Türk malı

Türk malı, Türkiye'de yetiştirilen veya fabrikalarda üretilen, imal edilen malların tamamına yakınına verilen isim ya da ayırt edici işaret.

Ekonomi'de benzer ürün ya da hizmetlerin birbirlerinden ayrılması amacıyla üretilen ürünlerde bulunması gereken Ayırt Edici İşaretlere marka adı verilmektedir. Marka adları herhangi bir şekilde harf, sayı veya şekillerden oluşabilir.[1] Marka ekonomisi kapsamında Dünya ülkeleri, ürettikleri malların üzerinde üretim yeri olan kendi ülkelerinin isimlerini yazmakta ve kullanmaktadırlar.

Türkiye'de üretimi yapılan malların üzerinde de Türk Malı (kısaltması olan TM) veya (İngilizce)'de aynı anlama gelen Made in Turkey (Made in Türkiye) yazıları bulunmakta ve kullanılmaktadır.[2][3][4] Ayrıca son yıllarda Türk ürünlerinde produce of turkey ((Türkçe) Türkiye Üretimi) yazısı da kullanılmaktadır. Günümüzde ise Birleşmiş Markalar Derneği ve Türkiye Markalar Birliği bu konuda yaptığı çalışmalar neticesinde yayınladıkları Marka Ekonomisi Raporu isimli bir yayın hazırlamış, bu yayında Türk Malı (Made in Turkey) yerine Türk Markası (Turkish Brands) kavramının yaygınlaştırılması gerektiği belirtilmiştir.[5][6][7]

Dünya ülkelerinin pek çoğu ithalatını yaptıkları ürünlerde, üretim yeri olan ülkenin adının yazılı olması zorunluluğunu yasalarına getirmişlerdir. Bazı ülkeler ise bu uygulamayı daha katı hale getirerek, ülke adları yazılarının kesinlikle çıkartılamaz veya silinemez olmasına dikkat etmektedirler.[8]

Ayrıca Dış Tiracet Müsteşarlığının izni dahilinde 1999 yılında 203 Türk firmasının katılımıyla Katar'da I. Türk İhraç Ürünleri Sergisi (Made in Turkey) yapılmış,[9] çeşitli Dünya ülkeleri ile Türk Malı kullanımı konularında anlaşmalar yapılarak forumlar düzenlenmiştir.[10] Yine son yıllarda Türkiye'de yerli malı otomobil üretilmesi çalışmaları yapılmaktadır.[11] 2011 yılı yılı Eylül ayında Başbakanlık 2011/13 Sayılı Yerli Ürün Kullanılması konulu genelgeyi yayınlamıştır.[12] Genelgede kamu kurum ve kuruluşlarının mal alımlarında, yerli malı alımına önem vermesi gerektiği belirtilmiştir. Türk ürünlerinin yurt dışında markalaşması ve Türk malı imajının yerleştirilmesi çalışmaları kapsamında Türkiye Ekonomi Bakanlığı, üretici dernekleri ve birliklerinin tanıtım ve reklam faaliyetlerine destek vermeye de başlamıştır.[13]

Türkiye'de Yerli Malı kullanımı ve tüketiminin bilinçli olarak artması amacıyla her yıl 12 ile 18 Aralık tarihleri arasında Tutum, Yatırım ve Türk Malları Haftası olarak kutlanmaktadır. 2014 yılında Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından yeni bir marka ve logo oluşturulmuş, Türk Malı yerine direkt Türkiye (Gücünü ve Potansiyelini Keşfet) logosu ürünlerde kullanılmaya başlanmıştır.