Naim Süleymanoğlu

Naim Süleymanoğlu (Bulgaristan'da değiştirilen adı: Naum Şalamanov; 23 Ocak 1967, Kırcaali - 18 Kasım 2017, İstanbul), Bulgaristan Türkü halterci. Birçok otoriteye göre tüm zamanların en iyi haltercisi olarak kabul edilir.[1][2] Yapıca ufak tefek ancak çok güçlü olması nedeniyle Cep Herkülü olarak anılır. Allah rahmet eylesin

Naim Süleymanoğlu
Naim Süleymanoğlu
Kişisel bilgileri
Takma ad(ları) Cep Herkülü
Milliyeti Türk
Doğumu 23 Ocak 1967(1967-01-23)
Kırcaali, Bulgaristan HC
Ölümü 18 Kasım 2017 (50 yaşında)
Ataşehir, İstanbul, Türkiye
Boy 1,47 m (4 ft 10 in)
Spor
Ülke Bulgaristan (1983-1986)
Türkiye (1986-2017)
Spor Olimpik halter
Yarışma(lar) Olimpiyat Oyunları
Dünya Halter Şampiyonası
Avrupa Halter Şampiyonası
Profesyonel olduğu yıl 1983-2000
Başarıları ve şampiyonlukları
En iyi dereceleri Koparma: 152.5 kg (1988, GDR)
Silkme: 190,0 kg (1988, GDR)
Toplam: 342.5 (1988, GDR)

Halter kariyeri

Haltere 1977'de, dokuz yaşındayken başladı. On beş yaşındayken Brezilya'da düzenlenen Dünya Gençler Halter Şampiyonası'nda iki altın madalya alarak şampiyon oldu. On altı yaşında rekor kırarak yine şampiyon oldu. Böylece halter tarihinde en genç dünya rekortmeni unvanını aldı. Kariyeri boyunca üç Olimpiyat Altın madalyası, yedi Dünya Şampiyonluğu ve altı Avrupa Şampiyonluğu vardır. Tam 46 kere dünya rekoru kırmıştır. 1984 yılında (16 yaşındayken), silkme kategorisinde vücut ağırlığının üç katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.[3]

1983-1986 arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 olmak üzere tam altmış üç rekor kırarken, yine bu dönemde dünya ve Avrupa şampiyonalarında 52, 56 ve 60 kilolarda şampiyonluklar yaşadı. 1984, 1985 ve 1986'da dünyada yılın haltercisi seçildi. 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na Bulgaristan'ın da Sovyet'lerle boykota katılması nedeniyle katılamadı. Bu dönemde Bulgar Hükûmetinin Soya dönüş operasyonu kapsamında Türk isimlerini yasaklaması nedeniyle adı Naum Şalamanov olarak değiştirildi.

Bulgaristan'daki bu baskılardan kurtulmak ve Türkiye adına müsabakalara katılmak için 1986'da Melbourne'de düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası'nda Türkiye büyükelçiliğine sığınarak Türkiye'ye iltica etti. Türkiye'ye ilticasında ve getirilmesinde bizzat Turgut Özal devreye girdi.

Naim Süleymanoğlu çok ağır sporları sebebiyle 18 Kasım 2017 günü tedavi gördüğü hastanede kalp krizinden ölmüştür.[4]

1988 Seul

1988 Seul Olimpiyatları'na Türkiye adına katılabilmesi için Türk hükûmetince Bulgaristan'a 1 milyon 250 bin dolar ödenerek gerekli izin alındı. Bu olimpiyatlarda Süleymanoğlu 60 kg koparmada sırasıyla 145, 150,5 ve 152,5 kg; silkmede 175, 188,5 ve 190 kg; toplamda da 320 kg, 339 kg ve 342,5 kg kaldırdı ve altı dünya, dokuz olimpiyat rekoru kırarak muhteşem bir zafer elde etti ve böylece Türkiye'ye olimpiyatlar tarihinde güreş dışında ilk altın madalya kazandıran sporcu oldu. Silkmede kaldırdığı kendi ağırlığının üç katından 10 kilogram fazla olan 190 kg ile ve bunu başaran dünyadaki tek kişi olarak tarihe adını yazdırdı. Dünya üzerinde bu başarıyı tekrarlayan başka bir halterci hâlen çıkmamıştır.

1992 Barselona

1992 Barselona Olimpiyatları'nda rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağladı ve altın madalyayı çok rahat kazandı. Aynı yıl Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından “Dünyanın En İyi Sporcusu” seçildi.

1996 Atlanta

1996 Atlanta Olimpiyatları'nda 64 kiloda 4 dünya rekoru kırarak 3. kez olimpiyatlarda madalya kazanarak tarihe geçti.

2000 Sidney

2000 Sidney Olimpiyatları'nda artık 33 yaşında olması ve sakatlığı nedeniyle 3 kaldırışta sıfır çekerek başarı gösteremedi.

1993 Melbourne

1993 Dünya Şampiyonası'nda 3 altın madalya kazanırken 2 kez de dünya rekoru kırdı.

1994 İstanbul

İstanbul'da yapılan Dünya Halter Şampiyonası'nda ilk kez Türk Seyircisi önüne çıktı. Sakat olmasına rağmen 3 dünya rekoru kırarak üç altın madalya kazandı.

1995 Avrupa halter şampiyonasında yine sakat olmasına rağmen 1 altın, 2 gümüş kazanarak Türkiye’nin takım halinde birinci olmasında önemli katkı sağladı.

1995 Guangzhou

Çin'de yapılan dünya şampiyonasında sakatlığı devam ediyordu ve 3 altın madalya kazandı.

1988 Cardiff

1988'de Avrupa Halter Şampiyonası'na Türkiye adına katıldı ve üç altın madalya kazandı.

1994 Varşova

1994'te Bulgaristan'da yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda sadece üç kaldırış yaparak üç dünya rekoru kırdı.

Naim Süleymanoğlu, Uluslararası Halter Federasyonu'nun Aralık 2000'de Atina'da toplanan kongresinde asbaşkanlığa seçildi.

Madalyalar

Yıl Yer Ağırlık Koparma (kg) Silkme (kg) Toplam Sıra
1 2 3 Sıra 1 2 3 Sıra
Olimpiyat Oyunlar
1988 Seul, Güney Kore60 kg145150,5152,51175,0188,51901342,5
1992 Barselona, İspanya60 kg142,51531531170177,5-1320
1996 Atlanta, Amerika Birleşik Devletleri64 kg145147,5147,51180185187,52335
2000 Sidney, Avustralya62 kg145145145-------
Dünya Şampiyonası
1983 Moskova, Sovyetler Birliği56 kg130160290
1985 Sodertalje, İsveç60 kg142,5180322,5
1986 Sofya, Bulgaristan60 kg147,5187,5335
1989 Atina, Yunanistan60 kg140145-172,5172,5192,5317,5
1991 Donaueschingen, Almanya60 kg135137,5140165172,5180310
1993 Melbourne, Avustralya64 kg140145-175177,5-322,5
1994 İstanbul, Türkiye64 kg142,5145147,5175181182,5330
1995 Guangzhou, Çin64 kg145145147,5180185-327,5
Avrupa Şampiyonası
1994 Sokolov, Çek Cumhuriyeti64 kg145180325
1995 Varşova, Polonya64 kg142,5182,5325
2000 Sofya, Bulgaristan62 kg140142,5142,51701751814310

Başarıları

  • İlk dünya rekorunu kırdığında sadece on beş yaşındaydı.
  • 1984, 1985 ve 1986 yıllarında dünyada yılın haltercisi seçildi.
  • 1988 Seul, 1992 Barcelona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları olmak üzere üç kez olimpiyat şampiyonu oldu.
  • Yedi kez dünya şampiyonu oldu, kırk altı dünya rekoru kırdı.
  • Kendi kilosunun üç katından 10 kilo fazlasını kaldıran tek sporcu olarak tarihe geçti.
  • Spor otoritelerine göre tüm zamanların en iyi haltercisi seçildi.
  • 1988 yılında Time dergisine kapak oldu.
  • 1988 Seul Olimpiyatları'nda 60  kg'da, silkmede 190 kg kaldırarak dünya rekoru kırdı.
  • 1988 yılında Seul Olimpiyatları'nda altı dünya, dokuz olimpiyat rekoru kırarak büyük bir zafer kazanmıştır.
  • Türkiye'ye olimpiyatlarda güreş dışında ilk altın madalyasını kazandıran sporcudur.
  • 1992 yılında Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından “Dünyanın En İyi Sporcusu” seçildi.

Siyasi kariyeri

Naim Süleymanoğlu; 2004 yerel seçimlerinde MHP'den Büyükçekmece'nin Kıraç Belediyesi Başkanı adayı, 2007 genel seçimlerinde yine MHP'den İstanbul milletvekili adayı olmuştur ancak ikisinde de seçilememiştir.

Özel yaşamı

23 Ocak 1967'de Bulgaristan'da dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu, haltere 1977'de başladı. 15 yaşında iken Brezilya'da düzenlenen dünya gençler halter şampiyonasında 52 kiloda iki altın madalya alarak şampiyon oldu. On altı yaşında rekor kırarak yine şampiyon oldu. Böylece halter tarihinde en genç dünya rekortmeni unvanını aldı.

1983 yılında Viyana'da yapılan turnuvada, 56 kiloda dünya rekorlarını sırası ile koparmada 130.5, silkmede 165 ve toplamda da 295 kilo olarak kırdı. Daha sonra bu rekorlarını yine kendisi kırdı. 1986 yılında dünya şampiyonasında 60 kilo kategorisinden katıldı ve toplamdaki rekorunu 335 kiloya çıkararak dünya şampiyonu oldu. 1988 Seul Olimpiyatları'nda ise yine 60 kilo kategorisinde muhteşem rekorlar kırdı (toplam 342,5 kg). Naim Süleymanoğlu'nun Seul'daki muhteşem başarısı ile Türkiye'ye olimpiyatlarda güreş dışında ilk altın madalya kazandıran sporcu oldu.

1984, 1985 ve 1986'da dünyada, yılın haltercisi seçildi. 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na, Bulgaristan'ın da Sovyetler Birliği'nin yanında boykota katılması nedeniyle katılamayan Süleymanoğlu, ülkesindeki baskılardan kurtulmak için, 1986 senesinde, Melbourne, Avustralya'da düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası'nda bir süre ortadan kaybolan ve daha sonra 11 Aralık'ta ortaya çıktığında, Türk büyükelçiliğine sığınarak Türkiye'de yaşama ve Türk Milli Takımı adına karşılaşmalara çıkma talebinde bulunan sporcu, talebinin kabul edilmesinin ardından, Naim Süleymanoğlu adını aldı.

1992 Barcelona Olimpiyatları'nda, rakiplerine karşı ezici üstünlük sağlayarak yurda altın madalyayla dönen Naim Süleymanoğlu, yine o sene Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından "Dünyanın En İyi Sporcusu" seçildi. 1993 Dünya Şampiyonasında üç altın madalya kazanmasının yanı sıra, iki de dünya rekoru kıran halterci, 1994'te Bulgaristan'da yapılan, Avrupa Halter Şampiyonası'nda da sadece üç kaldırış yaparak üç dünya rekoru kırdı.

Çin'de yapılan dünya şampiyonasında sakatlığı devam ediyordu ve üç altın madalya kazandı. Naim Süleymanoğlu, Uluslararası Halter Federasyonu'nun Aralık 2000'de Atina'da toplanan kongresinde asbaşkanlığa seçildi.

Ölümü

Naim Süleymanoğlu'nun Edirnekapı Şehitliği'nde bulunan kabri

Siroza bağlı karaciğer yetmezliğinden dolayı tedavi gören Süleymanoğlu'na 6 Ekim 2017'de ameliyatla karaciğer nakli yapıldı.[5] Nakil sonrası beyin kanamasına bağlı ödem nedeniyle beyin ameliyatına alınan Süleymanoğlu'nun hayati tehlikesinin devam ettiği açıklandı.[5] O günden itibaren yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Naim Süleymanoğlu 18 Kasım 2017 tarihinde ölmüş, cenazesi 19 Kasım 2017 Pazar günü Fatih Camii'nden kaldırılarak Edirnekapı Şehitliği'nde defnedilmiştir.

4 Temmuz 2018'de, Süleymanoğlu'nun mezarı açıldı ve DNA testi yapılabilmesi için örnek alındı.[6]

Anısına

25 Ekim 2019 tarihinde gösterime giren Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu sinema filminde hayatı anlatıldı. Filmde Naim Süleymanoğlu'nu Hayat Van Eck canlandırdı.[7][8][9] Gösterime girdikten on ay sonra internet film portalı Netflix'te de yayımlandı.

Kaynakça

  1. ntvspor.net. "Naim Süleymanoğlu'ndan sporculara tavsiye". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2014.
  2. sabah.com.tr. "Benim gibi şampiyonu ayaklar altına alıyorlar kırılırım elbette..." 24 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2014.
  3. "OLYMPIC MEDALLISTS". 10 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.
  4. "Naim Süleymanoğlu hayatını kaybetti". Milliyet. 18 Kasım 2017. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2017.
  5. "Naim Süleymanoğlu beyin ameliyatına alındı: Hayati tehlikesi devam ediyor". Cumhuriyet. 11 Kasım 2017. 12 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2017.
  6. "Naim Süleymanoğlu'nun mezarı DNA testi için açıldı". NTV. 4 Temmuz 2018. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2018.
  7. "Naim: Cep Herkülü". Box Office Türkiye. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2019.
  8. "Cep Herkülü: Naim'in yönetmeni Özer Feyzioğlu: Kendini feda etme öyküsünü anlatıyoruz". 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2019.
  9. "Cep Herkülü Naim Süleymanoğlu'nun hayatı film oluyor!". 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2019.

Dış bağlantılar

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.