Uganda Protektorası
Uganda Protektorası, Afrika kıtasının doğu kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1894 ile 1962 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi. Bölge günümüzde Uganda devletini oluşturmaktadır.
Uganda Protektorası Protectorate of Uganda Uganda Protektorası | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1894 -1962 | |||||||||
 Bayrak
 Arma
| |||||||||
| Başkent | Entebbe | ||||||||
| Yaygın diller | İngilizce | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu |
1894 | ||||||||
• Himaye bölgesi | 1894 | ||||||||
• İçişlerinde özerk | 1961 | ||||||||
• Bağımsızlık | 9 Ekim 1962 | ||||||||
• Dağılışı | 1962 | ||||||||
| Para birimi |
Rupi (1894-1921) Doğu Afrika Sterlini (1921-1962) | ||||||||
| |||||||||
1893 yılında Britanya İmparatorluğu Doğu Afrika Şirketi'nin çoğunluğunu Buganda Krallığı'nın bulunduğu bölgenin yönetim haklarını Britanya hükûmetine devretmesi ile Britanya bölge üzerinde hakimiyet kurmaya başlamıştır. 1894 yılında bölgede bulunan Buganda, Toro, Ankole, Busoga ve Bunyora krallıkları birleştirilerek Uganda Himaye Bölgesi oluşturan Britanya, bölge sınırlarını Buganda Krallığı'nı da aşarak söz konusu krallıkları da içerisine dahil ederek günümüz Uganda topraklarına kadar genişletmiştir.[1]
1900 yılında Buganda Antlaşması ile bölgenin Büyük Britanya hakimiyeti altına girmesi resmileştirilmiştir. Bu süreçte ülkenin güney kesiminde bulunan Buganda toprakları ticari ve kültürel açıdan doğu Afrika'nın önemli yerleşim yerleri olarak geliştirilmiş, ticari açıdan daha az öneme sahip olarak görülen kuzey kesimlerinde kalan bölgeler ise ihmal edilmiştir.[2]
II. Dünya Savaşı'nın bitiminde Uganda'da tüm krallıkların dahil olduğu bir yönetim oluşturmaya çalışan Britanya hükûmeti, bunda başarılı olamamıştır. Bölgenin bağımsızlığını elde etmesi yönünde taleplerin oluşması neticesinde bağımsızlık yanlısı partiler kurulmuş ve bu doğrultu da siyaset gerçekleştirilmiştir. Uganda 1961 yılında kendi kendine yönetme hakkı elde etmesinin ardından 9 Ekim 1962 yılında bağımsızlığını elde ederek Britanya'nın himaye bölgesine son vermiştir.[3]
Kaynakça
- M. Wright, Buganda in the Heroic Age, (Oxford UP, 1971)
- Reid, Richard J. (2 Mart 2017). A History of Modern Uganda. Cambridge University Press. ss. 159-160. ISBN 978-1-107-06720-2.
- Uganda tarihi hakkında bilgiler