İslam devleti
İslam devleti ya da İslamî devlet, İslamî yasalara (Şeriat) dayalı devlet biçimidir. İslamiyet'in ilk yıllarından itibaren İslam devleti denilen devletler olmuştur, bunlardan ilki ve en önemlisi, Muhammed tarafından kurulan ve ölümünden sonra halifeler tarafından yönetilen Hilâfet devletidir.
20. yüzyılda İslam devleti ifadesi özel bir anlam kazanmıştır. Modern bir İslam devleti fikri Cemaleddin Afgani, Seyyid Ebu'l A'lâ el-Mevdudî, Ayetullah Ruhullah Humeyni, Seyyid Kutub gibi ideologlar tarafından öne sürülmüş ve savunulmuştur.
Tarihçe
İlk İslam devleti, Medine Sözleşmesi'ne dayanan, Muhammed yönetimindeki Medine şehir devletidir. Muhammed'in ölümünden sonra yerini alan halifeler devleti yönetmeye devam etmiş, İslam'ın yayılışı sonucu geniş alanlara egemen olmuştur. 632-661 arasında Raşid halifelerin yönettiği devlet, 661-750 arasında Emevî halifeliği, 750-1258 arasında Abbasî halifeliği birer İslam devleti sayılırlar.
Günümüz
İslam devleti kavramı, 20. yüzyıl öncesinde hiç kullanılmamıştır.[1][2] Kavramın oluşturulması, Pakistanlı yazar Ebu'l A'lâ el-Mevdudî'ye atfedilir. Özellikle Batı'ya ve sömürgeciliğe duyulan tepkinin etkisiyle bu fikirler Ayetullah Ruhullah Humeyni'yi ve diğer İslamî devrimcileri etkilemiştir. İslam devletlerinin yönetim şekli monarşi ya da cumhuriyet olabilir. Günümüzde beş ülke (Afganistan, Pakistan, Moritanya, İran, Gambiya) resmi olarak ülke adlarında kendilerini İslam Cumhuriyeti olarak tanımlamaktadırlar (örneğin Afganistan İslam Cumhuriyeti). Buna karşılık, Brunei, Katar, Umman ve Suudi Arabistan İslamî monarşilere örnek olarak gösterilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Khan, Qamaruddin. 1982. Political Concepts in the Quran. Lahore: Islamic Book Foundation, p. 74
- Eickelman, D. F., & Piscatori, J. (1996). Muslim politics. Princeton: Princeton University Press, p. 53.