Nikud

Nikud (veya Nikkud, Niqqud, İbranice: נִקּוּד) İbranice yazımda bir kelimenin telaffuz farklılıklarından kaynaklanan olası karmaşıklığı gidermek için sesli harfleri gösteren diyakritik işaretlerdir. Bugün İsrail'de bu işaretler sözlükler, şiirler, çocuklar ve dili yeni öğrenen göçmenler için yazılmış metinlerin dışında nadiren kullanılır.

Sesli harfleri sembolize eden nikkudlar istisnalar hariç her zaman sessiz harften sonra okunur. "B" sesi veren ב harfine "A" sesi veren patah nikkudu eklenirse (בַ) bu BA olarak okunur (AB olarak okunmaz).

Aşağıdaki tabloda diyakritik işaretleri göstermek için ח, ב ve ש harfleri kullanılmıştır.

Sembol Sıkça kullanılan adı Diğer adları Bilimsel adı İbranice adı Transliterasyon Yorumlar
בְ Şva şeva šəva שְׁוָא [e̞] veya Ø ə, e, ', veya sessiz
חֱ İndirgenmiş segol hataf segol ḥataf seggol חֲטַף סֶגּוֹל [e̞] e
חֲ İndirgenmiş patah hataf patah ḥataf pátaḥ חֲטַף פַּתַח [a] a
חֳ İndirgenmiş kamatz hataf kamats ḥataf qamaẓ חֲטַף קָמָץ [o̞] o
בִ Hirik hiriq ḥiriq חִירִיק [i] i Karmaşayı önlemek için genelde hirik male kullanılır.
בִי Hirik male hiriq yod ḥiriq male חִירִיק מָלֵא [i] i
בֵ Tzere tsere, tzeyre, tzeyrey ẓere צֵירֵי [e̞] e
בֵי, בֵה, בֵא Tzere male tsere yod, tzeyrey yod ẓere male צֵירֵי מָלֵא [e̞] e Çoğunlukla [ei]
בֶ Segol segol seggol סֶגּוֹל [e̞] e
בֶי, בֶה, בֶא Segol male segol yod seggol male סֶגּוֹל מָלֵא [e̞] e Ardından yod gelirse genelde [ei]
בַ Patah patach pátaḥ פַּתַח [a] a Patah nikkudu kelime sonundaki ה, ע ve ח harflerine eklenirse, normalin aksine sessiz harften önce sesli harf a okunur. Ör: נֹחַ / Noah
בַה, בַא Patah male patah yod pátaḥ male פַּתַח מָלֵא [a] a
בָ Kamatz gadol kamats qamaẓ gadol קָמַץ גָּדוֹל [a] a
בָה, בָא Kamatz male kamats he qamaẓ male קָמַץ מָלֵא [a] a
בָ Kamatz katan kamats hatuf qamaẓ qatan קָמַץ קָטָן [o̞] o İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Holam male tercih edilir. Ayrıca, Hataf Kamatz ile karıştırılmamalıdır.
בֹ Holam holam ḥolam חוֹלָם [o̞] o İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Holam Male tercih edilir. Nokta, harfin sol üst köşesine konur.
בוֹ, בֹה, בֹא Holam male holam male ḥolam male חוֹלַם מָלֵא [o̞] o Holam normalde sessiz harfin sol üst köşesine konur, bu da noktayı vav harfinin üzerine denk getirir.
בֻ Kubutz kubuts qubbuẓ קֻבּוּץ [u] u İsrail'de karmaşıklığı önlemek için Şuruk tercih edilir.
בוּ, בוּה, בוּא Şuruk şuruk šuruq שׁוּרוּק [u] u Vav'ın içine konan şuruk ile dageş karıştırılmamalıdır.
בּ Dageş dageş dageš דָּגֵשׁ çeşitli çeşitli Sesli harfi simgeliyen işaretlerden değildir. Gramatik açıdan iki özelliğin birine sahiptir:
  1. Dageş kal: Tora İbranicesinde süreksiz ünsüz olan ב, ג, ד, כ, פ ve ת harflerinin süreklileştirmek için kullanılırdı fakat modern İbranicede bu sadece ב (b → v), פ (p → f) ve כ (k → h) harfleri için kullanılır.
  2. Dageş hazak: Bir sessiz harfin okunuş süresini uzatmak amacıyla kullanılır. Eski Türkçe kelimeler için kullanılan ^ işaretiyle benzer görevi vardır. Modern İbranicede böyle kelimeler bulunmazken bu tür kelimeler Tora İbranicesinde veya İbraniceye sonradan girmiş Arapça gibi dış kökenli dillerde kullanılır.
בֿ Rafe rafe Modern İbranicede kullanılmamasına rağmen halen Yidişte bazen görülmektedir. Dageşin tersini yapar. Uzun seslileri kısaltır.
שׁ Şin dot (Şin nokta) şin dot šin dot שִׁי״ן יְמָנִית ("Sağ Şin") [ʃ] ş Nikkud'dur fakat sesli harf değildir. Şin harfini Ş sesiyle okunması gerektiğini gösterir.
שׂ Sin dot (Sin nokta) sin dot śin dot שִׁי״ן שְׂמָאלִית ("Sol Sin") [s] s Nikkud'dur fakat sesli harf değildir. Şin harfini S sesiyle okunması gerektiğini gösterir.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.