Meşeli, Şavşat

Meşeli, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.Eski adı Dabatsvrili'dir. Köyün merkezi Artvin kentine 89 km, Şavşat kasabasına 24 km uzaklıktadır

Meşeli
Köy
Ülke Türkiye
İl Artvin
İlçe Şavşat
Coğrafi bölge Karadeniz Bölgesi
Nüfus
 (2014)
 • Toplam 296
Zaman dilimi UTC+03.00 (UDAZD)
İl alan kodu 0466
Posta kodu 08700
Resmî site
-

Köyün eski adı

Gürcüce Dabatsvrili (დაბაწვრილი) iki kelimeden oluşan bir tamlamadır (დაბა: köy ve წვრილი: küçük) ve “küçük köy" anlamına gelir. Ancak bu ad Gürcüce kaynaklarda Dabatsruli (დაბაწრული) olarak da yazılır.[1] Türkçe kaynaklarda yerleşmenin adı Dabazrul[2] ve Dabazril[3] biçiminde geçer. Muvahhid Zeki'nin 1927 tarihli Osmanlıca baskıdı Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye’deki Dabazril (راباذريل) adı 2010 tarihli baskıda Dabaruzul olarak aktarılmıştır.[4]

Tarihçe

Dabatsvrili’nin kuruluşu hakkında kesin bilgi yoktur. Ancak köydeki kilise kalıntıları buranın Osmanlı fethinden önce de bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Tarihsel Şavşeti bölgesinde yer alan yerleşme, Gürcülerin yönetimi altındayken 16. yüzyılda Osmanlıların eline geçti. Uzun süre Çıldır Eyaleti içinde Osmanlı yönetiminde kaldı. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Rusya İmparatorluğu eline geçen Dabatsvrili, Rus kayırlarına göre Agara, Kopadze, Tavzeti ve Çugadze mahallelerinden oluşuyordu. 1910 yılında Artvin iline (okrug) bağlı Şavşat-İmerhevi ilçesinde (uçastka) yer alıyordu.[5] I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rusya’nın bölgeden çekilmesinin ardından Dabatsvrili Gürcistan sınırları içinde yer aldı. 1921'de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında yeniden Türkiye'ye katıldı.[6] 1922 nüfus cetveline göre Merya nahiyesine bağlı olan köyde 77 hanede 430 kişi yaşıyordu.[2] Dabatsvrili’nin adı 1925'te Meşeler (sonradan Meşeli) olarak değiştirildi. 1926 nüfus tahririne göre köyün nüfusu 81 hanede yaşayan 457 kişiden oluşuyordu.[4]

Tarihsel yapılar

Büyükçe bir yerleşme olduğu anlaşılan Dabatsvrili’de dört kilise bulunuyordu. Bunlardan biri Agara mahallesindeki köy kilisesiydi ve bu yapıdan geriye bir şey kalmamıştır. Eski yerleşim yeri olan ve Tsinobani (Tsinubani) denilen mevkideki kilise de bir köy kilisesiydi ve bu kiliseden günümüze yıkıntılar kalmıştır. Bu kliseden taşınmış olan kesme taşlar 2015 yılında köylülerden birinin evinin avlusunda bulunuyordu. Köyün merkezinin 500 m güneyinde, yolun kıyısında yer alan bir başka kilisenin yıkıntıları bugün de görülebilir. Dabatsruli’nin güneyinde Kopadzeebi mahallesindeki ormanlık bir tepede yer alan tek nefli kilisenin bazı kısmları ayaktadır.[1]

Kültür

Köyde ''cadi'' adı verilen mısır ekmeği ve bişi yapılmaktadır.

Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2014 296
2007 319
2000 346
1997 401

Kaynakça
  1. Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 160-161, ISBN 9789941478178.
  2. Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 102, ISBN 9786055708856.
  3. "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye (Osmanlıca), 1927, s. 161". 2 Ekim 2019. 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020.
  4. Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010, s. 188, ISBN 9789944197526.
  5. Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 35, ISBN 9789941485244.
  6. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.