Çatalyol, Şarkışla

Köyde bir zamanlar Ermenilerin de yaşadığı ve I. Dünya Savaşı'nda köyden, geri dönme umuduyla göçmüş oldukları bilinmektedir. Hatta köyün eski ismi Ermenice olan Mergesen 'dir.

Çatalyol köyü önlerinde, yüzeyde ele geçen çakmak taşından araç-gereçler, büyük olasılıkla Neolitik Çağ'a ait kazıyıcı ve uçlardır. Bu deliller de bu bölge’ye Neolitik dönemde yerleşildiğini ortaya koymaktadır.

Mergesen Höyüğü

Sivas-Kayseri karayolunda, Sivas yönünden gelirken Şarkışla ilçe merkezine yaklaşık 4 km. kala köye ayrılan yol ile ulaşılmaktadır. Höyük, köye varmadan 1 km önce yer alır ve eğime göre daha aşağıda kalır. 6–7 m yüksekliğinde, 20–25 m çapında olup tarıma elverişli ova üzerinde bulunmaktadır. Etrafında ekilen tarlalar vardır. Höyüğün tepesine yakın bir yerde define arayıcıları tarafından çukur kazılmıştır.[1] Etrafını çevreleyen çit veya herhangi bir uyarı levhası yoktur.

Karababa Mezarı

Karababa Türbesi, Kazancık köyü ve Elmalı köyü arasındaki oldukça yüksek bir tepenin üzerinde yer almaktadır.[2] Ancak Çatalyol köyünden ulaşmak da mümkündür ve bu köyün ahalisi tarafından da sıklıkla ziyaret edilmektedir. Çatalyol köyünde ikamet eden Dursun oğlu Karabey Tulumcu (1960 doğumlu) tarafından verilen bilgilere göre Kazancık köyünden birisi yaptığı inşaat için taş bulamayınca bu yatırın çevresindeki taşları alıp götürmüş, ancak ertesi sabah kalktığında yapmış olduğu ağılın duvarlarının yerinde olmadığını, sadece çatısında kullanılan ağaç ve tahtaların yerde durduğunu görmüş. Daha sonra gidip baktıklarında taşların tepedeki yatırın çevresindeki eski yerlerine götürülmüş olduğunu anlamışlar.[3]

Asfaltsız, sadece yol bakım araçları ile düzeltilmiş ve dolambaçlı toprak yollardan ulaşılabilmektedir. Şarkışla'da "Karababa" adını taşıyan diğer dağ ve tepelerle karıştırılmamalıdır.

Sivas iline 93, Şarkışla ilçesine 7 km uzaklıktadır.

• Türkiye Kültür Portalı, ÇATALYOL (MERGESEN) KÖYÜ HÖYÜĞÜ - Sivas 14 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.