Bulanık, Ardanuç
Bulanık, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Bulanık | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Bulanık Bulanık'ın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1.532 m (5.026 ft) |
Nüfus (2019) | |
• Toplam | 362 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08300 |
Resmî site - |
Tarihçe
Köyün eski adı Longothevi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Longothevi (ლონგოთხევი), Longodze adlı aile adına "hevi" (ხევი: dere, vadi) kelimesi eklenerek türemiştir ve "Longo vadisi", "Longodere" anlamına gelir.[1][2] Türkçeye Longothev olarak girmiş, köyün adının 1925'te bulanık olarak değiştirilmesinden sonra da uzun süre resmi kayıtlarda "Bulanık (Longothev)" biçiminde kullanılmıştır.[3][4]
Bugün Bulanık köyü sınırları içinde yer alan ve Ahaldaba Kilisesi olarak da bilinen Longothevi Kilisesi'nin 10-11. yüzyılda inşa edilmiş olması, Longothevi'nin eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Bu kilisenin Gürcü Krallığı döneminde inşa edildiği anlaşılmaktadır. Köy, Gürcü yönetimi altındayken 16. yüzyılın ortasında Osmanlıların eline geçti. Ancak 1574 ve 1595 tarihli Ardanuç livasına dair Osmanlı mufassal defterlerinde köyün adı geçmemektedir. Bununla birlikte 1835 tarihli nüfus tespitinde yer alan Longothevi'de 36 hane ve 134 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın da eklenince köyün nüfusunun 268 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[5]
Longothevi, 93 Harbi'nde Rusların eline geçti. Rus idaresinin de Longothevi (Лонготхеви) adıyla kaydettiği köyde 413 kişi yaşıyordu. Eski bir Gürcü yerleşmesi olan köyde 5 kişi Gürcü, kalan nüfus ise Türk (393 kişi) ve Kürt (15 kişi) olarak kaydedilmiştir. Longothevi aynı zamanda Artvin sancağına (okrug) bağlı Ardanuç kazasının (uçastok) bir nahiyesiydi ve nahiye Gelaşeni, Gulica, Usoti, Heva, Yeni Rabat ve “Çingene” ve Longothevi köylerinden oluşuyordu.[6] Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra bağımsız Gürcistan sınırları içinde kalan köy, Gürcistan'ı işgal eden Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Longothevi Türkiye'ye bırakıldı.[7]
1922 yılında yapılan nüfus tespitinde "Longothev" olarak kaydedilmiş olan köyde, 81 hanede 295 kişi yaşıyordu. Köyün adı 1925 yılında Bulanık olarak değiştirildi.[3] Bu tarihte adı Çamlık olarak değiştirilmiş olan Yeni Rabat köyü daha sonra bir mahalle olarak Bulanık köyüne bağlanmıştır.[8] Ahaldaba Manastırı ya da Yeni Rabat Manastırı'nın ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi, bu manastırın küçük kilisesi ve Rabat Kalesi ya da Yeni Rabat Kalesi, Bulanık köyünün Çamlık mahallesinde bulunmaktadır.[9][10]
Coğrafya
Artvin iline 59 km, Ardanuç ilçesine 17 km uzaklıktadır.
Nüfus
Nüfusü giderek azalmaktadır.Dışarıya göçlerle nüfusunu büyük ölçüde kaybetmiştir. Özellikle Bursa ve İzmit'e yoğun göçler vermiştir. Köyde yaşlı nüfus çoğunlukdadır. Köy nüfusu köyün kendi festivali olan Soçluk Festivali öncesinde ciddi oranda artmaktadır.
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | 580 |
2000 | 647 |
1997 | 680 |
1980 | 890 |
1946 | 1150 |
Kaynakça
- Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 27 ISBN 9789941485244.
- "Longothevi", Tao Klarceti - Tarih ve Kültür
- Gök, Nurşen (2008). "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler" (PDF). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41. ankara.edu.tr. s. 89-104. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- "Şavşeti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 34-39". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- "kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.
- Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci baskı 1927), s. 142, ISBN 9789944197526.
- Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 32, 140, 300, ISBN 9789941478178.
- "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 81". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2020.