John Dee
John Dee (13 Temmuz 1527 - Aralık 1608 veya Mart 1609), İngiliz matematikçi, astronom, astrolog, okült, seyir, emperyalist,[4] ve yazar. Dee, Kraliçe I. Elizabeth'in danışmanlığı yapmış, hayatını simya, kehanet ve Hermetik felsefeye adamıştır.
John Dee | |
---|---|
Bilinmeyen bir sanatçı tarafından 16. yüzyılda yapılmış portresi[1] | |
Doğum |
13 Temmuz 1527 Tower Ward, Londra, İngiltere |
Ölüm |
Aralık 1608 veya Mart 1609 Mortlake, Surrey, İngiltere |
Milliyet | İngiltere |
Vatandaşlık | İngiltere |
Mezun olduğu okul(lar) |
Cambridge Üniversitesi Louvain Üniversitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik, simya, astroloji, Hermetizm, navigasyon |
Çalıştığı kurumlar | Christ's Koleji, Manchester, St John's Koleji, Cambridge |
Doktora danışmanı | Gemma Frisius, Gerardus Mercator[2] |
Doktora öğrencileri | Thomas Digges[3] |
Dee, bilim ve sihir dünyalarını ayırt etmek için çalışıyordu. Henüz yirmili yaşlarının başındayken Paris Üniversitesi'ne ileri cebir dersleri vermesi amacıyla davet edilmişti. Dee döneminde, matematik üzerine oldukça fazla çalışmış, saygın bir astronom olarak tanınmış ve İngiltere'de Coğrafi keşifler yapmak isteyenlerin başvurduğu bir seyir uzmanı olmuştur. Bu çalışmalarının yanı sıra sihir, astroloji ve Hermetik felsefe konularında da çalışmalar yapmıştır. Dee hayatının son otuz yılını, ruhani varlıklar ile iletişime geçerek, yaratılışın evrensel dili ve kıyamet bilgilerini edinmeye adamıştır.
Dee Hermetik büyüye, kendi matematiksel araştırma ve incelemeleri arasındaki farklılıkları eklemekle kalmamış, Yeni Platoncu bir öğrenci olan Marsilio Ficino ile birlikte ruh çağırma ve falcılık konularında da araştırmalar yapmıştır. Yaptığı araştırmalarda, görünen Dünya'nın altında yatan ilahi formların neler olduğunu, bilinenlerden farklı bir şekilde araştırmak için faaliyetlerde bulunmuştur. Yaşamı boyunca yaptığı bu tür araştırmaların hepsini, İngiltere'nin en büyük kütüphanesinde topladı. Bir bilgin olması, onun siyasi kariyerini de etkilemiştir. I. Elizabeth'e bazen danışmanlık bazen de öğretmenlik yapmış ve döneminde bakan olan Francis Walsingham ve William Cecil'in gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Ayrıca Dee, Britanya İmparatorluğu ismini ilk kullanan yazardır.
Kaynakça
- Charlotte Fell-Smith'e göre, Dee 67 yaşındayken bu portresi yapılmıştır. İngiliz antikacı Elias Ashmole'e ait olan portre Dee'nin torunu Rowland Dee Oxford Üniversitesine bırakılmıştır.
- "Mathematics Genealogy Project". Genealogy.math.ndsu.nodak.edu. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010.(İngilizce)
- "British Society for the History of Mathematics". Dcs.warwick.ac.uk. 23 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2010.(İngilizce)
- Roberts, R. Julian (2004; online edition, Mayıs 2006). "Dee, John (1527–1609)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/7418. Erişim tarihi: 6 Aralık 2011. Tarih değerini gözden geçirin:
|tarih=
(yardım) (Birleşik Krallık Halk Kütüphanesi abonelik veya üyeliği gereklidir).(İngilizce)