Tepedüzü, Ardanuç

Eski adı Mukeri'dir. Bu yer adı Gürcüceden (მუქერი) Türkçeye 16. yüzyılın son çeyreğinden itibaren Mukeri (موکری), Muker (موكر), Miker (میكەر) ve Müker biçiminde girmiştir.[1][2] Mukeri Gürcücede "erzak", "yük" ve "yolluk" anlamlarına gelir. Bu adın köydeki yeraltı sığınak ve depolarıyla ilişkili olabileceğine ilişkin bir görüş vardır.[3]

Mukeri, 16. yüzyılın ortasında Osmanlı Devleti'nin eline geçmesinden önce Gürcü Krallığı ve Gürcü prensliği yönetimi altında kaldı. 1574 ve 1595 Osmanlı tahrir defterlerine göre Ardanuç livasının köylerinden biriydi. Köyde 1574'te 28 hane, 1595'te 33 hane yaşıyordu. İlk tahrirde köyün tamamı Hristiyan nüfusa sahipken, ikinci tahrirde 8 hane Müslüman olmuştu.[1] Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan Mukeri, 93 Harbi'nde Rusların eline geçti. Rus idaresinin "Muker" olarak kaydettiği köyde 1886 yılında 265 kişi yaşıyordu. Köyün nüfusu 1886 tarihinde "Türk", 1907 yılında "Müslüman Gürcü" olarak kaydedilmiştir.[4][5]

Rusların bölgeden çekilmesinden sonra bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kalan Mukeri, Moskova Antlaşması'yla 1921'de yeniden Türkiye'ye bırakıldı. Bu tarihte Ardanuç nahiyesine (sonra ilçe) bağlandı. 1922 yılında köyün nüfusu 13 hane ve 50 kişi olarak kaydedilmiştir.[6] Nüfusun bu denli azalması Rus idaresi sırasında köyden Osmanlı ülkesine büyük bir göçün gerçekleştiğini göstermektedir. Türkçe kökenli bir ad olmadığı için köyün Mukeri ya da Muker adı 1925'te Tepedüzü olarak değiştirildi.[2]

Tepedüzü'nde önemli tarihsel yapılar bulunur. Bunlardan biri Osmanlı dönemi öncesinden kalan Mukeri Kilisesi'dir. Kilise neredeyse tamamen yıkılmıştır. Köyde ayrıca ondan fazla yeraltı yapısı vardır. Önemli kısmı günümüze ulaşmış olan bu yapıların varlığı 2015 yılında ortaya çıkarılmıştır. Bu tarihsel yeraltı yapılarının düşman saldırıları sırasında sığınak ve depo olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.[3][7]

Artvin iline 43 km, Ardanuç ilçesine 8 km uzaklıktadır.

• Yerelnet