Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii

Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa Camii İstanbul'un Fatih ilçesi Beyazıt semtinde 18. yüzyıl başlarında Kaptan-ı Derya Basmacızade İbrahim Paşa tarafından yaptırılan cami

Basmacızade İbrahim Paşa çıktığı deniz seferinden başarıyla dönünce serveti arttı ve daha önce yaptırmayı düşündüğü sıbyan mektebini genişleterek bir külliyeye dönüştürmeye karar verdi. Caminin üç satırlık Arapça kitabesinde, Caminin Kaptan İbrahim Paşa tarafından yaptırıldığı ve inşaatın hicri 1119 (miladi 1708 ) senesi zilhicce ayında tamamlandığı belirtilmektedir.[1] Birçok hayır eseri yaptıran İbrahim Paşa son görev yeri olan Kandiye'de öldü ve cenazesi orada kendi yaptırdığı sıbyan mektebin yanına defnedildi.

Cami kesme taş ve tuğla kullanılarak karma bir teknikle, 14 × 17 m. ölçülerinde dikdörtgen planlı olarak inşa edilmiştir. Caminin çatısı kurşunla kaplıyken sonradan kiremitle örtülmüştür. Minaresi kesme taştan yapılmıştır.[2] Caminin kıble duvarının ön kısmında bir hazire yer almaktadır.[3] Camiyi yaptıran İbrahim Paşa hazirede kendi türbesi için yer ayırmıştı. Fakat İbrahim Paşa, külliyenin yapımından 17 yıl sonra Girit'te vefat edince cenazesinin buraya gömülmesi mümkün olmamış, dolayısıyla da türbe yapılamamıştır. Caminin etrafını kesme taş ve tuğla kullanılarak karma bir teknikle inşa edilen pencereli bir bahçe duvarı çevrelemektedir. Bahçe duvarının köşesinde beş pencereli bir sebil bulunmaktadır.

İbrahim Paşa Camii 15 Kasım 1935 tarih ve 2845[4] sayılı kanunla[4] kadro dışı bırakıldı. Cami, uzun yıllar İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinin okuma salonu ve deposu olarak kullanıldıktan sonra 27 Mart 1987’de tekrar ibadete açıldı.[5] 17 Ağustos 1999 da meydana Gölcük depreminde hasar gören cami Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edildikten sonra 2006 yılında ibadete açıldı.