Hasan Fehmi Paşa

Hasan Fehmi Paşa (1836 - 1910) Osmanlı Devleti'nde valilik, çeşitli nazırlıklar ve adalet kurumlarında görev yapmış bir Osmanlı devlet adamı.

"Hasan Fehmi Paşa"

Adliye Nazırı Hasan Fehmi Paşa, Şehbal Mecmuası

Gürcü[1] asıllı bir aileden gelen Hasan Fehmi Paşa 1836 yılında Batum yakınlarındaki Maradit kasabasında doğdu[2]. Babası Hacıoğlu Şerif Molla'dır.[3] Hasan Fehmi Paşa İstanbul'a geldikten sonra 1858 yılında dönemin birçok devlet adamı gibi Babıali Tercüme odasına girdi ve öğrenimi orada tamamladı[4]. Takvim-i Vekayi ve Ceride-i Havadis gazetelerinde yazarlık yaptı. I. Meşrutiyet'in ilanı üzerine 1877 Mart-Haziran Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. 1877-1878 Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na meclis başkanı seçildi. Mekteb-i Hukuk'ta devletler hukuku dersleri verdi[5].

1880 yılında Nafia Nazırı, 1884 yılında Adliye Nazırı oldu. 1892'de Aydın, 1895'te Selanik ve Halep valiliklerinde bulundu. Londra ve Roma gibi şehirlerde çeşitli diplomatik görevlerde bulundu. Telhis-i Hukuk-u Düvel adı altında devletler hukuku konulu bir kitap yazdı.[6] 29 Ekim 1907-2 Ağustos 1908 tarihleri arasında Şura-yı Devlet başkanı oldu. 3 ay bir aradan sonra 28 Kasım 1908-13 Nisan 1909 tarihleri arasında tekrar aynı göreve atandı.

Hasan Fehmi Paşa 1910 yılında İstanbul'da öldü. Aksaray semtindeki Kemalpaşa Camii yanında eşi Zeynep Feride Hanım tarafından yaptırılan türbeye defnedildi.