Urla
Urla, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Güzelbahçe ve Seferihisar, batısında Çeşme, kuzeybatısında Karaburun ve Ege Denizi, kuzeyinde İzmir Körfezi ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Nüfusu TÜİK 2019 yılı verilerine göre 67.339'dur.
Urla | |
---|---|
| |
İzmir'deki yeri | |
Ülke | Türkiye |
İl | İzmir |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Murtaza Dayanç |
• Belediye başkanı | Murtaza Dayanç (vekâleten)[1] |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 727 km² (280 mil²) |
Rakım | 50 m (160 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 66,360 |
• Kır | - |
• Şehir | - |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (UDAZD) |
Posta kodu | 35600 |
İl alan kodu | 0232 |
İl plaka kodu | 35 |
Resmî site www.urla.bel.tr |
Köken bilimi
Urla eski İyon Klazomenai kentinin harabelerini barındırır. Güzelbahçe'nin hâlâ kullanılan eski isminde (Klizman) bu ismin izi vardır. Bizans zamanında Bryela (Tanrının Kadını - Meryemana) ismini alan bu kent sonra muhtemelen bir sessiz harf transpozisyonu ile Vourla (Yunanca Sazlık) olarak anılmıştır. Urla ismi muhtemelen bu isimden kaynaklanmıştır.[2]
Tarihçe
Urla'da yapılan arkeolojik araştırmalarda İskele Mahallesi'ndeki Limantepe Höyüğü'nün MÖ 4000'lere kadar tarihlenebilen bir merkez olduğu ortaya çıkarılmıştır. Buluntuların en önemlilerinden birisi kent limanı olup Ege Denizi'nin bilinen en eski limanlarından biri olduğu kabul edilmektedir. Antik Klazomenai kenti de liman bölgesinde yer alır. Kent, Antikçağ'da özellikle zeytinyağı üretimiyle önemli bir ticaret merkezi olmuştur.
Urla, Aydınoğulları Beyliği ile 1330'lu yıllarda ilk kez Türk egemenliği ile tanışmış, 14. yüzyıl sonlarında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Urla 16. yüzyılda Ayşe Hafsa Sultan'ın Manisa'da inşa ettirdiği külliyenin gelirlerini karşılayan vakıf yapısı içinde yer almıştır. Denizli Mahallesi Camii, Kamanlı Camii, Sungurlular Camii, Hacı Turan Kapan Camii ve Fatih İbrahim Bey Camii ve Hacı Turan Şadırvanı 15. ve 16. yüzyıllarda yapılmış Türk eserleridir.
Coğrafya
Şehir merkezine 35 km uzaklıkta yer alır. İlçenin doğusunda Güzelbahçe ve Seferihisar, batısında Çeşme, kuzeybatısında Karaburun ve Ege Denizi, kuzeyinde İzmir Körfezi ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Yüzölçümü 727 km²'dir.[3] Otuz altı mahallesi vardır. Belediye binası Hacıisa, Urla'da konumlanmıştır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[4] | 20.625 | 12.454 | 8.171 |
1970[5] | 21.170 | 12.641 | 8.529 |
1975[6] | 22.774 | 13.903 | 8.871 |
1980[7] | 26.066 | 14.416 | 11.650 |
1985[8] | 26.907 | 21.641 | 5.266 |
1990[9] | 35.467 | 25.648 | 9.819 |
2000[10] | 49.269 | 36.579 | 12.690 |
2007[11] | 48.058 | 41.058 | 7.000 |
2008[12] | 49.774 | 42.559 | 7.215 |
2009[13] | 50.609 | 43.386 | 7.223 |
2010[14] | 52.500 | 45.244 | 7.256 |
2011[15] | 53.417 | 45.034 | 8.383 |
2012[16] | 54.556 | 46.289 | 8.267 |
2013[17] | 56.751 | 56.751 | veri yok |
2014[18] | 59.166 | 59.166 | veri yok |
2015[19] | 60.750 | 60.750 | veri yok |
2016[20] | 62.439 | 62.439 | Veri yok |
2017[21] | 64.895 | 64.895 | Veri yok |
2018[21] | 66.360 | 66.360 | Veri yok |
2019[21] | 67.339 | 67.339 | Veri yok |
2020[21] | 69.550 | 69.550 | Veri yok |
Kültür
İlçede 2015 yılından beri her yıl bahar aylarında Urla mutfağının tanıtıldığı Enginar Festivali düzenlenmektedir.[22] Buna ek olarak Urla'ya bağlı Özbek Mahallesinde her yıl Mart Dokuzu Ot Bayramı yapılmaktadır.[23]
Turizm
Güvendik sırtlarından Urla kıyıları ve önündeki 12 ada ile İzmir Körfezi seyredilebilmektedir. Bademler Mahallesi, tiyatrosu ve sera çiçekçiliği ile bilinmektedir. Barbaros, Özbek, Balıklıova ve Gülbahçe Mahalleleri de turizm açısından öne çıkmaktadır.
Yönetim
- Belediye başkanları
Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
---|---|---|---|
Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
2020 | Murtaza Dayanç | Bağımsız | İçişleri Bakanlığı ataması[lower-alpha 1] |
2019 | Önder Can | Bağımsız | İçişleri Bakanlığı ataması |
2019 | İbrahim Burak Oğuz | Cumhuriyet Halk Partisi | 67,49 |
2014 | Sibel Uyar | Cumhuriyet Halk Partisi | 44,43 |
2009 | Mehmet Selçuk Karaosmanoğlu | Cumhuriyet Halk Partisi | 56,45 |
2004 | Mehmet Selçuk Karaosmanoğlu | Anavatan Partisi | 36,06 |
1999 | Mehmet Selçuk Karaosmanoğlu | Anavatan Partisi | 48,29 |
1994 | Bülent Baratalı | Cumhuriyet Halk Partisi | 39,74 |
1989 | Bülent Baratalı | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 46,43 |
1984 | Bülent Baratalı | Sosyal Demokrasi Partisi | 37,88 |
1977 | Bülent Baratalı | Cumhuriyet Halk Partisi | 52,50 |
Eğitim
İlçede 30 ilköğretim okulu ve 5 ortaöğretim kurumu bulunmaktadır. 6.764 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 441 öğretmen görev yapmaktadır. Yüksek öğretim kurumları bakımından ise ilçede İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nün yerleşkesi, Ege Üniversitesi'ne bağlı Su Ürünleri Fakültesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksek Okulu bulunmaktadır.
Altyapı
İzmir-Çeşme Otoyolu ilçeden geçmektedir. Haziran 2017'den beri ilçeye yaz sezonunda İZDENİZ vapurları sefer düzenlemektedir.[24]
Ayrıca bakınız
Notlar
- 31 Mart Mahalli İdareler seçiminde İ. Burak Oğuz Cumhuriyet Halk Partisi'nden belediye başkanı seçilmiştir fakat FETÖ soruşturması nedeniyle görevinden alınmıştır. Yerine Urla Kaymakamı Murtaza Dayanç vekâlet etmektedir.
Kaynakça
- "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2019.
- "olon,M. Sabah Egeli 11.09.2012". 28 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2017.
- "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
- "Urla Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Enginar festivalini binlerce kişi ziyaret etti". Hürriyet. 11 Mayıs 2015. 28 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2018.
- http://www.izmir.com.tr/Pages/Art/OtherDetail.aspx?otherid=24984
- "Körfez'de 'bayram' havası". izmir.bel.tr. 22 Haziran 2017. 19 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Urla ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Urla Belediyesi 20 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T.C. Urla Kaymakamlığı 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.