Maltoz
Maltoz (malt şekeri veya di-glikoz olarak da bilinir), C12H22O11 moleküler formüllü bir disakkarittir. Sistematik ismi α-D-Glukopiranozil-(1→4)-α-D-Glukopiranoz'dur. Maltoz suda iyi çözülür ve tatlı bir tadı vardır. Eğer Maltozu Sakkarozla karşılaştıracak olursak %10 D-Maltozun tatlılık derecesi %41’lik Sakkarozunkine denk gelmektedir. Suda çözülmüş Maltozun kristalleştirilmesiyle monohidratlar oluşmaktadır. Aynı zamanda maltoz çimlenmiş arpada ve patatesin tohumlarında da görülmektedir.[2]
Maltoz | |
---|---|
2-(hydroxymethyl)-6-[4,5,6-trihydroxy-2-(hydroxymethyl)oxan-3-yl]oxyox
ane-3,4,5-triol | |
Tanımlayıcılar | |
CAS numarası | 69-79-4[1] |
PubChem | 6255 |
EC-numarası | 200-716-5[1] |
RTECS numarası | LZ6600000 |
SMILES |
|
InChI |
|
ChemSpider | 388329(ɑ-maltoz)-619(β-maltoz) |
Özellikler | |
Molekül formülü | C12H22O11[1] |
Molekül kütlesi | 342,30 g·mol[1] |
Görünüm | Katı halde, kokuz ve beyaz renklidir.[1] |
Erime noktası |
160–165 °C (Susuz)-102–103 °C(monohydrat)[1] |
Çözünürlük (su içinde) | Suda iyi çözülür (1080 g·l−1 20 °C Sıcaklıkta) Oraganik çzeltilerde çözülmez.[1] |
Tehlikeler | |
AB İndeksi | Belirtilmemiş |
Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa) | |
Bilgi kutusu kaynakları |
Kaynakları ve Yapısı
Maltoz genel itibarıyla tahılların Maltlama, yani tohumların çimlendirip kurutulması yöntemi sonucunda oluşur. Maltoz sadece maltlanmış arpada bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra birada, hububatta, makarnada, patatesde ve birçok tadı tatlı plan besin maddesinde bulunur.
Diğer karbonhidratlar gibi maltozun da hidrojen-oksijen oranı 2:1'dir. Glikozidik bağ ile bağlanmış iki α-glikoz molekülünden oluşur, bu bağ birinci glikozun 1. karbon atomuyla ikincinin 4. karbon atomu arasındadır. İkinci glikoz grubu üzerinde bir aldehit olduğu için maltoz indirgeyici şeker olarak tanımlanır. Birinci glikozun indirgeyici grubu ise glikozidik bağı oluşturmakta kullanılmıştır.
Maltoz, biyokimyada glikozdan oluşmuş polimerler serisinin ikincisidir. Maltoza bir glikoz daha eklenince elde edilen bileşik malto-trioz olarak adlandırılır, dört glikozlu zincir malto-tetrozdur, vb. Daha çok maltoz eklenmesiyle malto-dekstrin diye de adlandırılan deskstrinler oluşur, eklemelerin en sonunda da nişasta oluşur.
Nişasta, diastaz enzimi tarafından maltoza parçalanır.
Maltoz hidroliz yoluyla iki glikoz molekülüne ayrışır. Canlı organizmalarda maltaz enzimi bu reaksiyonun çok hızla gerçekleşmesini sağlar. Kuvvetli asitle birkaç dakika kaynatmak da aynı sonucu sağlar.
Çimlenen tahıl tohumlarında maltoz oluşumu alkol üretiminin önemli bir parçasıdır.
Kaynakça
- GESTIS-Stoffdatenbank Almanca
- Hans-Dieter Belitz, Werner Grosch und Peter Schieberle: Lehrbuch der Lebensmittelchemie. Springer, Berlin; 6., vollständig überarbeitete Auflage 2008; ISBN 978-3-540-73201-3; S. 263