Hardal, Şarkışla

Hardal (eski adıyla Hatir)’ın tarihi ile Şarkışla’nın tarihini birlikte ele almak gerekmektedir. Şarkışla’da M.Ö 3000’li yıllarda Hitit’lerin yaşadığı bilinmektedir. Daha sonra M.Ö 550 ‘ler de Pers’lerden sonra Kapadokya Krallığı, daha sonra Pontus ve Roma etkinliğine girmiş, Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılması sonucunda M.S 395 ‘te Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde kalmış,1071 yılında Malazgirt Savaşı ile Anadolu Selçukluların eline geçmiştir.1243’de İlhanlı istilasına uğramış,1340’ta Eretna Beyliğine 1408’dede Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır. Emlek yöresi 15 ve 16. yüzyılda Sivas’a bağlı, Türkmenlerin yoğun olduğu bir yerleşim merkezi olmasına karşın, 1558 – 1560’lı yıllardan itibaren nahiye olduğu ve merkezinin ise Hatir (Hardal) olduğu 105 köyden oluştuğu bilinmektedir. 19. yüzyılın sonlarına kadar kaza merkezi olan Emlek 1831 yılında yapılan nüfus sayımında (Erkek ve Müslüman nüfusu) 2919’dur.

Bir yöresel belde olarak; Şarkışla’nın 40, Gemerek’in 8, Yıldızeli’nin 20, Kayseri Sarıoğlan’ın 6 ve Yozgat Akdağmadeni’nin 14 köyünü içeren, Turna, Şeme, Kılıç, Karababa, Nalbant dağlarından başlayıp Akdağlar ve Sırıklıdağ ile çevreleyen Kızılırmak havzası içinde bulunan vadiye Emlek denilmektedir. Bu yerleşim birimi her ne kadar Kayseri, Yıldızeli, Akdağmadeni, Yozgat ve Şarkışla ilçelerine bağlanarak parçalanmış iseler de günümüze değin gelenek ve kültürlerini yaşatmışlardır. Emlek 15-16 yüzyıllardan sonra Bozok’a (Yozgat) bağlanmış ve bu süre içinde 17. yüzyıldan itibaren yine Hatir (Hardal) nahiye merkezi olmuş ve 1908 yılına kadar yönetsel işlevini sürdürmüş. Bu tarihte nahiye merkezi Hardal köyünden alınmış ve Akçakışla’ya verilmiştir. Hardal köyü Emlak yöresinde Alevilerin yaşadığı bir köydür.

Hardal’dan İlyashacı’ya doğru akan dere üzerinde "Kerem Ali Baba Tekkesi" (Hakkı Baba Tekkesi) adında bir Bektaşi tekke kalıntısı bulunmaktadır ve buranın 1926’ya kadar kullanıldığı söylenmektedir. Akkaşoğlu Konağı denilen (yalnızca Konak olarak da bilinir) bir yapı ile ayrıca eski bir tapınağa ait kesme taş kalıntıları vardır, ancak ne amaçla kullanıldığı bilinmemektedir.

Hardal Camisi

Hardal köyü camisi harabesi

Hardal cami kitabesi

Her ne kadar bu cami Yozgatlı Safiye Hatun tarafından yaptırıldığı vakıf kayıtlarında geçmekte ise de, Bu Cami 1653 yılında Akkaşzade Ahmet Efendi tarafından yeniden yaptırılmıştır (restore edilmiştir).[2] Yapının bir cami olduğuna dair herhangi bir şüphe yoktur, çünkü klasik cami mimarisi özellikleri taşımakta olup, en belirleyici unsur olarak bir mihrap bulunmaktadır. Camii’nin kapı giriş üzerindeki kitabe aynen şöyledir.

Şefaat matlabu asarı niku rahmet.
Binai camiin tecdidi Akkaşzade Ahmed.
Dedi hem üçler yediler kırklarla tarihi,
Erişip lütfü rabbani dü cihanda ey ahi.

18. yüzyılda Yaşamış Kul Edna (Sefil Edna), 19.Yüzyılda yaşamış Aşık Hüseyin, 20. yüzyılda yaşamış Aşık Halil (Aşık Veysel Şatıroğlu’nun saz çalmayı öğrendiği kişi), Şiirleri ile Mustafa Kök, Bayram Daldal, Aşıklık geleneğini Sürdüren ve Kendi şiirlerinin yanında usta malı eserleri yorumlayan ve hâlen yaşayan Ocakzade - Dede H.Hüseyin Özyazıcı, 20. Yüzyılda yaşamış Hulki (Hasan Yılmaz).

Sivas iline 123 km, Şarkışla ilçesine 29 km uzaklıktadır.

• 5 Asırlık Cami İlgi Bekliyor - Habertürk (16 Ekim 2019 Çarşamba)
• Türkiye Kültür Portalı, HARDAL KÖYÜ CAMİİ - Sivas

1. Emlek Yöresi ve Çevresi Halk Ozanları Sempozyumu (1.), Ankara / 16-17.5.1998.
2. İbrahim Aslanoğlu: SMS, s. 103-104. Refik Ahmet Sevengil: Çağımızın Halk Şairleri. İstanbul 1967: 69.
3. Doğan Kaya, Emlek Yöresinde Âşıklık Geleneği,ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TÜRKOLOJİ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ
4. ŞARKIŞLA YÖRESİNDE ZİYARET YERLERİ İLE İLGİLİ İNANÇ VE UYGULAMALAR, Yrd. Doç. Ahmet GÖKBEL, Cumhuriyet Üniversitesi

• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (1)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (2)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (3)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (4)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (5)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (6)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (7)
• 
  Hardal Köyü, Şarkışla (8)