Yüksek Sovyet
Yüksek Sovyet (Rusça: Верховный Совет, Verhovnıy Sovyet), Sovyet Birliği'ndeki cumhuriyetlerin yasama organlarının (parlamento) genel adıdır. Bu kuruluşlar, 1938'te kurulan Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti örnek alınarak kuruldu ve genel olarak birbirlerine benzerdi.[1] Bu yasama organlarındaki temsilciler Sovyet destekli olup rakipsiz seçimlerde seçilmişlerdi.[2] İlk bağımsız veya yarı bağımsız seçimler ise 1980'lerin sonunda perestroyka döneminde yapıldı. Bu yasama organları, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin veya birlik içindeki her bir cumhuriyete ait komünist partinin kararlarını onaylayan süper noter hâlindeki kuruluşlardı.[2] Nadiren (yılda iki kez birkaç günlüğüne) yapılan toplantılarda, temsilcilerin oturumda olmadığı durumlarda Yüksek Sovyet adına hareket eden daimi organ Yüksek Sovyet Prezidyumu seçilmiştir.[3] Prezidyum başkanı aynı zamanda hukuki (de jure) devlet başkanıdır. Ayrıca yürütme organı olan Bakanlar Konseyi de bu kuruluşlarda seçilmiştir. 1991 yılının Aralık ayının sonlarında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bu kuruluşların her biri, yeni kurulan bağımsız devletlerin yasama organı olmuştur.
Sovyet Cumhuriyetlerinin Yüksek Sovyetleri
- Sovyetler Birliği: Верховный Совет СССР
- Azerbaycan SSC: Азәрбаjҹан ССР Али Совети
- Beyaz Rusya SSC: Вярхоўны Савет Беларускай ССР
- Ermenistan SSC: Հայկական ՍՍՀ Գերագույն Խորհուրդ
- Estonya SSC: Eesti NSV Ülemnõukogu
- Gürcistan SSC: უზენაესი საბჭო
- Kazakistan SSC: Қазақ КСР-нiң Жоғарғы Кеңесi
- Kırgızistan SSC: Кыргыз ССР Жогорку Совети
- Letonya SSC: Latvijas PSR Augstākā Padome
- Litvanya SSC: Lietuvos TSR Aukščiausioji Taryba
- Moldova SSC: Совиетул Супрем ал РСС Молдовеняскэ
- Özbekistan SSC: Ўзбекистон ССР Олий Совети
- Rusya SFSC: Верховный Совет РСФСР
- Tacikistan SSC: Совети Олӣ РСС Тоҷикистон
- Türkmenistan SSC: Верховный Совет Туркменской ССР
- Ukrayna SSC: Верховна Рада Української РСР
Kaynakça
Dipnotlar
- Philip G. Roeder (2007). Where Nation-States Come From. Princeton University Press. ss. s. 70. ISBN 0-691-13467-7.
- Robert T. Huber (1991). Perestroika-Era Politics. M.E. Sharpe. ss. s. 52. ISBN 0-87332-830-2.
- Ferdinand Feldbrugge (1993). Russian Law. Springer. ss. s. 192. ISBN 0-7923-2358-0.