Hüseyin Kazım Kadri

Hüseyin Kazım Kadri ya da Hüseyin Kazım Bey (1870-20 Ocak 1934) Osmanlı Devleti'nin son yıllarında valilik ve nazırlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı[1] ve yazardı.

Hüseyin Kazım Kadri 1870 yılında İstanbul'un Beylerbeyi semtinde doğdu[2]. Babası Trabzon valiliği yapmış Kadri Paşa (1843-1902)'dır. Hüseyin Kazım Kadri Soğukçeşme Askeri Rüştiyesini bitirdi ve Mülkiye Mektebine gitti. 1908 yılında Meşrutiyetin İlanı üzerine Tevfik Fikret ve Hüseyin Cahit'le birlikte Tanin Gazetesi’ni çıkarttı.

Ağustos 1910-Temmuz 1911 tarihleri arasında Halep valiliğine tayin edildi. Temmuz-Ağustos 1911 tarihleri arasında kısa bir süre İstanbul şehreminliği (Belediye Başkanlığı) yaptı. 1912 yılında Meclis-i Mebusan Manisa mebusluğu yaptı. Ancak İttihat ve Terakki Partisi yöneticileriyle görüş ayrılığına düşerek devlet hizmetinden ayrıldı ve Beyrut'a gitti. I. Dünya Savaşı'ndan sonraki Mütareke döneminde bir dizi nazırlık görevlerinde bulundu: Şubat-Mart 1920 arasında Adliye nazırı, Ekim 1920-Haziran 1921 arasında Ticaret nazırı, Haziran-Ağustos 1921 arasında Evkaf nazırı ve Ağustos 1921-Temmuz 1922 arasında da tekrar Adliye nazırı görevini üstlendi. Şeyh Muhsin-i Fani müstearını da kullanarak, din, ekonomi, felsefe, dil ve politika konularında Tanin, İkdam, İçtihad ve Servet-i Fünûn gazetelerinde makaleler yazdı.

Cumhuriyet yıllarında siyasetten ayrıldı. Son yıllarını Beylerbeyi'ndeki ailesine ait yalısında geçirdi. 1934 yılında Tarsus'ta öldü. Mezarı İstanbul'un Küplüce semtindedir.[3]

Eserleri
  • Hak ve Hakikat (1909)
  • Felaha Doğru (1921)
  • İstikbale Doğru (1913 Şeyh Muhsin-i Fani müstearı ile)
  • İslâmın Avrupa'ya Son Sözü (1913, yeni baskı 1999)
  • Arnavutlar Ne Yaptı?(1914)
  • Yirminci Asırda İslâmiyet (1913)
  • Çar Nikola'ya Açık Mektup (1915)
  • 10 Temmuz İnkılabı ve Netâyici (1920)
  • Mahdum Kulu Divanı ve Yedi Asırlık Türkçe Bir Manzume (1924)
  • Nûru'l-Beyan (Kuran tefsiri, Gaziantep'li Mustafa Efendi ile birlikte 1924)
  • Tarih Hatıraları (1930)
  • Gazi Mustafa Kemal, Bir Milletin Ba'sü Badelmevti (1932)
  • Büyük Türk Lügati I. Cilt (1927 Osmanlıca harflerle)
  • Büyük Türk Lügati II. Cilt (1928 Osmanlıca harflerle)
  • Büyük Türk Lügati III. Cilt (1943 Latin alfabesi TDK tarafından)
  • Büyük Türk Lügati IV. Cilt (1945 Latin alfabesi TDK tarafından)
  • İnsan Hakları Beyannamesi'nin İslâm Hukukuna Göre İzahı (1949 Osman Ergin tarafından yayına hazırlanmıştır)
  • Ziya Gökâlp'ın Tenkidi (İsmail Kara editörlüğünde 1989)
  • Meşrutiyetten Cumhuriyete Hatıralarım (İsmail Kara editörlüğünde 1991)

Kaynakça
  1. Kuneralp, Sinan: Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922). Prosopoprafik Rehber. 2nd ed. Istanbul: Isis, 2003.
  2. "Hüseyin Kazım Kadri'nin dini ve siyasi görüşleri: Kelami bir yaklaşım, Hamide Doğan, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2007". 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2013.
  3. Hüseyin Kazım Kadri Kimdir?
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.