Ferik Polatbekov

Ferik Polatbekov veya Fyodor Lıtkin (1897, İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu - Kasım 1918), Bolşevik Sovyet Kürdü siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimcidir.

Ferik Polatbekov
Doğum 01 Ocak 1897(1897-01-01)
İrkutsk Oblastı, Rus İmparatorluğu
Ölüm 17 Kasım 1918 (21 yaşında)
Milliyet Sovyet Kürdü
Diğer isim(ler)i Fyodor Lıtkin
Vatandaşlık Rus İmparatorluğu
Meslek Siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimci
Etkin yıllar 1915-1918
Önemli eser(ler)
  • Gençlik Türküsü (şiir kitabı)
  • Êskan (uzun öykü)
Din Yezîdî
Partner(ler) Olga
Ebeveyn(ler)
  • Babası Egit Polatbekov,
  • annesi Anna Lıtkin

Hayatı

Kars'ın Digor ilçesinin Harabe Digor (bugünkü Uzunkaya) köyünde doğan Ferik Polatbekov, Kars'ın ilk bolşevik devrimcisi olarak bilinir. Anna Kartaşeva adlı bir Rus annenin ve Egit adlı Yezîdî Kürt bir babanın çocuğu olarak, babasının sürgünde olduğu İrkutsk Oblastı'nda doğdu. Ancak 1907 yılında, o dönem Rus İmparatorluğu toprağı olan babasının memleketi Kars Oblastı'ndaki Digor'a ailece dönerek orada hayatına devam etti. Baso adlı bir erkek, Nurê ve Marusya adlı iki kızkardeşi vardı.

Anne ve babasının ayrılmasıyla annesi Anna Ferik ve kardeşi Marusya'yı alarak kendi memleketi Sibirya'ya döner. Ferik İrkutsk Gimnazyumu'nda şiir ve sosyalizm ile tanışır. Annesinin öldüğü 1915 yılında yayınlattığı ilk şiir kitabı Pesnya Yunosti (Gençlik Türküsü)'yi annesine adar.

Rus belgelerinde ismi Fyodor Lıtkin olarak geçer. Litkin, annesinin ilk eşinin soyadıdır. Fyodor da annesinin verdiği isimdir.

Digor'a kızkardeşini götüren Polatbekov, 1917 yılının Temmuz sonunda Sibirya'ya döner ve Olga adlı kadınla birlikte Tomsk şehrine yerleşirler. Burada Tomsk Üniversitesi Filoloji Fakültesi'ne kaydolur. Eylül ayında Bolşeviklerin gazetesi olan Znamya Revolyutsii (Devrim Bayrağı) gazetesinde yazıları yayınlanmaya başladı.

Tomsk Sovyeti seçimlerinde en büyük parti seçilen Bolşeviklere karşı SR'ler, Menşevikler ve Demokrat Kadetler) gibi tüm diğer partiler birleşip, Sovyet karşıtı kendi iktidar ortaklıklarını kurdular. 1917 Ekim Devrimi'nin ardından Tomsk'ta Bolşevikler Sovyet iktidarını kurmak için mücadele etmektedirler. Bolşevizm karşıtları 15 Aralık 1917 tarihinde Tomsk Sovyeti toplantısını kundaklarlar. Ferik yangından zor kurtulur.

Henüz 21 yaşındayken Sibirya'da Sovyet Hükûmeti'nde İçişleri Bakanı ve Sibirya Merkez Yürütme Kurulu (Tsentrosibir) üyesi olarak görev yaptı.

1918 yılının 17 ile 22 Kasım tarihleri arasında Beyaz Ordu ve Çekoslovak Karşı devrimci savaş esirleri tarafından öldürüldü.[1]

Eserleri

Gazete yazılarının dışında iki yüzün üzerinde şiiri ve birkaç öyküsü vardır. Bunların arasında ilk şiir kitabının adı Gençlik Türküsü, uzun öykülerinden birinin adı da Êskandır.

Etkileri

Ferik Polatbekov'un kişiliği ve edebi yapıtları 1970'li yıllarda Erivan'da Kürt çocukları için hazırlanan Kürt Dili ve Edebiyatı kitaplarında da yer almaktaydı.[2] Kürt folklor uzmanı Heciyê Cindî 1967 yılında yazdığı Hewari (Çağrı) adlı bekgesel tarhi romanında ailesinin yaşamını anlatmıştır.[3]

Adı verilen köy

Ermenistan'ın Armavir İdari Bölgesi'ne bağlı, çoğunluğunu Yezîdîlerin oluşturduğu Ferik köyünün ismi onun anısına verilmiştir.[4] Köyün önceki adı Kurekend'dir.[1]

Kaynakça

  1. Badem, Candan; Alakom, Rohat (Ekim-Kasım 2012). "Ferik Polatbekov (1897-1918): Karslı Bir Kürdün Digor'dan Sibirya'ya Uzanan Öyküsü". Kürt Tarihi, 3.
  2. Celil, Ordixane (1975). Zmane kurdi. Erivan: Miroê Esed. ss. 76-78.
  3. Cindi, Heciye (1967). Hewari. Erivan, Moskova: Sov. Pisatel.
  4. Kiesling, Brady (Haziran 2000). "Rediscovering Armenia" (PDF) (İngilizce). Erivan/Washington, DC: US embassy to Armenia's website. s. 36. 26 Haziran 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. Ferik, named in honor of the revolutionary and poet Ferik Polatbekov

Dış bağlantılar

  • Can, Hüseyin (Nisan 2013). Kürtler ve Stalin (PDF) (Birinci bas.). İşçi Kolektifi Yayınları. ss. 31-36.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.