Zeytinlik, Artvin

Sirya, Çoruh'ta sefer yapan kayıkların uğradığı iskelelerden biriydi; 19. yüzyılın sonları. Giorgi Kazbegi'nin Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay adlı kitabından alınmıştır.

Köyün eski adı Sirya olup bu adın Gürcüce Tsria'dan (ცრია ya da წრია) geldiği düşünülmektedir. Giorgi Kazbegi 19. yüzyılın son çeyreğinde, Artvin ilinde harika üzümlerin yetiştiği iki yer olarak Tsria ve Orcohi'den söz etmiştir.[1]

Sirya Dağının eteklerinde yer alan yerleşim, Berta ve Ardanuç’un dışında, Artvin ili sınırlarında bağcılığın yapıldığı önemli yerlerden biriydi.[1][2] Çoruh Nehrinde Artvin ile Batum arasında ulaşım ve nakliye amacıyla yapılan kayık seferlerinin iskelelerinden biri burada yer alıyordu.[3] Buradan altı düz ayıklarla Borçka ve Batum’a seferler yapılıyordu.[4][5]

Sirya köyünde genelde iki katlı yarı kâgir evler vardı. Köyde başlıca tarımsal üretim mısır, arpa, buğdaydan oluşuyordu. Ayrıca dışarı satmak için zeytin, hurma, üzüm, ceviz yetiştiriliyordu. Üzümden cevizli sucuk ve şarap imal ediliyordu. Yıllık olarak yaklaşık 25.000 kilogram zeytin, yaklaşık 25.000 kilogram üzüm elde ediliyordu. Şarap ev imalatı biçimde yapılıyordu.[6] "Sirya" markasıyla şarap imalatı yakın tarihlere kadar devam etmiştir.[7] Bunların yanı sıra yerleşimde ev tezgâhlarında küçük çaplı dokumacılık da yapılıyordu. Peştamal, yatak çarşafı, peşkir ve şal gibi dokumalar Ardahan, Şavşat ve Kars’ta satılıyor, onların yerine de yerleşimde yeteri kadar yetiştirilemeyen buğday ve mısır alınıyordu. Köy halkı ayrıca kayıkçılık ve demircilikle de yapıyordu.[8] Nahiyenin Hod yöresinde ise bakır madeni işletiliyordu.[9] Nahiyenin geneli küçükbaş hayvancılığın (koyun ve keçi) yanı sıra eşek yetiştiriciliğiyle de tanınıyordu.[10] 1926 nüfus sayımına göre yerleşimde 208'i kadın ve 240'ı erkek olmak üzere 448 kişi yaşamaktaydı.[11]

Cumhuriyet döneminde de Sirya adıyla biline yerleşimin adı 1964 yılında Zeytinlik olarak değiştirilmiştir.

Artvin kentine 21 km uzaklıktadır.

• Yerelnet