856 yılında Utah eyaletinde ilçe yapıldıktan sonra 1861 yılında tekrar Nevada eyaleti tarafından ilçe yapılmıştır.

Yaklaşık 20 bin yıl önce yerleşime açıldığı bilinen bölgeye Avrupalılar ilk ayak bastıklarında burada Mohaveler, Payutlar, Şaşonlar ve Vaşolar yaşıyordu. Nevada, ABD ile Meksika arasında imzalanan Guadalupe Hidalgo Antlaşması'yla (1848) ABD'ye bırakıldı ve Utah bölgesine bağlandı. 1859'da Virginia şehri yakınlarındaki Comstock Lode'da bulunan gümüş damarıyla bölge hareketlendi.

2 Mart 1861 tarihinde bölge Utah bölgesinden ayrıldı ve Sierra Nevada dağlarından esinlenileren Nevada bölgesi adını aldı.

1861,Nevada Bölge haritası

1864 başkanlık seçimlerinden 8 gün önce Nevada, Birleşik Devletler'in 36. Eyaleti olarak birliğe dahil oldu. Eyalet olma işlemleri iç savaş esnasında kongrede etkin olan Cumhuriyetçiler tarafından, Abraham Lincoln'un tekrar başkan seçilmesini sağlayabilmek amacıyla süratle tamamlandı ve bu sayede ekonomisi madenciliğe dayanan Nevada'nın, endüstriye dayalı ekonomiye sahip birlikle bütünleşmesi sağlandı.

Nevada Birleşik Devletler'e eyalet olarak kabul edildikten sonra sınırları büyüyen 2 eyaletten birisidir. Eyalet bugünkü güney sınırlarına 5 Mayıs 1866'da Arizona bölgesinin Pah-Ute ilçesinin bir kısmını dahil ederek ulaşmıştır. Bu sınır değişikliği, altın reservleri keşfedilince bölgede nüfus artışını sağlayabilmek için yapıldı. Bu bölge günümüzdeki Clark ilçesini kapsamaktadır. 1868 yılında ile yine sınırlar büyümüş ve batı Utah bölgesinden bir kısım eyalete dahil edilmiştir. Bu değişikliğe sebep ise bölgede Mormon hakimiyetini engellemektir.

Madencilik Nevada ekonomisine uzun yıllar hakim oldu ve büyük zenginliğe sebebiyet verdi. Bu konuyu Mark Twain Nevada'da yaşadığı sıralarda kaleme aldığı "Roughing it" adı kitabında da ele almıştır. Bu zenginliğe rağmen nüfus 19. yüzyıl sonlarında gerilemeye başladı fakat 1900 yılında Tonopah sonrasında Goldfield ve Rhyolite'de keşfedilen yeni gümüş yatakları nüfusun tekrar artış trendine geçmesini sağlamıştır.

Kumar sektörü 20. yüzyıl başlarında oluşan ekonomik durgunluk ortamında Las Vegas şehrinin kurulmasına ve gelişmesine büyük destek oldu. 1909 yılında ülke genelinde anti-kumar karşıtlarının örgütlenmesi neticesinde kumar yasadışı ilan edildi fakat Nevada'nın madencilik kasabalarında yaygın olarak yasadışı olarak oynanmaya devam etti. Büyük buhran döneminde madencilik ve tarım sektörlerindeki büyük düşüşler sebebiyle Nevada kumarı 19 Mart 1931tarihinde yasal bir düzenlemeyle serbest hale getirdi. Vali Fred B. Balzar'ın atmış olduğu bu imza ile eyalet aynı zamanda ülkenin en kolay boşanma yasalarına sahip eyaleti haline geldi.

Las Vegas şehrinin 105 kilometre kuzeydoğusu 11 Ocak 1951 tarihinde Nevada Test Alanı adıyla nükleer silahların test edildiği alan olarak ilan edildi. Bu alan yaklaşık 3.500km2 olup çöl ve dağlık alandan oluşmaktadır. İlk test 27 Ocak 1951 tarihinde Franchman Flat'ta patlatılan 1 kilotonluk bir TNT bombasıyla yapılmıştır. En son yapılmış atmosferik test 17 temmuz 1962 ve en son yapılmış yer altı testi ise 23 Eylül 1992'de gerçekleşmiştir. Bölge hâlen Birleşik Devletler'in en yoğun nükleer silaha sahip bölgesidir.

Eyaletin %80'den fazlası Birleşik Devletler'e aittir. Bunun sebebi Nevada genelinde hakim olan çöl ikliminin büyük çiftlik oluşumlarına olanak vermemesidir. Bu sebeple ilk yerleşimciler çiftliklerini bir su kaynağının yanına kurmuşlar ve hayvanlarını bitişikteki kamuya ait olan ama sulak olmayan alanlarda otlatmışlardır. Bu sistem hâlen sürdürülmektedir.

Birleşik Devletler Nüfus Bürosunun 1 Temmuz 2011 tahminlerine göre eyalette yaklaşık 2.723.322 kişi yaşamaktadır ve 2010 yılına kıyasla %0.84 lük bir nüfus artışı olmuştur. Nüfus 2007 yılıyla kıyaslandığında %3.5, 2000 yılıyla kıyaslandığında ise %20.8 artış göstermiştir. Artış rakamları doğal artışlar ve göç düşünülerek verilmiştir. 10 yıllık dönemde eyalete ülke dışından 66.098 kişi, ülke içerisinden ise 270.945 kişi göç etmiştir. 2006 verilerine göre Nevada Ülkede en yüksek nüfus artışına sahip 8. eyalettir

Nüfus yoğun olarak güneydeki Nye ilçesinde bulunmaktadır. İlçe sınırları içerisinde yer alan Pahrump kasabası 1980-2010 yılları arasında büyük bir nüfus artışı yaşadı. Kasabanın 2010 nüfus verisi 36.441'dir. Las Vegas ise ABD'nin 1960-2000 yılları arasında en yüksek nüfus artışı yaşanan şehri ve bölgesi olmuştur. 1900'lü yılların başlarında 100 kişinin yaşadığı bir kanyon olan şehir 1950 yılında 10.000, 1970 yılında ise 100.000 kişilik nüfusa ulaşmıştır.

1940'lar dan 2003 yılına kadar Nevada Birleşik Devletler'in % olarak en fazla nüfus artışı yaşanan eyaleti oldu. 1990-2000 yılları arasında ülke nüfusundaki %13.1'lik artışa karşın Eyalette %66.3 lük bir nüfus artışı yaşanmıştır. Nüfusun 2/3 den fazla kısmı içerisinde Las Vegas şehrinide barındıran Clark ilçesinde yaşamaktadır.

Kırsal bölgede bulunan Mesquite, Mercury ve Searchlight kasabalarındaki nüfus artışlarıda kayda değerdir.

Eyalette nüfusun ufak bir kısmı kırsal alanda yaşamaktadır fakat bu yerleşim yerlerinde büyük şehirlere nazaran kültürel olarak büyük farklar göze çarpar. Kırsal alanlarda yaşayan halk büyük şehirlerin aksine yaşadıkları bölgenin yerlileridir. Irk ve etnisite olarak daha az çeşitlidir. Bu bölgelerde madencilik ön plana çıkmakta ve turizm önemini yitirmektedir.

2010 nüfus tahminlerine etnik nüfus dağılımı ; %66,2 Beyaz (%54,1 İspanik olmayan beyaz), %8,1 Afroamerikan, %1,2 Amerikan ve Alaska Yerlisi, %7,2 Asyalı, %0,6 Hawai ve pasifik yerlisi, %4,7 2 veya daha fazla ırktan melez şeklindedir. İspanik ve Latin kokenli herhangi bir ırka dahil nüfus %26,5'tir. 1970 yılında İspanik olmayan Beyaz nüfusun oranı %88'di.

2009 yılında Nevada halkının köken dağılımı ise şu şekildeydi : %20.8 Meksikalı, %13,3 Alman, %10 İrlandalı, %9,2 İngiliz, %6,3 İtalyan, %3,8 Amerikalı, %1,4 Norveçli, %1,4 İsveçli, %0,8 Danimarkalı, %33 Diğer.

Nevada çok geniş bir etnik çeşitliliğe evsahipliği yapmaktadır. Las Vegas ve Reno şehirleri çok çeşitli bir toplum yapısına sahiptirler. Nevada Birleşik Devletler'de hatırı sayılır bir Bask nüfusuna sahiptir. Douglas, Mineral ve Pershing'de Meksikalı nüfus çoğunluğu vardır ve bu nedenle Clark İlçesi 200.000 Meksika kökenli Amerikalı'ya evsahipliği yapmaktadır. Nye ve Humboldt ilçelerinde Alman kökenli nüfus, Washoe İlçesinde İrlanda kökenli nüfus göze çarpmaktadır. Las Vegas'ta son yıllarda İskandinav, İtalyan, Polonyalı, Yunan, Ermeni ve İspanyol nüfusta büyük artış kaydedilmektedir.

Yaşayan Siyah Amerikalı nüfus eyalete son dönemlerde Kaliforniya, Ortabatı ve doğu sahillerinden göçmüştür.

Genellikle 1850 Altına Hücum döneminde bölgeye yerleşmiş Çinli bir nüfus bulunmaktadır. 19. yüzyıl sonlarında çiftliklerde çalışmak için gelen birkaç yüz Japon hâlen varlıklarını sürdürmektedirler. 20 yüzyılın sonlarında Las Vegas'a Çin, Japonya, Kore, Filipinler'den göç alınmıştır. Göç dalgası günümüzde Hindistan ve Vietnam'dan devam etmektedir. Filipin kökenli Amerikalılar Eyaletteki en yüksek Asya kökenli nüfusu oluşturmaktadır. (113.000 kişi - tüm Asyalı nüfusun %56.5'ini, genel nüfusun %4.3'ü)

2000 nüfus sayımına göre 5 yaşın üzerindeki nüfusun %16,19'u evde İspanyolca, %1,59'u Filipince, %1'i Çince konuşmaktadır.

2010 nüfus sayımına göre Eyalet nüfusunun %6,9'u 5 yaş altı, %24,6'sı 18 yaş altı, %12'si ise 65 yaş üstüdür. Bayanlar toplam nüfusun %49.5'ini oluşturmaktadır.

Las Vegas 1990-2010 aralığında Turizm ve Kumar sektörü sebebiyle Asyalı ve Latin Amerikalıların yoğun olarak iş aradıkları bölge olmuştur fakat tarım ve inşaat sektörleri hâlen en büyük işveren sektör konumundadır.

65 yaş üzeri ve 18 yaş altı nüfus hâlen Nevada'nın nüfusunun büyük kısmını oluşturmaktadır. Mormon, Katolik ve Evangelist nüfus yoğunluktadır ve yaş ortalamaları Ulusal ortalamaların altındadır. Eyalet bu sebeple diğer eyaletlere nazaran daha fazla doğum oranına sahiptir. Emekli Yahudiler tarafından Nevada yaşam için tercih edilmektedir.

Eyaletteki başlıça dinlere dair dağılım aşağıdaki şekildedir.

Roma Katolik - %27

Amerikan Protestan (Mainline) - %11

Evangelist Protestan - %13

Diğer Protestan - %2

Mormon - %11

Müslüman - %2

Yahudi - %1

Diğer Dinler - %3

Belirtmeyenler - %20

2000 yılı itibarıyla Roma Katolik Kilisesine 331.844 kişi, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesine ( Mormon) 116.925 kişi, Güney Baptis Birliğine ise 40.233 kayıtlıdır. Yahudi cemaatlerine kayıtlı 77.100 kişi bulunmaktadır.

Ağustos 2011 belediye anketi sonuçlarına göre Nevada eyaleti nüfusunun %45'i eşcinsel evliliğin yasal olması, %44'ü yasal olmaması ve %11'i ise kararsız olduğu hakkında görüş bildirmiştir[6] .

Eyaletteki büyük işverenler listesi. (2011 mali yılı 1. çeyrek itibarıyla)

Nevada Anayasayla tanımlı demokratik bir cumhuriyettir. Yürütme, Halk tarafından seçilmiş Vali ve yine seçilmiş hükûmeti tarafından icra edilir. Yasama halk tarafından seçilmil Meclis ve Senato tarafından, yargı ise Yüksek Nevada Mahkemesi ve altında yar aran mahkemeler tarafından sürdürülür.

Nevada valisi Eyalet Başkanlığı, Hükûmet Başkanlığı ve Eyalet askeri kuvvetlerinin komutanlığı görevlerini üstlenir. Mevcut vali 3 Ocak 2011 tarihinde göreve seçilerek gelen Cumhuriyetçi Brian Sandoval'dır.

Eyalette Yasama ikiye bölünmüştür. Meclis ve senato vardır. Meclis üyeleri 2 yıllığına, Senoto üyeleriyse 4 yıllığına iş başına gelirler.

Nevada yüksek mahkemesi eyaletteki en üst mahkemedir. Yargı, Bölge mahkemeleri ( genel yargı yetkisine sahip), Adalet mahkemeleri ve Belediye mahkemeleri (sınırlı yargı yetkisine sahiptirler) arasında bölünmüştür.

• Başsavcılık
• Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü
• Tabii Kaynaklar ve Koruma Alanları Müdürlüğü
• Tüketici Sağlığı Müdürlüğü
• Kontrol Birimi
• Ceza İnfaz Müdürlüğü
• Kültür Müdürlüğü
• Ekonomik Kalkınma Komisyonu
• Eğitim Müdürlüğü
• NEvada Eyaleti Sekreterliği Seçim Müdürlüğü
• İstihdam, Eğitim ve Rehabilitasyon Müdürlüğü
• Kumar Denetleme Kurumu
• Valilik
• Sağlık Ve insan Hizmetleri Müdürlüğü
• Bilgi Teknolojileri Müdürlüğü
• Adalet Müdürlüğü
• Vali Yardımcılığı
• Nevada Askeri Birimi
• Maden Müdürlüğü
• Motorlu Taşıtlar Müdürlüğü
• Nevada Ulusal Muhafır Birliği
• Personel Başkanlığı
• Kamu Emeklilik Sistemi
• Kamu Güvenliği Müdürlüğü
• Kamu Hizmetleri Komisyonu
• Eyalet Dışişleri birimi
• Vegi Müdürlüğü
• Turizm Müdürlüğü
• Ulaştırma Müdürlüğü
• Saymanlık
• Üniversite ve Kolejler Müdürlüğü
• Gazi Hizmetleri Birimi
• Yüksek Eğitim komisyonu
• Vahşi Yaşam Müdürlüğü

1900'lü yılların başlarında gümüş madenciliğinin cazibesinin yitirilmesiyle birlikte kurak bir çöl olan Nevada'nın nüfusu Birleşik Devletler eyaletleri içerisinde en düşük nüfus halini almıştı. Sonrasında eyalet büyük bir ekonomik bağımsızlık ve patlamaya sahne oldu. Bu Kaliforniya eyaletinde yasak olan şeylerin eyalette yasal hale getirilmesiyle sağlandı. Kolay boşanma yasaları, kumar, bazı ilçelerde serbest olan fuhuş bunlardan bazılarıdır. Güney Nevada'daki yumuşak kış şartları sayesinde bölge bir cazibe merkezi halini aldı ve Ülkenin en hızlı gelişen eyaletlerinden biri oldu.

Eyalet ülkede fuhuşun serbest olduğu tek eyalettir ve bazı ilçelerde genelevlerde lisanslı olarak yapılabilmektedir. Las Vegas, Reno ve Carson City şehirlerinin bulunduğu ilçelerde yasak olan fuhuş halk oylaması ile serbest bırakılabilir.

Ülkede 1970 yılında yasalar değişti ve boşanma zorlaştırıldı. Eyalet zaten serbest olan kumar ve fuhuşa ülkedeki en rahat boşanma yasalarını da ekleyerek eyaleti ülkenin bir boşanma cenneti haline getirdi. Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi Nevada'da olan boşanmalarını ulusal düzeyde tanımaktadır. Eyalet ülkede en çok boşanmanın gerçekleştiği eyalettir.

Nevada eyaletinde yasalar eyalete yeni yerleşimci ve işletme çekme amaçlı düzenlenmiştir. Eyalette gelir vegisi veya kurumlar vergisi toplanmamaktadır. Eyalette bu tip vergi toplanmadığı için bu tip bilgiler fereral hükûmetle paylaşılmamaktadır.

Eylatteki satış vergisi %6.85'tur. İlçeler halk oylaması veya yasama organlarının onayıyla bu oranın yükseltebilirler. Örneğin bu oran Clark ilçesinde %8.1'dir.

Las Vegas çevresini içine alan Clark İlçesinde konaklama vergisi %12'dir. Las Vegas ve Henderseon şehirlerinde ise bu oran %13'tür.

Apple gibi bazı şirketlerin vergi ödememe için Nevada'da yatırım şirketleri kurdukları iddia edilmektedir.