Kuzey Rodezya
Kuzey Rodezya, Afrika kıtasının güney kesiminde Büyük Britanya protektorası olarak 1924 ile 1964 yılları arasında Birleşik Krallık denetimindeki koloni bölgesi.
Northern Rhodesia Kuzey Rodezya | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1924-1964 Federasyon:1953-1963 | |||||||||
.svg.png.webp) Bayrak
.svg.png.webp) Arma
| |||||||||
 Kuzey Rodezya'nın Afrika kıtasında konumu (günümüzde Zambiya) | |||||||||
| Başkent |
Livingstone(1935'e kadar) Lusaka(1935'ten itibaren) | ||||||||
| Yaygın diller | İngilizce | ||||||||
| Hükûmet | Himaye bölgesi | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 1924 | ||||||||
• Şirket tarafından yönetimi | 1911 | ||||||||
• Britanya himaye bölgesi | 1 Nisan 1924 | ||||||||
| 1953-1963 | |||||||||
• Bağımsızlık | 24 Ekim 1964 | ||||||||
• Dağılışı |
1964 Federasyon:1953-1963 | ||||||||
| |||||||||
Bölgeye de adını veren Cecil Rhodes'in şirketi olan Britanya Güney Afrika Şirketi tarafından yerel kabile liderleri ile anlaşarak kullanım hakkını alarak işletilen ve Kuzeybatı Rodezya ile Kuzeydoğu Rodezya olarak adlandırılan bölgeler 1911 yılında Kuzey Rodezya ismi ile birleştirilmiştir.[1][2]
1924 yılında Birleşik Krallık bölge üzerindeki hakimiyeti bizzat eline alarak bölgeyi himaye bölgesi olarak ilan etmiştir.
1953 yılında komşu bölgeler Nyasaland ve Güney Rodezya ile birlikte birleştirilerek Rodezya ve Nyasaland Federasyonu oluşturulmuştur. 1963 yılına kadar bu yapının içerisinde yer alan Kuzey Rodezya aynı yıl özerklik elde etmiş ve bir yıl sonra bağımsızlığını kazanmıştır.
Federasyon içerisinde yaşayan ve çoğunlukta olan siyahilerin beyaz azınlığa karşı başlattığı mücadele neticesinde Britanya Nyasaland'ın haricinde Kuzey Rodezya'nın da bağımsızlığını kabul etmiştir.
24 Ekim 1964 tarihinde ülke Kenneth Kaunda yönetiminde Birleşik Krallık'tan Zambiya adı ile bağımsızlığını elde etmiş ve Kuzey Rodezya'nın varlığına son verilmiştir.
Kaynakça
- North-Eastern Rhodesia Order in Council, 1900, S.R.O 1900 No. 89
- Commonwealth and Colonial Law by Kenneth Roberts-Wray, Londra, Stevens, 1966. Sayfa 753
Dış bağlantılar
- Kuzey Rodezya tarihi3 Temmuz 2013 tarihinde WebCite sitesinde arşivlendi
- Kuzey Rodezya hakkında bilgiler7 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- www.greatnorthroad.org 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.