Lösin
Lösin (Leu, L) DNA tarafından kodlanan 20 aminoasitten biridir. İzolösin ve lösin birbirlerinin izomeridirler. Beslenme açısından lösin dışarıdan alınması elzem (esansiyel) olan bir aminoasittir.
| Lösin | |
|---|---|
 | |
Leucine L-Lösin (sol) D-Lösin (sağ) | |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS numarası | 61-90-5 |
| PubChem | 6106 |
| SMILES |
|
| InChI |
|
| ChemSpider | 5880 |
| Özellikler | |
| Molekül kütlesi | 131,18 g·mol−1 |
| Görünüm | katı, pırıldayan beyaz kiristal pul şeklinde |
| Yoğunluk | 1,29 g·cm−3 |
| Erime noktası |
293–295 °C |
| Çözünürlük (su içinde) | Suda kötü çözülür: (24 g·l−1 20 °C) |
| Tehlikeler | |
| AB İndeksi | Belirtilmemiş |
| Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa) | |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Diğer birçok amino asitte olduğu gibi bu amino asitinde hem L- hem de D- isomeri vardır. Aber aktiv olan diğer bir deyişle doğada var olan isomeri L- Lösin’dir. Bu yazıda ya da bilimsel makalelerde Lösin L- ya da D olarak hiçbir ön ek almayarak sadece Lösin diye bahsedilmişse, burada bahsi geçen L- Lösin’dir.
Doğada Bulunuşu
Lösin proteinlerin yapısında bulunan en yaygın aminoasittir. Bebeklerin ve çocukların optimal gelişimi ve yetişkinlerde nitrojen (azot) dengesi için gerekli bir besindir. Kaslarda proteinlerin sentezi ve yıkımında önemli bir rolü olduğu düşünülmektedir.
Lösin doğada hayvansal ve bitkisel proteinlerin yapısında bulunmaktadır. Yapısında Lösin barındıran besinlerin başında çiğ inek eti, çiğ tavuk göğsü ve alabalık gelmektedir. Yalnız yapısında Lösin proteini barındıran besinler bunlarla sınırlı değildirler. Bunun yanında inek sütünde, cevizde, buğdayda, mısırda ve daha birçok bitkisel besinin yapısında bol miktarda Lösin proteini bulunmaktadır.
Lösin içeren ana besin kaynakları tahıllar, baklagiller ve süt ürünleri şeklinde de özetleyebiliriz.
Tarihçe
L-Lösin tarihte ilk defa 1819/1820 yılları arasında Proteinlerin bir parçası olarak elde edilmiştir.[1][2]
Fonksiyonu
L- Lösin’nin kaslar için çok önemli olan bir amino asittir. Vücutta kaslardaki ve karaciğerdeki proteinbiyo sentezini destekleyerek kas proteinlerinin yapımına ve hasar görmüşlerin iyileşmesini sağlamaktadır. L-İzolösin gibi gerektiğinde enerji kaynağı olarak da kullanılabilmektedir. Yetişkin bir insanın vücut ağırlığının her kilo gramı için gerekli olan günlük lösin miktarı 10–50 mg civarında olduğu tahmin edilmektedir.[3] Vücuttaki Lösin eksikliği iki şekilde açıklanabilir, ya yeterli derecede beslenme yoluyla vücuda alınmamaktadır ya da vücutta Piridoksin, bir diğer adıyla B6 vitamini eksikliği bulunmaktadır.
Kaynakça
- Hans-Dieter Jakubke, Hans Jeschkeit: Aminosäuren, Peptide, Proteine, Verlag Chemie, Weinheim, S. 19, 1982, ISBN 3-527-25892-2.
- Jesse P. Greenstein, Milton Winitz: Chemistry of the Amino Acids, Robert E. Krieger Publishing Company, Malabar (Florida), 1961, S. 4, ISBN 0-89874-484-9.
- A. V. Kurpad, M. M. Regan, T. Raj, J. V. Gnanou: "Branched-chain amino acid requirements in healthy adult human subjects", in: J. Nutr., 2006, 136(1 Suppl), S. 256S–263S.