Tabal
Tabal, Anadolu'nun güneyinde hüküm süren geç Hitit devleti.
Tabal | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ?-MÖ 713 | |||||||||
 Tabal ve diğer Geç Hitit krallıklarının konumlarını gösteren harita. | |||||||||
| Yaygın diller | Luvice | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| Tarihçe | |||||||||
• Kuruluşu | ? | ||||||||
• Dağılışı | MÖ 713 | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Türkiye | ||||||||
Konumu
Tabal, Kapadokya olarak tanımlanan Kayseri, Niğde, Nevşehir ve Aksaray illerini kapsayan batıda Bor, doğuda Malatya'ya kadar uzanan bir bölgeyi kapsamaktadır. Tabal, Asur etkisindeki diğer geç Hitit devletlerinin aksine Friglerle etkileşim içerisinde idi.[1]
Tarihçe
Asur kaynaklarında 24 Tabal kralının adı anılmakta olup bu krallar Asurlularca vergiye bağlanmışlardı. Bu krallardan Ambaris'in, Asur Kralı II. Sargon'un kızı ile evlendiği ve Hilakku bölgesini hediye olarak edindiği yine bu belgelerden anlaşılmaktadır. Eski Ahit'teyse Tubal olarak anılan krallığın maden işlemedeki ustalığı konu edilmekte olup Nuh'un oğlu Yafes'in soyundan geldikleri belirtilmektedir.[1]
Kayseri Akkışla Kululu köyü Tabal harabeleri kalıntıları Kayseri Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. Aslan kafası, insan yüzü gibi taş kayalara işlenmiş kalıntılar sütunlar yazılı taşlar vardır. Kululu Kalesi diye adlandırılan yerde Kale surlarının temelleri hala durmaktadır. Günümüze kadar dayanamayan kale defineciler tarafından yamalanmıştır.[2]
Sosyal hayat
Tabal'ın geçim kaynakları tarım, at yetiştiriciliği ve madencilikti. İvriz'de Kral Varpalavas'ın bereket tanrısının huzurunda resmedildiği kaya kabartmasında Tabal kıyafetlerinin Frig etkisinde olduğu görülmektedir.[1]
Kaynakça
- Yiğit, Turgut (2000). "Tabal". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 40 (3-4). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi. ss. 177-189. ISSN 2459-0150.
- "İspir Meşesinin farklı bir yayılış alanı: Hınzır Dağı (Akkışla-Kayseri)". Türk Coğrafya Dergisi. 30 Haziran 2020.