Zinodoros (matematikçi)

Zenodorus (Grekçe: Ζηνόδωρος; yaklaşık MÖ 200, Atina - 140) çevresi sabit olan bir şeklin alanını ve sabit yüzeyli katı bir cismin hacmini inceleyen eski bir Yunan matematikçi.

Hayatı ve Çalışmaları

Philonides ile arkadaş olmuş ve Philonides'in biyografisinde anlatıldığı gibi Atina'ya iki gezi yapmış olsa da Zenodorus'un hayatı hakkında çok az şey biliniyor. Yazı tarzından Arşimet'ten çok daha geç bir dönemde yaşadığı biliniyor.

Kendisinden Diocles'in Yanan Aynalar Üzerine (İngilizce: On Burning Mirrors) adlı kitabında bahsedilmiştir:

Ve astronom Zenodorus, Arcadia'ya gelip bizimle tanıştırıldığında, bize güneşe bakacak şekilde yerleştirildiğinde yansıyan ışınların bir noktada buluşarak yanmaya neden olacak bir ayna yüzeyini nasıl bulacağımızı sordu.[1]

Zenodorus, günümüzde kayıp olan İzoperimetrik rakamlar üzerine (İngilizce: On isoperimetric figures) incelemesini yazmasıyla tanınır. Önermelerinin çoğu, İskenderiyeli Theon'un Batlamyus'un Sözdizimi (İngilizce: Syntaxis) hakkındaki yorumundan bilinmektedir. Zenodorus, İzoperimetrik rakamlar üzerine (İngilizce: On isoperimetric figures) adlı eserinde farklı geometrik şekillerin alanlarını ve çevrelerini inceler. Kendisinin ispatladığı en önemli önermeler şunlardır:

  1. Eşit çevreye sahip tüm düzgün çokgenler arasında, en fazla açıya sahip olan alanı en büyük olandır.
  2. Bir daire, eşit çevreye sahip herhangi bir düzgün çokgenden daha büyüktür.
  3. Aynı sayıda kenara ve eşit çevreye sahip tüm çokgenler arasında, eşkenar ve eş açılı çokgen, alanı en büyük olandır.
  4. Yüzeyleri eşit olan tüm katı cisimler arasında küre, katı içerik (hacim) bakımından en büyüğüdür.[2][3]

Bilimsel incelemeleri, iki boyutluların yanı sıra üç boyutlu geometri sonuçlarını da içerir. Özellikle kürenin, belirli bir hacim için en az yüzey alanına sahip katı cisim olduğunu kanıtladı.

Notlar

  1. Toomer (1976)
  2. Heath (1981) ss. 207–213
  3. Kline (1972), s. 126

Kaynakça

  • Heath, Thomas Little (1981). A History of Greek Mathematics, Volume II. Dover publications. ISBN 0-486-24074-6.
  • Morris Kline, Mathematical Thought From Ancient to Modern Times, Oxford University Press, 1972.
  • G. J. Toomer, Diocles On Burning Mirrors, Sources in the History of Mathematics and the Physical Sciences 1 (New York, 1976).
  • O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Zinodoros (matematikçi)", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews.
  • History of the Isoperimetric Problem @ Convergence
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.