Yugoslavya millî futbol takımı

İlk Yugoslav millî takımı iki dünya savaşı arasında ortaya çıkan krallığın takımıdır. 1919'da Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı adındaki ülkenin futbol federasyonu (Jugoslovenski Nogometni Savez) tarafından Zagreb'te kurulmuş, ilk maçını 1920 yılında Anvers'te Yaz Olimpiyatları sırasında oynamıştır. İlk karşılaşmasını Çekoslovakya'ya karşı oynayan takımın onbiri ise Vrđuka, Župančić, Šifer, Tavčar, Cindrić, Rupec, Vragović, Dubravčić, Perška, Granec ve Ružić şeklinde idi. 0-7 mağlup olan Yugoslavlar daha ilk maçlarında futbol tarihi kitaplarına bir rekor rekor yazdırıyordu.

1929 yılında ülkenin adı Yugoslavya olarak değişince futbol federasyonu da Yugoslavya Futbol Federasyonu (Fudbalski Savez Jugoslavije) adını aldı ve merkezi Belgrad'a taşındı. 1930 FIFA Dünya Kupası'na katılan takım turnuvayı dördüncü olarak tamamlama başarısını gösterdi. İlk FIFA Dünya Kupası maçını Montevideo'daki Parque Central'da oynamış ve Brezilya'yı 2-1 mağlup etmişlerdir. Bu başarının mimarları ise Jakšić, Sekulić, Tirnanić, Ivković, Bek, Đokić, Marjanović, Arsenijević, Vujadinović, Mihajlović ve Stefanović ilk onbiri idi. Bu kupaya katılan takımın kadrosunda ise yalnız Sırp futbolcular bulunuyordu. Bunun nedeni ise futbol federasyonu merkez binasının Zagreb'ten Belgrad'a taşınmasıydı. Bu nedenle Hırvat futbolcular kupayı boykot etmişlerdir.[1]

II. Dünya Savaşı sırasında çoğu Avrupa ülkesinde olduğu gibi Yugoslavya'da da futbol kesintiye uğramıştır. Savaş sonrasında sosyalist bir Yugoslavya kurulmuş, federasyon da bu olaydan sonra yenilenmiştir. UEFA kurucu ülkelerinden biri olan Yugoslavya SFC, 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı Belgrad ve Zagreb'te düzenleme hakkını elde etmiştir. Yugoslavlar sekiz kez FIFA Dünya Kupası, dört kez de Avrupa Şampiyonası'na katılmıştır. Ayrıca 1960 Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmıştır.

Dragan Džajić 1964 ve 1979 arası dönemde 85 kez millî formayı giyerek en çok Yugoslav millî olan futbolcu olmuştur. Stjepan Bobek ise 1946 ve 1956 yılları arasında Yugoslavya millî futbol takımı adına attığı 38 gol ile takımın gol kralı unvanını kazanmıştır.

Yugoslavya 21 yaş altı millî futbol takımı ise 1978 yılındaki Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası'nı kazanmıştır. Yugoslavya 20 yaş altı millî futbol takımıysa 1980 yılında katıldığı FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nda şampiyonluk yaşamıştır.

Yugoslavya'nın dağılması ile birlikte Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin (Yugoslavya FC) Euro92'ye katılması yasaklanmıştır. Eleme grubunu birinci bitirip turnuvaya katılma hakkı etmesine rağmen Yugoslavya savaşları bahane gösterilerek turnuvaya katılmaları engellenen takımın yerine turnuvaya Danimarka dahil edilmiştir.

1994 FIFA Dünya Kupası eleme mücadelesine 5. gruptan girmesi gereken Yugoslavya, Birleşmiş Milletler'in baskıları ve iç savaş bahane gösterilerek FIFA tarafından tekrar büyük bir turnuvadan men edilmişlerdir.

Yugoslavya'nın parçalanmasından sonra, Yugoslavya FC, Karadağ ve Sırbistan olarak ayrılmıştır. 2003 yılına kadar Yugoslavya adı altında turnuvalara katılmaya devam etmişler, bu dönemden sonra ise Sırbistan-Karadağ millî futbol takımı adını kullanmışlardır. 2006 yılında Karadağ'ın Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi üzerine Yugoslavya'nın ardılının Sırbistan olduğu görüşü FIFA tarafından kabul edilmiştir.

Yugoslavya'nın parçalanması sonrasında oluşan millî futbol takımları ise şöyledir:

• Bosna-Hersek millî futbol takımı
• Hırvatistan millî futbol takımı
• Kuzey Makedonya millî futbol takımı
• Kosova millî futbol takımı
• Slovenya millî futbol takımı
• Sırbistan-Karadağ millî futbol takımı, sonrasında
  • Sırbistan millî futbol takımı
  • Karadağ millî futbol takımı