Komice

Komice (Komice: Коми кыв, Komi kıv), Ural dil ailesinin Perm dillerine ait bir dildir. Komice, birkaç lehçeleri ile tek dil olarak veya Perm dillerinin iki kolundan birini oluşturan yakından ilgili diller grubu[1] olarak kabul edilmektedir.

Komice
Коми кыв
Ana dili olanlar Rusya
Bölge Komi Cumhuriyeti, Perm Krayı, Kirov Oblastı
Etnisite Komiler
Konuşan sayısı 220,000  (2010)
Dil ailesi
Ural
  • Perm
    • Komice
Diyalektler
Zıryanca
Yodzyakça
Yazı sistemi Kiril
Resmî durumu
Resmî dil Komi Cumhuriyeti (Rusya)
Dil kodları
ISO 639-1 kv
ISO 639-2 kom
ISO 639-3 kom
Fin-Ugor dilleri
Komi dili

Komice'nin Zıryanca, Permyakça ve Yodzyakça olmak üzere üç diyalekti bulunmaktadır. Komice, 1940'lı yıllardan itibaren Kiril alfabesi ile yazılmakta olup Komi alfabesi Rus alfabesine ek olarak І ve Ӧ harflerini bulundurmaktadır. Komice, Rusça ile birlikte Komi Cumhuriyeti'nin resmi dilidir.

Alfabe
Orhun Alfabesine benzer Eski Komi Yazısı

şimdiki alfabe:

А/а, Б/б, В/в, Г/г, Д/д, Е/е, Ё/ё, Ж/ж, З/з, И/и, І/і, Й/й, К/к, Л/л, М/м, Н/н, О/о, Ӧ/ӧ, П/п, Р/р, С/с, Т/т, У/у, Ф/ф, Х/х, Ц/ц, Ч/ч, Ш/ш, Щ/щ, Ъ/ъ, Ы/ы, Ь/ь, Э/э, Ю/ю, Я/я
А а Б б В в Г г Д д Е е Ё ё
Ж ж З з И и І і Й й К к Л л
М м Н н О о Ӧ ӧ П п Р р С с
Т т У у Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Komice ve diğer Fin-Ogur dillerinin kıyaslamalı tablosu

Fin-Ogur, Ural uluslarının dilleri ile Türk dili arasında yakınlık olsa bile asıl yakınlık Moğol dillerile ile Fin-Ogur dilleri arasındadır. Türk dili iki yakın dilin arasında epey farklı bir dil olarak göçler neticesi oturmuştur. Güney Sibirya'daki Moğol uluslarının dilleri ile Güney Sibirya Fin-Ogur dilleri çok önceki bir zamanda komşu olup söz alışverişi yapmıştı.

Kiril alfabesi: Birebir karşılanmadığı için Kiril alfabelerin Latin karşılığı yazılmamıştır. Diğer Fin-Ogur dilleri ile kıyaslamalı tablo:

Komiceтӧлысьвыльмамчойвойныркуимсьӧдгӧрдвижтурунвижкӧин
Türkçeayyeniannekız kardeşgeceburunüçkarakızılsarıyeşilbörü (kurt)
Diğer Fin-Ogur dilleri
Permyakçaмесяц, тӧлісьвильмамöсойойныркуимсьӧдгӧрдвежзелёнӧй, турунвежкӧин
Udmurtçaтолэзьвыльмумы, нэнэ, анайсузэруйныркуиньсьӧдгордӵужвожкион
Mariceтылзеуаваака, шÿжарйÿднеркумшемйошкарсареужарпире
Erzyancaководавапатяйвесудо, нерь (у животных рыло)колмораужоякстереожопижэверьгиз
Mokşancaководтядяйсазорвешалкхаколмаравжаякстерьтюжяпижеврьгаз
Vepsçekuuz’mamsizarönenakoumemustruskedpakuinevihand, viherhändikaz
Karelcekuuuuziemä, muamosizär, čikkoyönenä, nokka (клюв)kolmemuštaruskiekeldainevihriehukka
Fincekuuuusiäitisisar, siskoyönenä, nokka клювkolmemustapunainenkeltainenvihreäsusi
Estoncakuuuusemaõde, sõsaröönina, nokk клювkolmmustpunanekollanerohelinehunt
Livoncakūūžjemā; ǟmasõzārīenanākuolmmustāpunnivīriōļaz; mõltsisuž [2]
İngricekuuuuzemoisiaröönenäkoltmussapunnainkeltainhaljaz, rohoinsuzi [3]
Votçakuuvassõnemäsõzaryynenä, nokka клювkõlmõd, kõmmussakaunizkõltainrohoinsusi [4]
Kildin Samiceма̅нно̅дте̅ннҍвуэррьпенҍыййнюннҍко̅ллмчо̅а̅ххпесьру̅ппьсесьруччкесьруэнн, руэнаспальтӭсь, чиррм, скуммьп
Mansiceэ̅тпосйильписянь, а̅ӈкву̅вси, яныг яга̅ги (старшая); йигирись, мань яга̅ги, э̅сь (младшая)э̅т, э̅тинёлху̅румсэ̅мылвы̅гыр, келпвосьрамхарпаня̅рппум оспаха̅йтнут, са̅лыпурнуй, салыуй [5]
Hantıcaтылщилупанкиупиатлнюлхэлумпитывыртывусыняртурнпастывой
Macarcahónapújanyalánytestvéréjorrháromfeketevörös, pirossárgazöldfarkas

ISO-Kodu

ISO-639-Komi dili kodu kv ve kom (ISO 639-2), SIL-Code ist KOI.

Ayrıca bakınız

Fin-Ugor kavimleri

Yararlı çalışmalar
  • Bartens, Raija (2000). Permiläisten kielten rakenne ja kehitys (in Finnish). Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura. ISBN 952-5150-55-0.
  • Hausenberg, Anu-Reet (1998), "Komi", in Abondolo, Daniel, The Uralic Languages, London and New York: Routledge, pp. 305–326, ISBN 0-415-08198-X
  • Nagyezsda Manova: Komi-zürjén nyelvkönyv. Studia uralo-altaica. Szeged, 1998.
  • Nyikolaj Kuznyecov: Komi-magyar szótár. Savaria University Press, Szombathely, 2003.
  • Nanovfszky György (szerk.): Nyelvrokonaink. Teleki László Alapítvány, Budapest, 2000. ISBN 9630034247
  • Csepregi Márta (szerk.): Finnugor kalauz. Panoráma, 1998. ISBN 963-243-813-2

Kaynakça
  1. Saunders, Robert A.; Strukov, Vlad (2010). Historical Dictionary of the Russian Federation. Scarecrow Press. ss. 724. ISBN 9780810854758.
  2. "Šuvcāne V., Ernštreite I, Latviešu-lībiešu-angļu sarunvārdnīca, 1999, 9984-771-74-1, 69". 23 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2015.
  3. Чернявский В.,Ижорский язык (Самоучитель),2005
  4. Чернявский В.,Водский язык (Самоучитель),2005, 162
  5. Афанасьева К.В.,Русско-мансийский тематический словарь

Dış bağlantılar
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.