Ankara Hükûmeti

Ankara Hükûmeti veya Büyük Millet Meclisi Hükûmeti, Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara’daki hükûmete verilen addır.

Ankara Hükûmeti
Büyük Millet Meclisi Hükûmeti
1920-1923
Sevr Antlaşması'na göre Osmanlının paylaşım haritası
Tür Geçici hükûmet
Başkent Ankara
Resmî dil Türkçe[1]
Resmî din
İslam[1]
Hükûmet Meclis hükûmeti
Meclis Reisi  
 1920-1923
Mustafa Kemal Paşa
İcra Vekilleri Heyeti Reisi  
 1920-1921
Mustafa Kemal Paşa
 1921-1922
Fevzi Paşa
 1922-1923
Hüseyin Rauf Bey
 1923
Ali Fethi Bey
Yasama organı Türkiye Büyük Millet Meclisi
Tarihçe  
 Kuruluşu
1920
23 Nisan 1920
 İcra Encümeni
25 Nisan 1920
 İcra Vekilleri Heyeti
3 Mayıs 1920
 Anayasa
20 Ocak 1921
1 Kasım 1922
 Dağılışı
1923
Nüfus
 Tahminî
6-7 milyon[2]
Para birimi Osmanlı lirası
Öncüller
Ardıllar
Osmanlı İmparatorluğu
Türkiye
Günümüzdeki durumu  Türkiye
Türkiye tarihi

Selçuklular
Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157)
Anadolu Selçuklu Devleti (1060-1308)
Anadolu beylikleri (11.-17. yüzyıl)
Osmanlı İmparatorluğu
Kuruluş dönemi (1299-1453)
Yükselme dönemi (1453-1566)
Duraklama dönemi (1566-1683)
Gerileme dönemi (1683-1792)
Dağılma dönemi (1792-1922)
Türkiye Cumhuriyeti
İstiklâl Harbi (1919-1923)
Ankara Hükûmeti (1920-1923)
Atatürk Devrimleri (1922-1937)
Tek partili dönem (1923-1945)
Çok partili dönem (1945-günümüz)
Konuya göre
Anayasa tarih
Ekonomik tarih
Askerî tarih
Zaman çizelgesi

Türkiye Portalı

23 Nisan 1920’de Ankara’da toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde, ilk olarak 25 Nisan’da Muvakkat (geçici) İcra Encümeni sıfatıyla, TBMM Reisi Mustafa Kemal Paşa başkanlığında bir hükûmet oluşturuldu.[3] Böylece, İstanbul’daki Osmanlı hükûmeti dışında Ankara’da bir hükûmet ortaya çıkmış oldu. Encümen, 3 Mayıs’ta, İcra Vekilleri Heyeti adlı hükûmet kurulana kadar görevine devam etti. Bu dönemde bir devlet başkanı yoktu ve bu görevi Meclis Reisi yerine getiriyordu. Meclis, ayrıca 5 Ağustos 1921 tarihinde çıkardığı Başkumandanlık Kanunu ile Mustafa Kemal Paşa’yı Başkumandanlığa getirerek ordunun maddi ve manevi gücünün artırılması ile sevk ve idare edilmesi konusundaki yetkilerini kullanma izni vermiştir.[4] 29 Ekim 1923’te cumhuriyetin ilan edilmesiyle yapılan seçimde Mustafa Kemal Paşa Reisicumhur seçilerek devlet başkanı olmuştur. Hükûmet başkanıysa Başvekil sıfatını almış ve Reisicumhur tarafından seçilmeye başlanmıştır. Dolayısıyla 1923’ten sonra kurulan hükûmetler, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ya da Ankara Hükûmeti olarak adlandırılmazlar.

Hükûmetler

Cumhuriyet öncesi hükûmetler "İcra Vekilleri Heyeti" olarak anılıyordu. Bunlar:

Kaynakça

  1. Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu
  2. Belgelerle Türk Tarihi Dergisi (18 bas.). Menteş Kitabevi. 1986. s. 72.
  3. Dr. Neziroğlu, İrfan; Dr. Yılmaz, Tuncer (Ekim 2013). Erdem Efe, Gülşah (Ed.). "Muvakkat İcra Encümeni Heyeti (Mustafa Kemal Paşa Hükümeti) 25 Nisan 1920-03 Mayıs 1920". Hükümetler, Programları ve Genel Kurul Görüşmeleri. Cilt 1 (24 Nisan 1920 – 22 Mayıs 1950). Birinci Bölüm “İcra Vekilleri Heyeti Dönemi” Hükümetleri: Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Yayınları.
  4. "144 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine Başkumandanlık Tevcihine Dair Kanun" (PDF). Üçüncü Tertip Düstur. Cilt 2. 5 Ağustos 1921. s. 86.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.