Emlek Hüyük, Şarkışla

Emlek Hüyük köyü adını eteğinde bulunduğu Hüyük Tepesi'nden alır. Baştaki "Emlek" takısı ise Şarkışla'da bulunan ve aynı adı taşıyan Merkez Hüyük köyünden ayırt edilmesini sağlar.

Höyük/Hüyük

Hüyük (yığma tepe)

Köyün güney tarafında yüksek doğal bir alanda yer alır ve kuzeyinden Canan Deresi geçmektedir. Derenin iki tarafında köy yerleşimi bulunmaktadır. Höyük yaklaşık 30 m. yüksekliğinde, 70 m. çapındadır.[1] Kuzey kesiminin tepeye yakın bir kısmı 2 metrelik bir kesitle yükselerek teras biçimi almıştır.[2] Etrafını çevreleyen çit veya herhangi bir uyarı levhası yoktur.

Sivas iline 125 km, Şarkışla ilçesine 23 km uzaklıktadır. Şarkışla ilçesi ile bağlantıyı sağlayan Ortaköy Bucağı’na kadar asfalt olan karayolu üzerinden Ortaköy Bucağı geçildikten sonra ulaşılmaktadır.

Kuruluşu 17. yüzyılın sonlarına kadar uzanmaktadır. Tesadüfi olarak çıkarılıp elde edilen arkeolojik bulgular bu bölgenin Romalılar ve Selçuklular döneminde de bir yerleşim merkezi olarak kullanıldığına dair ipuçları vermektedir.

Aşık Yusuf, Aşık Kul Sabrı, Aşık Ali İzzet Özkan ve Aşık Hasan Devrani önemli halk ozanlarıdır.

Emlek kavramı eski Türk halk kültüründe şifalı bir bölgeyi veya ilaç niteliği taşıyan bir yiyeceği tanımlar. Bedenen veyâ ruhsal olarak şifâ bulunan bir yerleşim birimini veyâ yöreyi ifâde eder. Çoğunlukla o bölgede bulunan evliyâ mezarları ile ilişkilendirilir. Ayrıca yaşlı ve kutlu sayılan kadınlara yönelik bir saygı sözüdür.[3] Anadolu’da bu adı taşıyan köyler hattâ pek çok köyün toplamından oluşan yöreler vardır. Örneğin Sivas Şarkışla bölgesinde "Emlek" köyleri bir bütün olarak anılır. Mitolojik bir kişilik olan “Amlak” adı ile de alâkalı görünmektedir. Bu isim de şifâ vericiliği temsil eder. Türkçe "Em/İm" kelime kökü ilaç, ağız, aşk, istek ve işâret bildirir. Şifâ veren, tedâvi eden demektir. Emlemek fiili ilaç vermek, iyileştirmek, sağaltmak anlamlarına gelir. Halk ağzında yanlışlıkla Arapça kökenli "Emlak" sözcüğü ile karıştırılarak bu biçimi ile de kullanılır. Ancak etimolojik köken olarak gerçekte hiçbir bağlantısı yoktur.

Emlek Hüyük yaylasında yer alan kırmızı renkli büyük bir kaya kitlesidir. Kalıplar halinde sökülür, taşla ezilip suda eritildikten sonra baharda yaylıma çıkacak olan koyunlara sürülüp boyanır. Koyunların kurtlara yem olmaması için aşılığın boyası ile boyanmasının fayda getireceğine inanılır.

• Yerelnet
• Doğan Kaya, Emlek Yöresinde Aşıklık Geleneği

• Emlek yöresi
• Emlek Kale, Şarkışla
• Emlek Karacaören, Şarkışla
• Emlek Kavak, Şarkışla
• Emlek Mezra, Şarkışla
• Ali İzzet Özkan