Çince

Bu madde günlük dilde kullanılan Çince hakkındadır. Çin'de konuşulan Sinitik diller hakkında bilgi almak için bu maddeye bakınız.

Çince
汉语/漢語 ya da 中文
Telaffuz Hànyǔ veya Zhōngwén
Bölge Doğu Asya
Etnisite Han Ulusu
Konuşan sayısı (1.197.392.400 atıf 1984-2000)[1]
Dil ailesi
Çin-Tibet dilleri
  • Sinitik
    • Çince
Standart formlar Standart Çince
Diyalektler
Yazı sistemi Çince karakterler
Bopomofo
Hanyu Pinyin
Xiao'erjing
Resmî durumu
Resmî dil

 Çin

 Hong Kong
 Makao

 Tayvan
 Singapur
 Burma

 Birleşmiş Milletler
Onaylanmış azınlık dili  Kanada
 Malezya
 ABD
Dil kodları
ISO 639-1 zh
ISO 639-2 chi (B)
zho (T)
ISO 639-3 zho
  Birinci Anadili olan ülkeler.
  Çince konuşan nüfusun 5.000.000 olduğu yerler.
  Çince konuşan nüfusun 1.000.000 olduğu yerler.
  Çince konuşan nüfusun 500.000 olduğu yerler.
  Çince konuşan nüfusun 10.000 olduğu yerler.
  Önemli şekilde Çince konuşulan yerler.

Çince (Çince: 汉语 / 漢語, Pinyin: Hàn yǔ, diğer adları: 中文, 國文, 华文, 华语), Çin'de ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan binlerce ufak dilin tümüne birden verilen addır ve bunlar tek bir dil sayılırsa, Dünya'da en çok konuşulan dildir.

Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, tamamen ayrı birer dil olarak kabul edilebilecek kadar farklı "dilcik"lerden oluşmuştur. Bu yüzden Çincenin bir dil değil, bir dil ailesi olduğu iddia edilir. En çok konuşulanı Mandarin, yaklaşık 850.000.000 kişi tarafından konuşulur. Daha sonra Şanghay ve civarındaki 90.000.000 insan tarafından konuşulanı Wu lehçesidir. Göçmen topluluklarda en çok Kantonca kullanılır. Bunun sebebi göç eden Çinlilerin genelde güney kesimlerden olmasıdır. Bu dil, Çin-Tibet dilleri ailesinin koluna dahildir.

Çince, dünyanın en çok konuşulan dili olduğundan Birleşmiş Milletler'in aynı zamanda resmî dillerinden biridir.

Etkileri

Çin dilinin zamanında Doğu Asya dilleri üzerinde etkisi çok olmuştur. Gerek alfabesi, gerek dil yapısı ile birçok uzak doğu ülkesinin dilini etkilemiştir. Çin dilinin Korece, Japonca, Vietnamca gibi dillerin üzerinde etkisi görülmektedir. Her ne kadar Vietnamca Latin harfleri ile yazılıyor olsa da Çince, Modern Vietnamca sözlüğünün %60'ını oluşturur. Japonca ve Korece ise Çin dilinden alfabe olarak etkilenmişlerdir. Japoncanın Kanji alfabesi karakterleriyle Çince karakterler, mânâları ve okunuşları Çinceden çoğu zaman farklı olsa da şeklen birbirlerine çok benzerler. Aynı şekilde Korece karakterler de Çinceye benzer; fakat bu benzerlik Japon dilindekinden biraz daha azdır. Korece kelimelerin çoğunun kökenini Çince kelimelerdir.

Çin alfabesi

Çin yazısı bu dile has bir yazı sistemidir. Bu sistemin 3500 yılı bulan bir tarihi vardır. Çin dilindeki karakterler yan yana gelerek kelimeyi oluşturmazlar. Çin dilinde her kelime için farklı bir karakter vardır. Çincenin geleneksel ve Mao tarafından yaptırılan basitleştirilmiş karakterleri vardır. 1954 yılından önce Çince, geleneksel karakterler ile yazılıyordu. Çin bunları kolaylaştırmış ve basitleştirilmiş karakterlere dönüştürmüştür. İyi eğitim almış bir Çinli okuyucu 5.000 ilâ 7.000 karakter bilir. Çince bir gazete okuyabilmek için en az 3.000 karakter öğrenilmelidir.

Çincenin lehçeleri

Çin dili bölgelerine göre farklılık gösterir. Çin'de en popüler olan lehçe Mandarindir. Çin dilinin hangi bölgelerde ne kadar bir nüfus tarafından konuşulduğu şöyledir:

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Telaffuz

Sözlükler

Kaynakça

  1. http://www.ethnologue.com/language/zho A macrolanguage of China
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.