Yirmi Yıllık Anarşi
Yirmi Yıllık Anarşi, Bizans İmparatorluğu'nda 20 yıl süren istikrarsızlık dönemi, 695 yılında II. Justinianos'un ilk tahttan indirilişi ile başlar, İsaurya Hanedanı'nın başladığı III. Leon'nın 717 yılında tahta çıkmasıyla biter.[1][2][3]
Bizans | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 695-717 | |||||||||
 Bizans İmparatorluğu 717 AD. 1. Ravenna 2. Venetia ve Istria 3. Roma 4. Napoli 5. Calabria 6. Hellas 7. Thrace 8. Opsikion 9. Thrakesion 10. Anatolikon 11. Karabisianoi 12. Armeniakon. Taralı alan: Sıklıkla işgal edilen | |||||||||
| Başkent | Konstantinopolis | ||||||||
| Yaygın diller | Yunanca | ||||||||
| Hükûmet | Autocracy | ||||||||
| İmparator | |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | 695 | ||||||||
• Dağılışı | 717 | ||||||||
| |||||||||
| Bizans İmparatorluğu tarihi dizisinin bir parçası |
||||
|---|---|---|---|---|
 Territorial development of the Byzantine Empire (330–1453) | ||||
|
Öncül |
||||
|
Erken dönem (330–717)
|
||||
|
Orta dönem (717–1204)
|
||||
|
Geç dönem (1204–1453)
|
||||
 Bizans İmparatorluğu portali | ||||
Bizans İmparatorluğu'nun bu iç problemler, Arap tehdidi altındaki Sasani İmparatorluğu'nun hızlıca çökmesi göz önüne alındığında ve aynı anda iki cephedeki tehdide rağmen çalkantı ile dolu bu dönemin sonunda ayakta kalması şaşırtıcıdır. Fakat imparatorluğun askeri organizasyon gücü ve Arap dünyasındaki hizip kavgaları imparatorluğun ayakta kalmasını mümkün kılan en önemli nedenlerdendir.
II. Justinianos ve Gaspçılar 685–711
| Yirmi Yıllık Anarşi | |||
| Kronoloji | |||
| Leontios | 695–698 | ||
| III. Tiberios | 698–705 | ||
| II. Justinianos | 705–711 | ||
| Ortak imparator olarak Tiberius ile, 706–711 | |||
| Filippikos Bardanes | 711–713 | ||
| II. Anastasios | 713–715 | ||
| III. Theodosios | 715–717 | ||
| Veraset | |||
| Öncül: Herakleios Hanedanı |
Ardıl: İsauria Hanedanı | ||
II. Justinianos (685–711), despotik ve artan şiddet düzeni ile bir dizi olayı harekete geçirdi. Politikaları ciddi bir muhalefete neden oldu, sonunda 695 yılında Leontios (695–698) tarafından önderlik edilen bir isyan ile tahttan indirilip, sürgüne gönderildi. Devamında istikrarsızlık ve anarşi dönemi başladı, bu yirmiki yıllık dönemde toplam yedi imparator iktidara gelmiştir.[3]
Leontios, yanı seviyede sevilmedi ve yerine III. Tiberius (698–705) geçti. Tiberius, doğu cephesini destekledi, Konstantinopolis'in savunmasını güçlendirdi fakat bu arada Justinianos, Bulgarlar ile yaptığı ittifak ile beraber kurduğu komplo sonucu geri gelip Konstantinopolis'i ele geçirdi ve Tiberios'u idam etti.
Justinianos iktidarına altı yıl (705–711) daha devam etti. Tiberios ve destekçilerine davranışı çok acımasızdı ve despotik ve kaba yönetim tarzına devam etti. Doğuda Tiberius'un kazandığı zemini kaybetti ve fikirlerini papaya empoze etti. Fakat uzun sürmeden Filippikos'un (711–713) önderliğinde bir isyanla yüzleşti. Justinianos ve ortak imparator oğlu Tiberius (706–711) yakalanıp, idam edildiler böylece Herakleios Hanedanı sona ermiştir. Nihayetinde Konsül'ün tarihini rolünü kaldırmış, bunu imparator ile birleştirmiş sonuçta imparatorun anayasal durumunu mutlak monark olacak şekilde güçlendirmiştir.
Filippikos 711–713
Filippikos'un isyanı siyasi ve dini alanlarda genişlemiştir. Konstantinopolis Patriği Kyros görevden alınmış, Monotelitizm devreye alınmış, 6. Ekümenik konsil kararları geriye alınmış, bu imparatorluğun Roma tarafından dışlanmasına neden olmuştur. Askeri olarak Bulgarlar Konstantinopolis Surlarına dayanmış, başkenti savunmak için getirilen kuvvetler yüzünden Emevîler doğuda ilerlemişlerdir. Hükümdarlığı onu tahttan indirildiği, yerine II. Anastasios (713–715) geldiği isyanla sona erdi.
II. Anastasios 713–715
Anastasios, öncülünün dini politikalarını tersine çevirdi ve deniz ile karadan yapılan Arap saldırılarına karşılık verdi, zamanında bazı başarılar ile 714 yılında Galatia'ya kadar ulaştı. Fakat onu tahta getiren aynı ordu (Opsikion Theması ordusu) ayaklanıp, yeni bir imparator ilan edip, altı ay süreli Konstantinopolis'i kuşattı, sonunda Anastasios kaçmak zorunda kaldı.
III. Theodosios 715–717
Birlikler III. Theodosios'u (715–717) yeni imparator ilan etti ve Anastasios'un yerine geçtikten hemen sonra Arapların ikinci Konstantinopolis Kuşatması ile karşılaştı, bu durum onu Bulgarlardan yardım almaya zorladı. O da bu sefer başka iki themanın (Anatolikon ve Armeniakon) 717 yılında isyanı ile karşılaştı ve istifa edip yerini III. Leon'a terk etti. Böylece istikrarsızlık ve şiddet dönemi bitmiş oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- Kaegi (1994), pp. 186, 195
- Bellinger & Grierson (1992), p. 5
- Jenkins, Romilly (1966). Byzantium The Imperial centuries AD 610-1071. p. 56
- Genel
- Kaegi, Walter Emil (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests (İngilizce). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-41172-1. 7 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2016.
- Bellinger, Alfred Raymond; Grierson, Philip, (Edl.) (1992). Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection: Phocas to Theodosius III, 602-717. Part 1. Phocas and Heraclius (602-641) (İngilizce). Dumbarton Oaks. ISBN 9780884020240.
- Jenkins, Romilly (1966). Byzantium The Imperial centuries AD 610-1071. Weidenfeld and Nicholson30 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-8020-6667-4