Lozan

Lozan (Lausanne), İsviçre'de, Fransızca konuşulan “Suisse Romande” veya “Romandie“ kısmında olup Vaud kantonunun başkentidir ve aynı zamanda "District de Lausanne" merkezidir. Lozan Cenevre Gölü kıyısındadır. Cenevre kentine 60 km uzaklıktadır, kuzeyinde Jura dağları ve gölün karşı tarafında da Évian-les-Bains (Fransa) bulunmaktadır. Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923'te Lozan'da Beau-Rivage Palace'da imzalanmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)'nin merkezi buradadır. Lozan çevresinde şarap üretilmektedir.

Lozan
Şehir
Lausanne

Arma

Lozan Şehri ve Waud Kantonu
Lozan
Lozan'nin İsviçre'deki konumu.
İdare
  Tür Belediye
Yüzölçümü
  Toplam 41,37 km² (1.597 mil²)
Rakım 495 m (1.624 ft)
En yüksek nokta 929,4 m (30.492 ft)
En alçak nokta 372 m (1.220 ft)
Nüfus
 (31 Aralık 2011)Nüfus Tahmini
  Toplam 129.383
  Yoğunluk 3.127/km² (8.090/mil²)
Zaman dilimi UTC+01.00 (OAZD)
  Yaz (YSU) UTC+02.00 (OAYZD)
Resmî site
www.lausanne.ch

Tarihçe

Daha önceleri Keltlerin yerleşim alanı olan, bugün ise Vidy ve Ouchy semtlerinin bulunduğu göl kenarındaki bölgeye Romalılar tarafından bir askeri kamp kurulmuş ve buraya Lousanna adı verilmiştir. Bu bölgenin yukarısında 'Lausodunon' ya da 'Lousodunon' adıyla bilinen bir kale bulunmaktaydı. İmparatorluğun yıkılmasından sonra güvenliğin azalması, Lozan'ı tepelik olduğu için savunması daha kolay olan şimdiki merkezine taşınmaya zorladı. Zamanla bir şehir haline dönüşen Lozan, Savoya Dükalığı ve Lozan piskoposu tarafından idare edilmekteydi. Şehir, 1536'den 1798'a kadar Bern hakimiyeti altında kalmıştır. Bu dönemde, katedraldeki asma halılar gibi birçok değerli eşya ve hazine kalıcı olarak uzaklaştırılmıştır. Napolyon savaşları esnasında şehrin statüsü değişir. 1803'te yeni kurulan Vaud kantonunun başkenti olur ve bu kanton İsviçre Federasyonuna katılır. 1950'lerden 1970'lere kadar çok sayıda İtalyan şehre göç eder, çoğunlukla Renens mahallesine yerleşirler ve yerel yemek tarzlarının değişmesine sebep olurlar.

Lozan çok sakin bir şehirdir, 1960'ların sonu 1970'lerin başında bazı protestolarda gençler polisle çatışırlar; bu da 'Lausanne bouge' (Lozan kımıldıyor) mottosunu doğurur. Bundan sonraki en önemli protesto yüksek sinema ücretlerine karşı yapılmıştır ve ondan sonra şehirde bir daha olay olmaz, şehir gürültüsüz ve sakin olan kendi haline döner.

Uluslararası Olimpiyat Komitesi 1992'de kış olimpiyatlarının Lozan'da yapılmasının kabulu için halk oylaması düzenlediğinde, Lozanlılar beklenmedik bir karar verip reddeder. Şehrin önde gelenleri sonucun 'evet' olacağına o kadar emindirler ki, önceden hazırladıkları şampanya törenini iptal etmek zorunda kalırlar.

Coğrafyası

Lozan bölgesinin en önemli coğrafi özelliği Cenevre Gölü'dür (Fransızca Lac Léman). Lozan İsviçre platosunun güney yokuşunda inşaat edilmiştir, Ouchydeki göl kenarı ile Epalinges ve Le Mont-sur-Lausannea bitişik kuzey kenarı arasında 500 metrelik bir yükseklik farkı vardır. Lozan çarpıcı bir göl manzarasına sahiptir.

Genel güney yokuş düzenlemesi ile beraber, şehrin merkezine eski bir ırmak Flon'un yatağı bulunur, ırmağın üstü 19uncu yy'de kapatılmistır. Eski ırmak şehrin ortasında geçen bir uçurum oluşturur, şimdiki Rue Centrale sokağını takip eder ve üzerinden birbirine yakın semtleri bağlamak için birçok köprü geçer.

Ziyaretçilerin şehrin hangi seviyesinde olduklarını ve nereye gitmek istediklerini anlamak için yükseklik farkını göze almaları gerekir, aksi takdirde kendilerini gitmek istedikleri sokağın 10 metre altında veya üstünde bulabilirler. Flon aynı zamanda uçurumun içinde bulunan Metro istasyonun ismidir.

Lozan'ın yanında Lavaux (doğu taraf) ve la Côte (batı taraf) adındaki şarap üretim bölgeleri bulunur .

Demografi

Belediye sınırları içinde devamlı ikamet edenlerden oluşan Lozan nüfusu (31 Aralık 2011 nüfus tahmini itibarıyla) 129,383 kişi olup nüfus yoğunluğu 3,127 kişi/km2dur. Böylece belediye sınırları içinde Lozan nüfus itibarıyla İsviçre'nin dördüncü büyük şehri olmaktadır. Varoşları ile birlikte Lozan (grand Lausanne) nüfusu 336,400 kişiye ulaşır.[1] Lozan-Cenevre büyük metropoliten bölgesinin nüfusu ise 1.2 milyon kişiyi aşkındır.

Belediye sınırları içinde Lozan şehrinin nüfus sayımı verilerine göre tarihsel nüfus gelişmesi şu grafik ve tabloda özetlenmiştir:[2]

Belediye sınırları içindeki Lozan şehri nüfusunun değişik konuşma dilleri; bağlı oldukları din ile mezhep ve İsviçreli olup olmadıkları itibarıyla sınıflandırılmasının tarihsel gelişmesi şu "Tarihî Nüfus Verileri" tablosunda incelenebilir:[2]

Ulaşım

Lozan'ın yeni m² metrosunu 1/10 ölçüdeki maketi, Paris hat 14 ile aynıdır.

Toplu taşıma

Toplu Taşıma Lozan'da otobüs ve metro'yu kapsar (bunları işleten şirket http://www.t-l.ch/ 19 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)dir, ulusal ve bölgesel tren hatları (CFF, http://www.leb.ch/24+Şubat+2011+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi.), gemiler ise (http://www.cgn.ch/4+Mart+2000+tarihinde+Wayback+Machine+sitesinde+arşivlendi. tarafında işletilir). Şehiriçindeki toplu taşima araçların çoğu trolleybusdur.

Lozan 2008'de m² hatın açılışı ile İsviçrenin lastikli metrosu olan ilk şehri olacaktır. Taşıt Paris Metro Line 14'nin bir kısa versiyonu olacaktır.

Karayolları

Lozan doğusunda A1 otoyoluna (Cenevre - Zürih ekseni) ve kuzey ve doğusunda A9 (İtalyaya gider)a bağlıdır, iki otoyol şehrin kuzeybatısında çatallaşır.

Eğitim

Lozan, bilhassa turizm ve mühendislik alanlarında dünya çapında önder olan öğretim müesseselerine sahiptir,

Kültür

Notre-Dame de Lausanne Katedrali
Cenevre Gölüne bakan Proménade d'Ouchy, Lozan

Orchestre de Chambre de Lausanne ve Ensemble Vocal de Lausanne farklı çeşitli müzik faaliyetleri gösterirler. Ensemble Vocal'ın yönetmenliğini uzun zamandır Michel Corboz yapar.

Her yaz, "Şehir festivali" ya da "Festival de la Cite" haziranın başında düzenlenilir. Film festivalları da vardır, Bach festivali "Le Festival et Concours Bach de Lausanne" hep "La Nuit de Musées" (Müzeler gecesinden) sonra sonbaharda yer alır.

Lozan'da Béjart Ballesini ağırlar, biraz da alternatif kültür de bulunur.

Müzeler

Lozan'da çok müze vardır:


Resimler

Geceleyin Lozan Panoramasi. Sauvabelin Park'ından
Lozan havadan

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.