1963 Türkiye yerel seçimleri

1963 Türkiye yerel seçimleri, 17 Kasım 1963 tarihinde yapılmıştır. 1961 Anayasası'nın kabulünden sonra yapılan ilk yerel seçimdir. Aynı zamanda, belediye başkanlığı seçimleri ilk kez tek dereceli olarak yapılmıştır. Yani, belediye başkanları doğrudan halk tarafından seçilmiştir.[1] Bu yerel seçimlerden önce belediye başkanı seçilen meclis üyelerinin kendi aralarından birini belirlemesi yoluyla seçilmekteydi. Seçimlerin Türkiye genelindeki galibi ise, 1960 Darbesi sonrası dönemde kapatılan Demokrat Parti'nin oylarına talip olan Adalet Partisi olmuştur. Adalet Partisi; İzmir dahil 40 ilin belediye başkanlıklarını kazanmıştır. Onu Ankara ve İstanbul'un da aralarında bulunduğu 25 ilde kazanan Cumhuriyet Halk Partisi izlemektedir. Yeni Türkiye Partisi ve bağımsız adaylar birer ilde (Adıyaman ve Kırşehir) seçimleri kazanmıştır. Hem gerçekleştirildiği toplumsal ve siyasal atmosfer ve hem de sonuçları bakımından bu yerel seçimler, Türk siyasi hayatında, genel seçim havası estirmiştir. Öyle ki, seçim sonuçları, merkezi hükûmetin istifa etmesine yol açmıştır.[2]

1963 Türkiye yerel seçimleri
17 Kasım 1963 (1963-11-17)
Katılım %77,64

  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Lider Ragıp Gümüşpala İsmet İnönü Ekrem Alican
Parti Adalet Partisi (Türkiye) Cumhuriyet Halk Partisi Yeni Türkiye Partisi (1961)
Aldığı oy 4.344.185 3.458.972 621.600
Oran %45.48 %36.22 %6.51
İl merkezlerine göre kazanan partiler

İl Genel Meclisi Sonuçları
Parti Genel başkan Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı
Adalet PartisiRagıp Gümüşpala4.344.185% 45,48
Cumhuriyet Halk Partisiİsmet İnönü3.458.972% 36,22
Yeni Türkiye PartisiEkrem Alican621.600% 6,51
Bağımsız500.315% 5,24
Millet PartisiOsman Bölükbaşı295.523% 3,09
Cumhuriyetçi Köylü Millet PartisiAhmet Tahtakılıç292.596% 3,06
Türkiye İşçi PartisiMehmet Ali Aybar37.898% 0,4
Toplam9.551.089% 100.00

Belediye başkanlıkları seçimi
Parti Aldığı oy sayısı Aldığı oy oranı Belediye başkanlığı
sayısı
Adalet Partisi1.489.648% 45,39500
Cumhuriyet Halk Partisi1.170.296% 35,66337
Bağımsızlar346.541% 10,56139
Yeni Türkiye Partisi117.111% 3,5755
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi45.448% 1,388
Millet Partisi88.940% 2,716
Türkiye İşçi Partisi24.016% 0,730
Toplam[3] % 100,001.045

Notlar

Dış bağlantılar

Kaynakça
  1. Tayfun Çınar, “Yerel Seçimlerde Kent Büyüklüğü İle Oy Vermenin Yönü Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği 1963-1999”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 62, Sayı: 3, (2007), sf. 149.
  2. Akbulut, Ö. (2006). "Seçim sonuçlarının değerlendirmesi 1963 yılı raporu". TODAİE-YERELNET, 07.02.2006.
  3. "1963 Belediye Başkanlığı Seçimi - Yerelnet". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2016.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.