Kürtaj

Kürtaj hamilelikte rahim içerisindeki ceninin tıbbi müdahele ile alınması. Bunun yanı sıra rahim iç duvarından kazınarak örnek alınıp incelenmesi de kürtaj olarak adlandırılır. Türkçeye 1930'larda Fransızca curetage (bıçakla kazıyarak temizleme şeklinde cerrahi müdahale) sözcüğünden geçmiştir.[1]

Tarihçe

Kürtajı resmî olarak serbest bırakan ilk ülke 1920 yılında tıbbi bir neden olmasa dahi kürtajı serbest bırakan Sovyetler Birliği'dir.[2] Bunun ardından resmî verilere göre 1934 yılına dek 700.000 kürtaj yapıldı, 1930'lara dek artan kürtaj sayısını azaltmak için bir takım önlemler alındı.[3] 1936-1955 yılları arasında ülkede tıbbi olmayan nedenlerle kürtaj yasaklandı.[2]

Uygulandığı durumlar

İstenmeyen gebelikler (hamilelik) sonlandırılmak istendiğinde kürtajın son adet tarihi itibarıyla yasal olduğu ülkelerde farklı sınırlar vardır. Bu duruma yasal tahliye ya da kürtaj denilmektedir. Yasalar ile ilgili bu işlem sadece kadın doğum uzmanlarının yetkisi altındadır. İşlem hekim ve hasta arasında gizli kalmaktadır. Gebede ciddi bir hastalık mevcut ise ve gebe kalma durumu kişi için risk oluşturuyor ise ya da gebelik süresince zararlı olan yalnız kendisinin kullanmakta zorunlu kılındığı ilaçlar var ise kişiye terapotik kürtaj (tedavi amaçlı kürtaj) uygulanır.

Uygulama şekilleri

İşlemin gerçekleşmesi için bir tane değil birden fazla hekimin onayı gerekir ve sağlık kurulu raporuna gerek duyulur. Gebelik süresince takibi yapılan bebeğin sakatlık ya da kalp ritimlerinin olmadığı kesinleştiği gibi durumlarda terapotik kürtaj (tedavi amaçlı) uygulanır. İşleme geçilmeden önce USG ile gebelik durumunun ve rahim (uterus) dışındaki yerleşim durumu gözlenir. Kürtaj işlemi sırasında Genel anestezi ya da Lokal anestezi uygulanır. Kişi Genel anesteziye alınacak ise işlem öncesi 4 saat kadar oral alımı durdurulur.

Hastanın uygulanan ilk kürtajı ise ya da önceden yapılmış sezaryen ile doğumu varsa Genel anestezi ile kürtaj yapılır. Yalnız kişinin geçmişte yaptırmış olduğu kürtajları varsa ya da normal doğum eylemi gerçekleştirilmiş ise Lokal anestezi yapılabilir. Lokal anestezi Anestezi uzmanları tarafından serviks bölgesi özel ilaçlar ile uyuşturulur. Genel anestezi ise İntra Venöz (ıv) yol ile ilaç uygulanarak Anestezi uzamanı tarafından yapılır. İşlem öncesinde Jinekolojik Muayene ve rahim (uterus) yapısı değerlendirilmelidir. İşlem 5 ila 15 dakika kadar sürer. Lokal anestezi ile 15 dakika kadar, Genel anestezi ile 30 dakika kadar sonra kişi ev ortamına gönderilebilir. Analjezik (ağrı kesici), antibiyotik, Kanamayı azaltmak amaçlı Hekim tarafından ilaçlar önerilir. Önerilere uyulması istenir. Bir hafta sonra kişi Kontrol amaçlı tekrar gelmelidir.

Riskler

Kürtajın riski prosedürün ne kadar güvenli olarak yürütüldüğüne bağlıdır. Dünya Sağlık Örgütü güvenli olmayan kürtajı yetkin olmayan şahıslarca, tehlike yaratan ekipmanla veya hijyenik olmayan şartlar altında yapılan kürtaj olarak tanımlar.[4] Gelişmiş ülkelerde yapılan yasal kürtaj tıptaki en güvenli prosedürlerdendir.[5][6] Örneğin ABD'de kürtajdan ölüm oranı 100.000 vakada 0,7'dir;[7] bu kürtajın doğum yapmaya göre 13 kat daha güvenli olduğu anlamına gelmektedir.[8][9] Kürtajla alakalı ölüm oranı hamileliğin ilerlemesiyle artsa da, 21. haftaya kadar doğumdan daha azdır.[10][11][12]

Hamileliğin ilk üç aylık döneminde vakum aspirasyonu en güvenli yöntemdir. Bu prosedürüm komplikasyonları nadirdir ve rahim delinmesi, iltihaplanma ve ikinci bir prosedür gerektirecek şekilde parça kalmasından oluşur.[13]

Anesteziye bağlı riskler ve rahim içi yapışıklıklar da oluşabilecek komplikasyonlar arasındadır.

İyileşme süresi

İşlem sonrası Genel anestezi etkisi 1 saat kadar sürer. Bu süre içerisinde kişi gözlem altında tutulur. Bir saat kadar sonra hasta kendine gelmesiyle normal aktivitelerine dönmesi beklenir. Ağrı çoğu zaman olmaz, olması durumunda analjeziklere yanıt verir. Çok az derecede bir hemoraji (kanama), mensturuasyondan çok daha az vajinal hemoraji olur. Kanama en fazla on gün kadar sürer. Kişi bir buçuk ay kadar sonra mensturuasyon kanaması geçirir. Kürtaj sonrası vajinal hemoraji olacağından cinsel ilişkiye ara verilmelidir.

Kürtaj işleminden sonra tampon sakıncalı değildir kullanılabilir. Tampon kullanılacak ise sık aralıklarla değiştirilmesi gerekir. Gerekli hijyen kurallarına uyulduğu takdirde kullanımında sakınca olmaz. Kürtaj işlemi yapılan bayanlar %99,9 oranında hamile kalabilirler. Çok az olan oran Tüplerdeki tıkanıklık, kürtaj esnasında meydana gelen rahim (uterus) delinmesi, İşlem sonrası enfeksiyon (iltihaplanma), uterusun yapışması gibi olumsuz durumlarda gebelik kalımında zorluklar yaşanabilir. Tedavisi sonrası gebe kalınımı mümkün olur.

Hukuki boyut

Ülkelerine göre kürtajın yasal durumu:
  Yasal; istenildiğinde mevcut.
  Irza geçme, annenin hayatına tehlike, bedensel sağlık ya da ruh sağlığı sorunları, sosyoekonomik faktörler ve/veya fetüs bozukluğu durumlarında yasal
  Irza geçme, annenin hayatına tehlike, bedensel sağlık ya da ruh sağlığı sorunları ve/veya fetüs bozukluğu durumlarında yasal
  Irza geçme, annenin hayatına tehlike ve/veya bedensel sağlık ya da ruh sağlığı sorunları durumlarında yasal
  Annenin hayatına tehlike ve/veya bedensel sağlık ya da ruh sağlığı sorunları durumlarında yasal
  İstisnasızca yasa dışı
  Bölgeye göre değişir
  Bilgi yok

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. "kürtaj." Nişanyan Sözlük
  2. Yakovlevitch, Ivanyushkin Alexandr (1996). Evans, Donald; Pickering, Neil (Edl.). Creating the Child: The Ethics, Law, and Practice of Assisted Procreation. Martinus Nijhoff Publishers. s. 267.
  3. Sanger, Margaret (2016). The Selected Papers of Margaret Sanger, Volume 4: Round the World for Birth Control, 1920-1966. Illinois Üniversitesi Yayınları. s. 296.
  4. "The Prevention and Management of Unsafe Abortion" (PDF). Dünya Sağlık Örgütü. Nisan 1995. 30 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2010.
  5. Grimes, DA; Benson, J; Singh, S; Romero, M; Ganatra, B; Okonofua, FE; Shah, IH (2006). "Unsafe abortion: The preventable pandemic" (PDF). The Lancet. 368 (9550). ss. 1908-1919. doi:10.1016/S0140-6736(06)69481-6. PMID 17126724. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2017.
  6. Grimes, DA; Creinin, MD (2004). "Induced abortion: an overview for internists". Ann. Intern. Med. 140 (8). ss. 620-6. doi:10.7326/0003-4819-140-8-200404200-00009. PMID 15096333. 7 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2017.
  7. Raymond, EG; Grossman, D; Weaver, MA; Toti, S; Winikoff, B (Kasım 2014). "Mortality of induced abortion, other outpatient surgical procedures and common activities in the United States". Contraception. 90 (5). ss. 476-479. doi:10.1016/j.contraception.2014.07.012. PMID 25152259.
  8. Raymond, E. G.; Grimes, D. A. (2012). "The Comparative Safety of Legal Induced Abortion and Childbirth in the United States". Obstetrics & Gynecology. 119 (2, Part 1). ss. 215-219. doi:10.1097/AOG.0b013e31823fe923. PMID 22270271.
  9. Grimes DA (Ocak 2006). "Estimation of pregnancy-related mortality risk by pregnancy outcome, United States, 1991 to 1999". Am. J. Obstet. Gynecol. 194 (1). ss. 92-4. doi:10.1016/j.ajog.2005.06.070. PMID 16389015.
  10. Bartlett LA; Berg CJ; Shulman HB; Zane, Suzanne B.; Green, Clarice A.; Whitehead, Sara; Atrash, Hani K. (Nisan 2004). "Risk factors for legal induced abortion-related mortality in the United States". Obstet Gynecol. 103 (4). ss. 729-37. doi:10.1097/01.AOG.0000116260.81570.60. PMID 15051566.
  11. Trupin, Suzanne (27 Mayıs 2010). "Elective Abortion". eMedicine. 7 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2010. At every gestational age, elective abortion is safer for the mother than carrying a pregnancy to term.
  12. Pittman, Genevra (23 Ocak 2012). "Abortion safer than giving birth: study". Reuters. Erişim tarihi: 4 Şubat 2012.
  13. Westfall JM, Sophocles A, Burggraf H, Ellis S (1998). "Manual vacuum aspiration for first-trimester abortion". Arch Fam Med. 7 (6). ss. 559-62. doi:10.1001/archfami.7.6.559. PMID 9821831. 5 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2017.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.