Pirinç

Pirinç veya çeltik, buğdaygiller (Poaceae) familyasından mısır ve buğdaydan sonra en fazla ekimi yapılan otsu bir bitki türü. Dünya nüfusunun yarısından fazlası için beslenmede büyük bir önem taşır. En çok Muson Asyası'nda yetişir.

Çeltik
Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Liliopsida
(Bir çenekliler)
Takım: Poales (Buğdaylar)
Familya: Poaceae
(Buğdaygiller)
Alt familya: Ehrhartoideae
Oymak: Oryzeae
(Pirinçgiller)
Cins: Oryza
L.
Türler

Oryza barthii
Oryza glaberrima
Oryza latifolia
Oryza longistaminata
Oryza punctata
Oryza rufipagon
Oryza sativa

Pirincin işlenmesi ve yan ürünleri

  • Kırık taneler: Bir tam tanenin dörtte üçünden küçük olan pirinç taneleri. Pirinç unu yapımında ve evcil hayvan mamalarında kullanılır.
  • Pirinç kabuğu: Pirinç tanesini içine alan dış kaplama veya kabuk tabakası. Kabuk yenmez.
  • Pirinç kepeği: Pirincin üst tabakası. Tahıllarda, karışımlarda ve vitamin konsantrelerinde bir bileşendir ve pirinç kepeğinin gıda kalitesinde olmayan cinsleri hayvan yemlerinde kullanılır.
  • Pirinç kepeği yağı: Pirinç kepeğinden çıkartılan yüksek kaliteli bir yemeklik yağdır.
  • Pirinç unu: Öğütülmüş kabuksuz veya esmer pirinçtir. Alerjenik değildir ve bu da onu, glütene ve buğday unu ürünlerine karşı alerjisi bulunanlar için bir buğday alternatifi olarak çok değerli hâle getirir. Pirinç hamuru, cips ve başka aperitif yiyecekler ve kahvaltı amaçlı tahıl ürünleri üretilmek üzere tabaka hâline getirilebilir.
Çeltik Tarlaları

Pirinç tipleri

  • Aromatik pirinç: Kavrulmuş fındık veya patlamış mısıra benzer bir doğal aroması ve tadı vardır. En yaygın yerli aromatik pirinçler basmati, jasmine ve della 'dır.
  • Kısa taneli pirinç: Kısa, tombul, hemen hemen yuvarlak olan tanelerdir.
  • Orta taneli pirinç: Uzunluğu eninin iki veya üç katı olan, uzun taneli pirinçten daha kısa ve geniş taneler. Pişirilmiş taneler daha nemli ve yumuşak olur ve uzun taneli pirince göre birbirine yapışma eğilimi daha fazladır.
  • Tatlı pirinç: Kısa, tombul, opak taneli pirinç. Pişirildiğinde pirinç şeklini kaybeder ve çok yapışkan ve glütenli olur.
  • Uzun taneli pirinç: Uzunluğu eninin dört veya baş katı olan uzun ve ince taneler. Pişirildiğinde tane tane, hafif ve yumuşak olur.

Dünya pirinç üretimi

Çeltik daha ziyade tropikal ve suptropikal iklim şartlarında, güney ve güneydoğu Asya ile Afrika'da yaygın olarak yetiştirilir.

Dünya Çeltik Üretimi - 2005
(milyon metrik ton)
Çin185
Hindistan129
Endonezya54
Bangladeş40
Vietnam36
Tayland27
Myanmar- Burma25
Pakistan18
Filipinler15
Brezilya13
Japonya11
Dünya Toplamı700
Kaynak:
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Mineraller ve vitaminler

100 g pişirilmemiş haşlanmış pirinçte mineral ve vitaminler:[1]

İsimİsim 2Miktar
mg
B1 vitaminitiyamin0,07
B2 vitaminibiboflavin0,049
Demir0,8
E vitamini0,11
Fosfor115
Kalsiyum28
Magnezyum25
Potasyum115
Sodyum5

Kaynakça

  1. "USDA (Rice, white, long-grain, regular, raw, unenriched)". 3 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2011.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.