Baryon
Parçacık fiziğinde baryonlar üç kuarktan ya da üç anti-kuarktan oluşan atomaltı parçacıkların oluşturduğu ailedir. Atom çekirdeğini oluşturan proton ve nötronları da içerirler ama bunların dışında birçok kararsız baryon da bulunur. "Baryon" kelimesi yunanca "ağır" anlamındaki βαρύς (barys)'den gelir. Bunun sebebi sınıflandırıldıkları sırada baryonların diğer atomaltı parçacıklardan farkının daha büyük olan kütleleri olduğunun sanılmasıdır.
Baryon asimetrisi
Baryon asimetrisi problemiyle fizikte gözlemlenebilir evdende baryonik madde ile antibaryonik madde arasındaki dengesizlik kastedilir. Ne parçacık fiziğinin standart modeli, ne de genel görelilik teorisi sarih bir açıklama getirmektedir. Kâinat'ın bütün korunmuş elektriksel yükleriyle nötür olduğu faraziyesi tabiidir.[1] Büyük Patlama, eşit miktarda madde ve antimadde oluşturmalı ve böylece bu farklı türler tamamen birbirlerini yok etmeliydi. Başka bir ifadeyle protonlar anti protonlar, elektronlar anti elektronlar (pozitronlar), nötronlar anti nötronlar vs. ile bütün temel parçacıklar birbirini yok etmeliydi. Bu etkileşmenin sonucu maddeden mahrum bir fotonlar denizinden oluşan bir kâinat olurdu. Bu durumun böyle olmadığı açıkça ortada olunca Büyük Patlama'dan sonra bâzı fizik kanunlarının madde ve anti madde üzerinde farklı etki etmiş olduğu düşünülmektedir. Madde-anti madde dengesizliğini açıklamaya çalışan ve birbiriyle yarışan hipotezler, baryon yaratılışı görüşünü doğurmuştur. Buna rağmen bu fenomeni açıklayan bir ortak görüş, bugüne kadar ortaya çıkmamıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Sarkar, Utpal (2007). Particle and astroparticle physics. CRC Press. s. 429. ISBN 1-58488-931-4.