Dulkadiroğulları Beyliği

Dulkadiroğulları Devleti (Beyliği), II. Dönem Anadolu Beylikleri'den biridir. 1298-1522 yılları arasında Anadolu'nun güneyinde, Elbistan merkez olmak üzere kurulmuşlardır. Bir Türkmen Devletidir.[1] Dulkadiroğulları Oğuzlar'ın Bozok kolundan, Yıldız Han soyundan, Avşar, Beydilli, Kargın boyu'ndandır.[1] İlk reisi Zeyneddin Karaca Bey'dir.[1] Osmanlı İmparatorluğu ve Memlükler arasında mücadelelere neden olan devlet, Turnadağ Muharebesi'yle (1515) yıkılarak Osmanlı İmparatorluğu'na bağlandı.[2] Osmanlı sarayına çeşitli dönemlerde toplam beş adet gelin göndermiş olan Dulkadirli hanedanı böylece Osmanlı hanedanıyla akraba olmuştur. Yıldırım Beyazıd'ın eşi, Çelebi Mehmed'in eşi, II.Murat'ın annesi ve eşi, Fatih'in annesi, Fatih'in babaannesi ve Yavuz Sultan Selim'in annesi Dulkadir Sultanlarının kızlarıdır.[3] Dulkadiroğlu Devleti Osmanlı Devleti'ne bağlandıktan sonra Dulkadiroğlu Hanedanının şehzadeleri Osmanlı Devleti içinde Beylerbeyi, Sancakbeyi, Tımarlı Sipahi Alaybeyleri olarak önemli görevlerde bulunmuşlardır. Sultan Alaüddevle Bozkurt Han'ın oğlu Şehzade Şahruh Mehmed Bey'in torunu olan Şehzade Davut Bey 1580 yılında Kayseri Sancak Beyi olmuş 1610 yılına kadar bu görevde bulunmuştur. Davut Bey'in devlet görevi bittiğinde kendisine Has olarak Kayseri'nin 357 köyünü kapsayan, Tomarza, Bünyan, Develi, Sarız, Pınarbaşı, Akkışla ilçelerini de kapsayan Zamantı Bölgesi verilmiştir. Davut Bey'in Tımarlı Sipahi Alaybeyi olan oğulları bölgeyi Gülveren Köyü'nden yönetmişlerdir. Babadan oğula Osmanlı sarayından tasdikle devam eden bu görev  Sultan Abdülmecîd Hanın 19 Ocak 1841 fermanı ile kalan son tımarlı sipahileri tımarlarına ölene kadar sahip olmak şartıyla emekliye sevk etmesi ile Büyük Selçuklu döneminden beri Anadolu ve Ön Asya Türklüğünün idari ve askeri aristokrasisi ve bürokrasisini oluşturan tımarlı sipahi sınıfı resmen sona erdi. Bu bağlamda Gülveren'den bölgeyi yöneten Dulkadiroğlu Mehmed Sipahi Bey'in 1899 yılındaki ölümüne kadar bu görev sürmüş oldu. Bu tarihten sonra Asakiri Nimazı Şahane adı ile oluşturulan yeni bir askeri sistemde Dulkadiroğlu hanedanı mensupları askeri görevlerini bu çatı altında sürdürerek yönetimde oldular. Dulkadiroğlu Hanedanı mensuplarının Tımarlı Sipahi Alaybeyleri bölgede Alaybeyler Sipahiler olarak bilinmekle birçok mühim işlere imza atmışlardır. Bu hanedan Gülveren başta olmak üzere, Harsa, Bel ve Alaybeyli köylerinde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Soyları günümüzde de sürmektedir. Kırşehir, Kayseri, Malatya gibi illerde de bu hanedana bağlı aileler varlıklarını devam ettirmektedir.

Dulkadiroğulları Beyliği
1339-1515
Başkent Elbistan
Yaygın diller Türkçe
Hükûmet Monarşi
Bey  
 1337–1353
Zeyneddin Karaca Bey
 1465-1467, 1472-1480
Şah Budak Bey
 1480-1515
Alaüddevle Bozkurt Bey
Tarihçe  
 Kuruluşu
1339
 Dağılışı
1515
Öncüller
Ardıllar
Memlûk Sultanlığı
Osmanlı Devleti
Türk tarihi

Sultanlar

Bey Hüküm Süresi Notlar
Zeyneddin Karaca Bey1339-1353Beyliğin kurucusu.
Garseddin Halil Bey1353-1386
Şaban Süli Bey (Sevli Bey)1386-1398
Sadaka Bey1398-1399
Nâsıreddin Muhammed Bey1399-1442
Dulkadiroğlu Süleyman Bey1442-1454
Melik Arslan Bey1454-1465
Şah Budak Bey1465-1467
Şehsüvar Bey1467-1472
Şah Budak Bey1472-1480
Alaüddevle Bozkurt Bey1480-1515
Şehsüvaroğlu Ali Bey1515-1522Osmanlı beylerbeyi olarak hüküm sürdü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "Türk Tarihi". Türk Dünyası El Kitabı. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. 1992. ss. 302, 303, 304. ISBN 975-456-047-1. Bilinmeyen parametre |ilkyayıntarihi= görmezden gelindi (yardım);
  2. "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2009.
  3. [İ. Hakkı UZUNÇARŞILI: 1994, Osmanlı Tarihi, I. Cilt, Ankara.]
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.