Adıyaman

Yerleşimin eski adı Hısnımansûr (Mansur'un kalesi) olup, Cumhuriyet döneminde bugünkü adını almıştır. Adının 7. yüzyılda buraya gelen Emevî kumandanlarından Mansûr bin Ca'vene’den geldiği düşünülmektedir. Başka bir rivayete göre bu isim Abbâsî Halifesi Mansur’un adından gelmektedir.[1]

Uzun yıllar boyunca Hısnımansûr adıyla anılan şehrin içinde olduğu bölgede yerleşimin tarihi oldukça eski dönemlere kadar uzanmaktadır. Bölgede tarih boyunca Hitit, Hurri, Mitanni, Kummuh, Asur, Pers, Seleukos, Kommagene Krallığı ile Roma ve Bizans hakimiyeti görülmüştür. 7. yüzyıldan itibaren İslâm akınları bölgede görülmeye başlamış ve 670 yılında yerleşiminde içerisinde olduğu bölge Emevî hakimiyetine geçmiştir. Emevî kumandanlarından Mansûr bin Ca'vene tarafından bugünkü kale inşa ettirildi. 758'de Abbâsî egemenliğine geçen Hısnımansûr, 926-958 yılları arasındaki Hamdaniler döneminden sonra yeniden Bizans hakimiyetine geçti. 11. yüzyılda Türk akınlarına uğrayan yerleşim, ilk defa 1066’da Selçuklu kumandanı Gümüştekin tarafından alındı. Artuklu, Eyyûbî ve Selçuklu, İlhanlı, Akkoyunlu, Dulkadiroğulları ve Memlüklü hakimiyetinden sonra 1515 yılında Osmanlı egemenliğine geçti.

Osmanlı idaresinde 1519'da Maraş eyaletine bağlı sancak olan yerleşim, 1531 yılında Elbistan sancağına bağlı bir kaza haline getirildi. 1519 yılında yerleşimin ilk tahririnde 1000 civarında Müslüman nüfusun yanında yerleşimde 400 civarında da Gayrimüslim nüfus bulunmaktaydı. Hısnımansûr, 1563'te yeniden Maraş’a bağlandı ve uzunca yıllar bu konumda kaldı. Tanzimattan sonraki düzenlemede 1841'de kaza olan yerleşim, 1849'da Diyarbekir vilayetine bağlı bir sancak durumuna getirildi. 1859'da Malatya sancağına, 1883’te de Mamuret-ül-Aziz Vilayetine bağlandı. Cumhuriyet döneminde Hısnımansûr, 1923'ten 1954 yılına kadar Malatya’nın ilçesi olarak kaldı. 22 Haziran 1954'te Adıyaman ilinin kurulmasıyla merkez ilçe oldu.

Atatürk Barajı'nın büyük bir kısmı Adıyaman ili sınırları içerisinde yer alır.

Daha önceleri merkeze bağlı Esentepe köyü, 2004'te mahalleye dönüştü.[2]

• Malatya, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kahramanmaraş ve Gaziantep [24] Türkiye [25]

Vikikaynak'ta Adıyaman Türküleri ile ilgili metin bulabilirsiniz.

• Adıyaman Belediyesi
• Adıyaman Valiliği

• Nemrut Dağı
• Karakuş Tümülüsü
• Cendere Köprüsü
• Perre Antik Şehir Mezarlığı
• Eski Kahta-Yeni Kale
• Atatürk Barajı
• Şeytan Köprüsü
• Adıyaman Müzesi
• Oturakçılar Pazarı
• Demirciler Pazarı
• Tuz Hanı
• Ulucamii
• Kapcamii
• Musalla Camii
• Sugözü Mesire Alanı
• Beşpınar Vadisi Mesire Alanı