Arnavutça

Arnavutça (gjuha shqipe, gûha şkîpe veya cuha şçipe), Arnavutların konuştuğu dil. Hint-Avrupa dil ailesi içinde özgün bükümlü ve eklemeli bir dildir.

Arnavutça
shqip
Bölge Balkanlar
Etnisite Arnavutlar
Konuşan sayısı 7.436.990  (2007)[1]
Dil ailesi
Hint-Avrupa
  • İllür Dilleri
    • Arnavutça
Diyalektler
Yazı sistemi Latin (Arnavut Alfabesi)
Resmî durumu
Resmî dil  Arnavutluk
 Kosova
 Kuzey Makedonya
Onaylanmış azınlık dili  İtalya
 Karadağ
 Bulgaristan
 Romanya
 Sırbistan
Dil kodları
ISO 639-1 sq
ISO 639-2 alb (B)
sqi (T)
ISO 639-3 sqikapsayıcı kod
Bireysel kodlar:
aae  Arbereşçe
aat  Arvanitika
aln  Gheg
als  Tosk
Arnavutça'nın diyalektleri
Arnavutça'nın konuşulduğu bölgeler.

Roma'nın 5. yüzyılda Gotlarca yıkılması sonrasındaki İllirya bölgesindeki Slav işgali sonucu Slav dilleri ile yakınlaşan Arnavutçaya 1000 yıldan fazla Doğu Roma (Bizans) yönetimi sonucu Yunanca ve ayrıca 432 yıl süren Osmanlı yönetimi sonucu Türkçe ve Arapça kelimeler de girmiştir. Ancak en çok etkilendiği dil Orta Çağ boyunca yönetiminde bulunduğu Venedik sebebiyle Latincedir.Arnavutça'nın fonetik yapısı, Almanca, İtalyanca, Rusça, Fransızca ve Yunanca'nın karışımından oluşan bir yapıya sahiptir.

Günümüz modern Arnavutçasında Latince kökenli sözcüklerin sayısı giderek artmaktadır. Modern Arnavutça, ulusal Arnavut eğitim politikası gereğince Osmanlı döneminde Türkçe ve Arapçadan geçen sözcüklerden neredeyse tamamen arındırılmıştır.

Bill Bryson'e göre Arnavutça'daki sözcüklerin %8 'i Arnavutça kökenlidir.[2]

Birkaç Arnavutça kelime ve cümle

Arnavutça konuşulan bölgeler
ArnavutçaTürkçe
Shqipëri, ShqipëriaArnavutluk
shqiptarArnavut (Kartalın Oğlu)
shqipArnavutça
shqipe , shqiponjëKartal (Arnavut bayrağına verilen isim)
zemërKalp
Si quheni?Adınız ne?
Si jeni?Nasılsınız?
Kush jeni ju?Kimsiniz?
Ku je ti?Neredesin?
Si shkojnë punët?İşleriniz nasıl?
Sa është ora?Saat kaç?
Sa vjeç jeni?Kaç yaşındasınız?
nusegelin
dhëndërdamat
duaseviyorum
kërkojarıyorum
ujësu
bukëekmek
faleminderitteşekkürler
të lutemlütfen
nënëanne
djalëerkek evlat
motërkız kardeş
vëllaerkek kardeş
mishet
shkollëokul
shumë mirëçok iyi
mirëditaiyi günler
mirëmbrëmaiyi akşamlar
natën e mirëiyi geceler
A je mirë?İyi misin?
Ku po shkon?Nereye gidiyorsun?
shpejtçabuk
shi yağmur
sayılar (1–10, 100, 1000)
njëbir
dyiki
treüç
katërdört
pesëbeş
gjashtëaltı
shtatëyedi
tetësekiz
nëntëdokuz
dhjetëon
njëqind yüz
njëmijë bin

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2013.
  2. Bryson, Bill (1990). Mother Tongue (İngilizce). Penguin Books. ss. s. 75. ISBN 0-140-14305-X.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.