Usain Bolt

Usain St. Leo Bolt (21 Ağustos 1986, Trelawny, Jamaika), altı Olimpiyat Altın Madalyası sahibi Jamaikalı kısa mesafe koşucusu. Bolt, 100 metre ile 200 metre dünya rekorlarının ve takım arkadaşlarıyla birlikte de 4 x 100 metre bayrak yarışı dünya rekorunun sahibidir. Ayrıca bu üç farklı yarışta, olimpiyat rekorlarının da sahibidir. 2008 Yaz Olimpiyatları'nda üç yarışta da altın madalya kazanarak, Carl Lewis'in 1984 Yaz Olimpiyatları'nda bu üç yarışta da altın madalya kazanmasından sonra, bunu başaran ilk sprinter olmuştur. Ayrıca üç yarışta birden olimpiyat rekoru kıran ilk sporcudur. 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'ndaki başarılarıyla, 100 m ve 200 m yarışlarında, dünya ve olimpiyat şampiyonluğunu elinde bulunduran ilk sporcu olmuştur.

Usain Bolt
Kişisel bilgileri
Doğumu 21 Ağustos 1986 (1986-08-21)[1]
Trelawny, Jamaika[2]
Boy 1.95 m (6 ft 5 in)[3]

Bolt ilk olarak, 2002 Dünya Gençler Atletizm Şampiyonası'nda 200 m yarışını kazanarak kendini göstermiştir. Bu birincilikle, şampiyonada altın madalya kazanan en genç sporcu olmuştur. 2004 yılında Carifta Oyunları'nda 200 metreyi 19.93 saniye ile koşarak 20 saniyenin altına inen ilk genç sporcu olmuştur ve Roy Martin'e ait olan dünya gençler rekorunu, saniyenin onda ikisi kadar geliştirmiştir. 2004 yılında profesyonel olan Bolt, ilk iki sezonunu sakatlıklarla geçirmesine rağmen 2004 Atina Olimpiyatları'na katılmıştır. 2007 yılında, 200 metreyi 19.75 ile koşarak, daha önce Donald Quarrie'ye ait olan Jamaika ulusal rekorunu kırmıştır. Mayıs 2008'de ise, 100 metreyi 9,72 ile koşarak dünya rekoru kırmıştır. 2008 Yaz Olimpiyatları'nda, 100 m ve 200 m yarışlarını dünya rekoru kırarak kazanmıştır. Bu şampiyonada, önce 100 metreyi 9.69'la koşarak, yine kendine ait olan 9.72 saniyelik rekoru kırmıştır, sonra da 200 metreyi 19.32 ile koşarak, Michael Johnson'ın 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda kırdığı rekoru geliştirmiştir. Pekin Olimpiyatları'ndan bir yıl sonra, Ağustos 2009'da düzenlenen 2009 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda, kendine ait olan 100 m ve 200 m dünya rekorlarını 9.58 ve 19.19 saniyelik dereceleri ile geliştirmiştir.[4] Bu rekorlar, tam otomatik zaman ölçümlerinin başlamasından bu yana en yüksek rekorlardır.[5]

Bolt, bu başarılarının ardından, 2009 yılında Laureus Yılın Erkek Sporcusu ödülünü kazanmıştır.[6] Kazandığı başarılardan dolayı, medya tarafından kendisine "Lightning Bolt" (Yıldırım Bolt) lakabı takılmıştır.[3]

Katıldığı üç olimpiyatta 100 metre, 200 metre ve 4x100 metre bayrak yarışında 9 kez Olimpiyat şampiyonluğu olan Bolt'un 25 Ocak 2017 yılında bir altın madalyası elinden alındı. Böylece üst üste üç olimpiyatta yapmış olduğu üçlemesi bozulmuş oldu. Bunun nedeni takım arkadaşı Nesta Carter'ın kanında yasak doping olan metilheksaamin maddesinin bulunması oldu. Sonuçta, Bolt dahil olmakla, Jamaika takımının tüm üyelerinin 2008 Pekin olimpiyat oyunlarında 4 x 100 metre bayrak yarışında kazandıkları altın madalya ve rekor kaldırıldı.

12 Ağustos 2017 tarihinde Bayrak yarışı finalinde Usain Bolt, Omar Mcleod, Julian Forte ve Yohan Blake'den oluşan Jamaika ise yarışı tamamlayamadı. Son 100 metreyi koşan olimpiyat ve dünya şampiyonu rekortmen atlet Usain Bolt, sakatlanarak yarışı yarıda bıraktı.

İlk yılları

Bolt, 21 Ağustos 1986 tarihinde Trelawny şehrinin Sherwood kasabasında dünyaya gelmiştir.[7] Ebeveynleri Jennifer ve Wellesley Bolt ile büyüyen Bolt'un, Sadeeki adında bir erkek kardeşi[8] ve Sherine adında da bir kız kardeşi vardır.[2][9] Ailesi kırsal bir bölgede bakkal işletirken, o da kardeşiyle birlikte caddelerde kriket ve futbol oynardı.[10] Daha sonraları, "Küçükken, spordan başka bir şey düşünemiyordum." demiştir.[11]

Çocukken, Waldensia İlköğretim Okulu'na kaydoldu. Her yıl onun kasabasında yapılan ulusal ilköğretim okulları yarışmalarındaki koşulara katılmasıyla, sprinter özelliği ilk kez ortaya çıkmaya başladı.[3] 12 yaşına kadar, okulunda 100 metre mesafeyi en hızlı koşan öğrenci olmuştur.[12]

Daha sonra, William Knibb Memorial Lisesi'ne girmiştir. Burada başka sporlarla ilgilenmeye devam etmiştir. Ancak kriket hocası onun hızının farkına varır ve atletizm organizasyonlarında kendisini denemesi için onu ikna eder.[13] Olimpiyatlarda yarışmış eski 100 metreci Pablo McNeil[14] ve Dwayne Barrett, Bolt'un hocası olurlar ve atletik yetenekleri geliştirmek için onu yetiştirirler. Okulun, eski öğrencileriyle başarılı bir atletizm geçmişi vardır. Michael Green'de bu öğrencilerden biridir.[3] Bolt ilk madalyasını, senede bir kez yapılan liseler arası şampiyonada, 2001 senesinde alır. 200 metreyi 22.04 saniyelik dereceyle koştuğu bu organizasyonda gümüş madalya kazanmıştır.[3] Yakın bir zamanda McNeil'in, Bolt'un baş antrenörü olmasıyla, zevkli ve olumlu bir ortaklık oluştu. Buna rağmen, Bolt'un onun antrenmanlarına rağmen kendini ortaya koyamamasından dolayı, McNeil ara sıra hayal kırıklığına uğramıştır.[14]

Kariyeri

Usain Bolt 2002 yılında, daha sadece 15 yaşındayken Kingston'da kendi halkının önünde 200 metrede gençlerde dünya şampiyonu olduğunda uluslararası alanda dikkat çekti. 2003 yılında dünya gençler şampiyonu olduktan bir hafta sonra, gençler dünya rekorunu kırdı. Takip eden yıl Bolt 19,93 ile bugün de hala geçerli olan gençler dünya rekorunu kırdığında, 200 metreyi 20 saniyenin altında koşan ilk ve şu ana kadar tek genç sporcu oldu. Diğer yandan önceki sezondan gelen sakatlığının etkisiyle oyunlar sürerken ayrıldığı 2004 Atina'daki olimpiyat oyunları onun için hayal kırıklığı ile cereyan etti.

2003'te Helsinki'de dünya şampiyonasında Bolt büyük bir şampiyonada ilk kez finale ulaştı, bununla birlikte final esnasında sakatlanarak bitiş çizgisini aksayarak geçti. 2006'daki Lozan'da Athletissima turnuvasında en iyi derecesini 19,88 ile geliştirdi ki bu, vatandaşı Donald Quarrie'nin ülke rekorunun sadece 0,02 saniye üzerinde kalır.

2007 yılındaki ülke şampiyonasında 200 metrede 19,75 koşan Bolt bu rekoru nihayetinde kırar. Ayrıca bu zaman, onu dünya çapında Tyson Gay ve Walter Dix'den sonra yılın en hızlı üçüncü koşucusu yapar. Bolt, 2007 yılında 100 ve 400 metrede 10,03 ve 45,28 ile parlak sonuçlar elde eder.

Osaka'daki 2007 Dünya Atletizm Şampiyonası'nda henüz genç kariyerinde o zamana kadarki en büyük başarısını elde eder ve 200 metrede Tyson Gay'in ardından 19,91 ile gümüş madalya kazanır. İki gün sonra ülke rekoru kırdıkları 4 × 100 m bayrak yarışında yine gümüş madalya kazanır.

3 Mayıs 2008 tarihinde 100 metrede 9,76 saniye derece elde eder ki bu sadece yılın en iyi derecesi olmayıp, bu aynı zamanda normal rüzgâr şartlarında tüm zamanların bu mesafedeki en iyi de ikinci zamanıdır. Bununla kendi en iyi zamanını 0,27 saniye geliştirmiştir.

New York'taki Reebok Grand Prix'nde 31 Mayıs 2008 tarihinde Bolt ve dünya şampiyonu Tyson Gay'ın bir araya geldiği 100 metre yarışında vatandaşı Asafa Powell'a ait dünya rekorunu saniyenin yüzde ikisi bir zamanla kırar. Arkadan saniyede 1,7 metre kuvvetle esen normal rüzgâr altında 9,72 saniyede koşmuştur.[15]

16 Ağustos 2008 tarihinde Pekin'deki 2008 Yaz Olimpiyatları Usain Bolt 100 metre finalinde 9.69 saniye derecesi ile dünya rekorunu yeniler. Böylece sprint mesafelerinde altın kazanan ilk Jamaikalı olur. Bitiş çizgisine daha 30 metre varken Bolt temposunu düşürerek kollarını açmış, muhtemelen daha da büyük bir rekordan olmuştur.[16]

30 Nisan 2009 tarihinde ülkesi Jamaika'nın başkenti Kingston'da geçirdiği trafik kazası sonrası sol ayağına diken batması sonucu hafif şekilde yaralanmıştır. 19 Mayıs 2009'da Manchester’da 26 yıllık 150 metre rekorunu tarihe gömdü. Geçirdiği trafik kazasının ardından ilk kez yarışan ünlü sprinter, İtalyan Pietro Mennea’nın 1983 yılında kırdığı 14.80 saniyelik 150 metre dünya rekorunu 14,35 saniyeye indirdi. Yarışta Marlon Devonish ikinci oldu. 2009 Dünya Atletizim Şampiyonasında 9,69'luk rekoru 9,58 saniyeye çekerek, 9,60'ın altına indirilemez denen rekora imza attı ve tekrar birincilik madalyasını aldı. 3 gün sonra ise 200 metre yarışında kendisine ait olan 19,30'luk dünya rekorunu 19,19'a çekti ve altın madalyanın sahibi oldu. Bu sonuçla 100 ve 200 metrede peş peşe hem olimpiyat hem de dünya şampiyonası dublesi yapan ilk atlet oldu.

15 Ağustos 2016 Tarihinde Rio'daki Yaz Olimpiyatlarında 100 Metre finalinde 9.81'lik derecesiyle Altın madalyayı alarak,Olimpiyatlar tarihinde üst üste 3.kez 100 metre erkeklerde altın madalya kazanan tek sporcu olarak tarihe geçti.

Başarıları

Usain Bolt, 16 Ağustos 2008 tarihinde 2008 Pekin Olimpiyatları'nda 100 metre dünya rekorunu kırdıktan sonra seyircileri selamlarken.
Yıl Turnuva Yer Sonuç Mesafe Zaman (Saniye)
2002 Dünya Gençler Şampiyonası Kingston, Jamaika 1. 200 metre 20.61
2002 Dünya Gençler Şampiyonası Kingston, Jamaika 2. 4 × 100 m bayrak 39.15 (UGR)
2002 Dünya Gençler Şampiyonası Kingston, Jamaika 2. 4 × 400 m bayrak 3:04.06 (UGR)
2003 Dünya Yıldızlar Şampiyonası Sherbrooke, Kanada 1. 200 metre 20.40
2004 CARIFTA Oyunları Hamilton, Bermuda 1. 200 metre 19.93 (DGR)
2005 Orta Amerika ve Karayipler Atletizm Şampiyonası Nassau, Bahamalar 1. 200 metre 20.03
2006 IAAF Dünya Atletizm Finali Stuttgart, Almanya 3. 200 metre 20.10
2006 IAAF Dünya Kupası Atina, Yunanistan 2. 200 metre 19.96
2007 Dünya Atletizm Şampiyonası Osaka, Japonya 2. 200 metre 19.91
2008 Reebok Grand Prix New York, ABD 1. 100 metre 9.72 (DR)
2008 Pekin Olimpiyatları Pekin, Çin 1. 100 metre 9.69 (DR) (OR)
2008 Pekin Olimpiyatları Pekin, Çin 1. 200 metre 19.30 (DR) (OR)
2008 Pekin Olimpiyatları Pekin, Çin Diskalifiye 4 × 100 m bayrak 37.10 (DR) (OR)
2009 Dünya Atletizm Şampiyonası Berlin, Almanya 1. 100 metre 9.58 (DR)
2009 Dünya Atletizm Şampiyonası Berlin, Almanya 1. 200 metre 19.19 (DR)
2009 Dünya Atletizm Şampiyonası Berlin, Almanya 1. 4 × 100 m bayrak 37.31 (ŞR)
2011 Dünya Atletizm Şampiyonası Daegu, Güney Kore 1. 200 metre 19.40 (SR)
2011 Dünya Atletizm Şampiyonası Daegu, Güney Kore 1. 4 × 100 m bayrak 37.04 (DR)
2012 Londra Olimpiyatları Londra, İngiltere 1. 100 metre 9.63 (OR)
2012 Londra Olimpiyatları Londra, İngiltere 1. 200 metre 19.32
2012 Londra Olimpiyatları Londra, İngiltere 1. 4 × 100 m bayrak 36.84 (DR)
2013 Dünya Atletizm Şampiyonası Moskova, Rusya 1. 100 metre 9.77
2013 Dünya Atletizm Şampiyonası Moskova, Rusya 1. 200 metre 19.66
2013 Dünya Atletizm Şampiyonası Moskova, Rusya 1. 4 × 100 m bayrak 37.36
2015 Dünya Atletizm Şampiyonası Pekin, Çin 1. 100 metre 9.79
2015 Dünya Atletizm Şampiyonası Pekin, Çin 1. 200 metre 19.55
2015 Dünya Atletizm Şampiyonası Pekin,Çin 1. 4 × 100 m bayrak 37.36
2016 Rio Olimpiyatları Rio,Brezilya 1. 100 metre 9.81
2016 Rio Olimpiyatları Rio,Brezilya 1. 200 metre 19.78
2016 Rio Olimpiyatları Rio,Brezilya 1. 4 x 100 m bayrak 37.27
2017 Dünya Atletizm Şampiyonası Londra, Birleşik Krallık 3. 100 metre 9.95

PR Pist rekoru | ŞR Şampiyona rekoru | UR Ulusal rekor | OR Olimpiyat rekoru | KR Kişisel rekor | SR Sezonun en iyi derecesi | EDR Eski dünya rekoru (önceki zamanlarda) | DR Dünya rekoru

Kaynakça

  1. ""Usain Bolt IAAF profile" (İngilizce)". IAAF. 20 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  2. Helps, Horace (2008-08-16). ""Bolt's gold down to yam power, father says" (İngilizce)". Reuters. 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  3. Lawrence, Hubert; Samuels, Garfield (2007-08-20). ""Focus on Athletes - Usain Bolt" (İngilizce)". Focus on Athletes (IAAF). 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  4. Hersh, Phillip (2009-08-20). ""Usain Bolt smashes world record in the 200" (İngilizce)". Los Angeles Times. 26 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  5. Farhi, Paul (2009-08-21). ""Jamaican Sprinters Such as Usain Bolt Quickly Reshape Nation's Identity" (İngilizce)". Washington Post. 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  6. ""Fastest man on Earth Usain Bolt wins Laureus World Sportsman of the Year Award" (İngilizce)". Laureus. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2009.
  7. Ferdinand, Rio (2009-02-01). ""Local heroes: Usain Bolt" (İngilizce)". The Observer. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  8. Foster, Anthony (2008-11-24). ""Bolt tops them again" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  9. Layden, Tim (2008-08-16). ""The Phenom" (İngilizce)". Sports Illustrated. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  10. Sinclair, Glenroy (2008-08-15). ""Bolts bonded" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  11. Longmore, Andrew (2008-08-24). ""Brilliant Usain Bolt is on fast track to history" (İngilizce)". The Times. 15 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  12. Frater, Adrian (2008-08-05). ""Bolt's Sherwood on 'gold alert'" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  13. Williams, Ollie (2008-08-05). ""Ten to watch: Usain Bolt" (İngilizce)". BBC Sport. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  14. Luton, Daraine (2008-08-18). ""Pablo McNeil - the man who put the charge in Bolt" (İngilizce)". Jamaica Gleaner. 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2009.
  15. Die Presse (Avusturya gazetesi): Jamaikaner Bolt lief neuen 100-Meter-Weltrekord 9 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1 Haziran 2008
  16. Usain Bolt gewinnt Sprintfinale mit Weltrekord welt.de, 16 Ağustos 2008

Dış bağlantılar

Rekorlar
Önce gelen
Asafa Powell
Erkekler 100 metre Dünya Rekoru Sahibi
31 Mayıs 2008 - Günümüz
-
Önce gelen
Michael Johnson
Erkekler 200 metre Dünya Rekoru Sahibi
20 Ağustos 2008 - Günümüz
-
Ödüller
Önce gelen
Asafa Powell
Christopher Gayle
Jamaika'da Yılın Erkek Sporcusu
2008, 2009
2011
Sonra gelen
Christopher Gayle
-
Önce gelen
Asafa Powell
CAC Yılın Erkek Atleti
2008
-
Önce gelen
Tyson Gay
Track & Field  Yılın Erkek Atleti
2008, 2009
Sonra gelen
David Rudisha
Önce gelen
Tyson Gay
David Rudisha
IAAF Dünyada Yılın Atleti Ödülü
2008, 2009
2011
Sonra gelen
David Rudisha
-
Önce gelen
Roger Federer
BBC Yılın Yabancı Sporcusu Ödülü
2008, 2009
Sonra gelen
Rafael Nadal
L'Équipe Şampiyonlar Şampiyonu
2008, 2009
Laureus Yılın Erkek Sporcusu
2009, 2010
Önce gelen
Tyson Gay
ESPY En İyi Atletizm Sporcusu Ödülü
2009
Sonra gelen
Tyson Gay
Önce gelen
Lorena Ochoa
ESPY En İyi Uluslararası Sporcu Ödülü
2009
Sonra gelen
Lionel Messi
Başarılar
Önce gelen
Asafa Powell
Sezonun en iyi 100 metre erkekler performansı
2008, 2009
Sonra gelen
Tyson Gay
Önce gelen
Tyson Gay
Sezonun en iyi 100 metre erkekler performansı
2011
-
Önce gelen
Tyson Gay
Sezonun en iyi 200 metre erkekler performansı
2008, 2009, 2010
Sonra gelen
Yohan Blake
Olimpiyat Oyunları
Önce gelen
Veronica Campbell-Brown
 Jamaika için Bayrak Taşıyıcı
Londra 2012
-
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.