Mais
Mais (Motorlu araç imalat ve satış) Oyak-Renault, Renault lisansı ile, Renault 12 binek otomobillerini üretmek üzere, 2 Eylül 1969 tarihinde, 6/12347 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuştur. Şirketin kuruluş sermayesi 50 milyon liradır. Kararnameye uygun olarak kuruluş iki adımda gerçekleştirilmiştir. 1. Dönem Yatırım İlk adımda, fabrika tesislerinin kurulması, tezgâhların alınması, yerleşmesi ve işletilmesi ön görülmüştür. Oyak – Renault mekanik üretim ağırlıklı olarak faaliyete geçmiştir. Motor, vites kutusu, ön ve arka takım, pedal direksiyon parçalarının üretilmesi ve birleştirilmesi kısa sürede sağlanmıştır. Ön görülen süre içinde % 67 yerli parça oranına ulaşmıştır. 2. Dönem Yatırım İkinci adımda, yerli parça oranının % 85’e yükseltilmesi, özellikle karoseri ve diğer saç parçaların üretilmesi, yıllık kapasitenin arttırılması öngörülmüştür. 1976’da başlayan ikinci dönem yatırım 1979‘da tamamlanmıştır.
Fabrika Yerleşimi
Oyak – Renault, Bursa Mudanya yolu üzerinde, il merkezine ve Mudanya ilçesine yaklaşık 15’er km. uzaklıkta, Organize Sanayii Bölgesi sınırları içinde bulunmaktadır. Bütünleşik bir tesis olması nedeniyle, binaların tasarım ve yerleşimi üretim akış mantığına göre yapılmıştır. 1. dönem yatırımlarında kapalı alan 62500 m² iken, 2. dönem yatırımlarında bu alan 98000 m²‘ye yükselmiştir. 1998 yılında 186529 m²‘si kapalı alan olmak üzere toplam 412345 m² üzerinde kurulu bir alana sahiptir.
- Tesis kuruluş yeri açısından birçok avantajlara sahiptir. Tesisin burada kurulmasının nedenleri?
- 1) Tesisin yeri pazarı teşkil eden müşteriye oldukça yakındır. Türkiye’de nüfusun büyük kısmı bu bölgede bulunmaktadır. Bölgenin gelir düzeyi Türkiye genelinden daha yüksektir. Ürün kısa zamanda müşteriye ulaştırılmakta ve taşıma maliyeti az olmaktadır.
- 2) Üretim yapılırken kullanılan hammadde ve yarımamülün temini kolaydır. Birçok üretim tesisi bu bölgede bulunmaktadır. Bölgede yan sanayii oldukça gelişmiştir.
- 3) Hammaddenin tesise gelmesi ve ürünün pazara ulaştırılması oldukça yüksek bir maliyet oluşturur. Tesisin yeri ulaşım açısından elverişlidir. Büyük şehirleri birbirine bağlayan karayollarına çok yakındır. Yurt dışına ulaşımda ise deniz yolu avantajı kullanılabilmektedir. Tesisin yeri büyük ve işlek limanlara yakındır.
- 4) Tesiste çok sayıda insana iş sağlanmaktadır. Tesiste ihtiyaç duyulan vasıflı veya vasıfsız eleman oldukça gelişmiş bir şehir olan Bursa’dan rahatlıkla sağlanabilmektedir. Bursa’da eleman yetiştirecek üniversite ve meslek liseleri mevcuttur. Ayrıca şirketlerde özel meslek liseleri ve üniversite açarak eleman yetişmesine katkıda bulunmaktadırlar.
- 5) Çalışandan yeterli verimin alınabilmesi için o kişinin yaşam şartlarının iyi olması gerekir. Tesisin bulunduğu yer yaşam koşullarının Türkiye standartlarının üzerinde olduğu bir yerdir. Fabrika sahası çalışanların ikamet ettikleri yerlere çok uzak değildir.
- 6) Tesis rakip firmaların bulunduğu bir yerdedir. Böylece rakip firmalarla rekabet aynı koşullarda olmaktadır. Rakip firmaların yardımlaşmaya da ihtiyacı olduğu düşünülürse bu da bir avantajdır. Bölgede yan sanayii gelişmiş olduğundan yan sanayii ile iletişim en kısa yoldan sağlanabilmektedir.
Üretim kapasitesi
Kuruluş kararnamesinde üretim kapasitesi yılda 20.000 otomobil olarak öngörülmüştür. İkinci kararname ile yılda 45.000 arabaya yükseltilmiştir. 1988 yılında 54.000 araca yükselen kapasite, 1989’da 51.781, 1990’da 68.041, 1991’de 78.853, 1992‘de 110.643, 1993'te 105.242, 1994'te 160.000, 1995'te 165.000 1998’de 120.000 otomobile ulaşmıştır. 2000 yılında 140,159 adet araç üretimiyle, Oyak Renault Türkiye’de en fazla araç üreten firma olmuştur.